Bình luận
0
Vào thuở ấy, các nhà hành đạo thường can dự vào chính sự. Lý Công Uẩn lên ngôi có vai trò đạo diễn của sư Vạn Hạnh và nhà Lý đã lấy đạo Phật làm quốc đạo. Hầu hết các vị quốc tăng triều Lý vừa hành đạo vừa tham gia chính sự.
Chính vì hành trạng đạo với đời như thế nên đời sau, việc phụng thờ các vị ở nhiều đền, chùa vẫn theo tâm thức Phật - Thánh đồng tông. Thiền sư - Đức Thánh Tổ là một trong những hiện tượng này.
Du thuyền hát hội tại lễ hội chùa Keo Thái Bình. Ảnh: HD
Theo các nguồn sử liệu cho biết, Thánh tổ chùa Keo họ Dương, húy Minh Nghiêm, hiệu Không Lộ, quê làng Giao Thủy, phủ Hải Thanh (Nam Định), đời nối đời làm nghề đánh cá. Mẹ của Không Lộ là người họ Nguyễn quê ở ấp Hán Lý, huyện Vĩnh Bảo (Hải Phòng). Không Lộ sinh ngày 11 tháng 9 năm Bính Thìn, niên hiệu Thuận Thiên thứ 7 (1016) tại quê mẹ.
Cũng cần phải thấy rằng, xưa và nay hầu như các cuốn sách viết về Phật giáo ở Việt Nam chưa phân biệt một cách rạch ròi, thấu đáo những sự tích về thân thế, hành trạng, nhất là những huyền thoại, truyền thuyết về hai vị quốc sư thời Lý là Dương Không Lộ và Nguyễn Minh Không.
Các thần tích, thần phả có liên quan như: thần phả đền La Vân thờ Minh Không; đền Lộng Khê thờ Dương Không Lộ; đền, chùa Lại Trì thờ Minh Không; chùa Keo thờ Không Lộ… thì sự phân biệt cũng trong tình trạng không mấy rõ ràng.
Có lẽ, chính vì hiện tượng này mà xưa nay trong tâm thức dân gian thường quan niệm hai vị này là một và đều được truyền tụng, tôn xưng chung là Khổng Minh Không, là Không Lộ, là ông Khổng Lồ…
Về xuất xứ, hành trạng của thiền sư Minh Không, cho đến nay nhiều nguồn tư liệu còn chưa thống nhất. Tổng hợp các tài liệu liên quan, có thể tìm ra thông tin tương đối chung là vị thiền sư này họ Nguyễn, húy Chí Thành, hiệu Minh Không. Bố mẹ làm nghề đánh cá. Quê làng Đàm Xá, huyện Gia Viễn (Ninh Bình).
Có sách chép Minh Không quê làng Lại Trì, phủ Kiến Xương. Lại Trì là nơi Minh Không tu hành và theo truyền thuyết thì đây là nơi sinh của ông.
Sách Minh Không thánh tổ thực lục cho biết: "Khi mang thai, thân mẫu của Minh Không vẫn cùng chồng lênh đênh trên thuyền đi đánh cá…Đến làng Lại Trì thì trở dạ, sinh con trai, đặt tên là Chí Thành. Từ đó họ Nguyễn lập một ngôi nhà cỏ tại đây và bà Nguyễn lên bờ nuôi con…".
Nếu xét về tôn thiền thì Dương Không Lộ thuộc tổ hệ thứ 9 dòng Vô Ngôn Thông, được phong Quốc sư đời Lý Thánh Tông, Minh Không thuộc tổ hệ thứ 13 dòng Tì ni đa lưu chi, được phong Quốc sư đời Lý Thần Tông (1128 - 1138). Như vậy, Nguyễn Minh Không phải sinh sau Dương Không Lộ chí ít là hơn 50 năm.
Tại nhiều làng xã thuộc các tỉnh duyên hải Bắc Bộ còn lưu truyền những sự tích, những huyền thoại, khó có thể bóc tách được đâu là sự tích, huyền thoại nói về Minh Không, đâu là sự tích, huyền thoại nói về Không Lộ.
Ví dụ: ở các xã Vũ An, Vũ Quý, Bình Nguyên (huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình) còn dấu tích những phiến đá lớn, có phiến mang hình chiếc giày, có phiến còn cả vết chân, vết tay khổng lồ. Phiến đá có vết tay, vết chân khổng lồ và vết đòn xuyên qua, tương truyền là ông Khổng Lồ gánh hai tảng đá đi chắn ngang sông để đơm đó, qua làng Động Trung đã đánh rơi.
Hiện phiến đá đã được đưa về trước gác chuông chùa Hanh Cù (xã Vũ Quý, huyện Kiến Xương), kèm theo lời chú dẫn bằng chữ quốc ngữ khắc trên bia: "Phiến đá tương truyền của Dương Không Lộ sử dụng vào thời Lý"…
Tình trạng dân gian xưa nay vẫn quan niệm hai vị Không Lộ và Minh Không là một, có lẽ do sử sách ghi chép và truyền thuyết lưu truyền về xuất xứ, hành trạng của hai vị thiền sư này có nhiều nét na ná như nhau.
Ví dụ: hai vị đều xuất thân từ nghề đánh cá. Đều không sinh ở quê. Khi nhập chốn thiền môn đều đi Tây Trúc tầm sư học đạo. Khi tu hành đắc đạo đều có phép thần thông biến hóa và cả hai đều là quốc sư thời Lý. Ở các đền, chùa thờ Dương Không Lộ hoặc thờ Nguyễn Minh Không đều thấy có bức đại tự “Lý triều quốc sư” treo ở chính điện…
Đương nhiên, cũng có thể nhận thấy trong tâm thức dân gian, sự nhạt nhòa ranh giới về những sự tích, những huyền thoại về hai vị thiền sư Dương Không Lộ và Nguyễn Minh Không là không phải hoàn toàn tuyệt đối.
Với Minh Không, những huyền thoại mang tính phép thuật, thần thông biến hóa, đi mây về gió dường như đậm nét hơn.
Ví dụ: chuyện Minh Không sang nước Tống lấy cả kho đồng bỏ vào túi vải, ngả nón làm thuyền đưa về đúc chuông, đúc tượng; chuyện chữa bệnh hóa hổ cho vua Lý Thần Tông; chuyện nhổ nước bọt thành bèo hoa dâu cho làng La Vân (Thái Bình)…Còn đối với những truyền thuyết, những huyền thoại về Không Lộ dường như gần gũi hơn với những sự kiện lịch sử diễn ra vào triều Lý.
Sau khi giành được vương quyền các vua đầu triều Lý đã chăm lo củng cố, phát triển kinh tế đất nước và chú trọng chính sách khuyến nông.
Dương Không Lộ với cương vị quốc sư, không chỉ tham gia cùng triều thần việc hoạch định chính sách khuyến nông mà còn trực tiếp cùng các sư sãi tập hợp nhân dân triển khai các công trình trị thủy, khẩn hoang, khai phá vùng duyên hải Bắc Bộ. Đến nay, nhân gian còn lưu truyền khá nhiều giai thoại về chuyện Không Lộ cùng nhân dân tham gia các công trình đào sông, đắp đê dưới thời Lý.
Cũng vào thời Lý, nhiều công trình tôn giáo, cả Phật giáo và Đạo giáo đã được xây dựng khá nguy nga ở vùng duyên hải Bắc Bộ. Chùa Lộng Khê (huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) nơi Không Lộ khai sơn là một ngôi chùa cổ.
Ngôi chùa này sau được tôn tạo khá hoành tráng, liên hoàn trong quần thể đền, chùa thờ thiền sư Không Lộ, tượng ngài được đặt ở ban thờ liệt tổ. Theo định lệ cổ truyền, hội làng Lộng Khê hàng năm vẫn duy trì tục đốt cây đình liệu được kết bằng hàng tấn nứa khô, khi đốt lên thành một ngọn đuốc khổng lồ.
Tục này được giải mã từ sự tích Dương Không Lộ là người có công xây dựng và là bậc khai sơn chùa Lộng Khê. Khi chùa đã được xây dựng khang trang, ngài lại đi lập sơn môn khác. Vì không muốn để dân làng quyến luyến nên đang đêm ngài biến mất. Vì nhớ thương ngài nên dân làng đã đốt cây đình liệu, châm đuốc đi tìm…
Với Lộng Khê, tình cảm và lòng sùng ái của nhân gian với thiền sư Không Lộ là thế, còn với dân làng Keo (Giao Thủy, Nam Định) và làng Keo (Vũ Thư, Thái Bình), chắc hẳn còn nồng nàn, sâu nặng hơn nhiều. Riêng với chùa Keo Thái Bình, nơi thờ Thánh tổ Không Lộ đã được xây dựng nguy nga tráng lệ, người xưa thường ví là "cõi Tây Trúc trong chốn tùng lâm", có hàng trăm tòa rộng dãy dài, có tháp chuông kỳ vĩ vào bậc nhất của nước Nam, còn lưu truyền vô kể những sự tích, truyền thuyết, huyền thoại về Không Lộ.
Lệ từ cổ xưa, hai làng Keo đối ngạn sông Hồng đều mở hội xuân vào ngày 4 tháng giêng và hội chính vào trung tuần tháng chín với nhiều sự lệ, nhiều trò chơi, trò diễn, trò đua tài thi khéo có liên quan đến việc mô phỏng lại cuộc đời và hành trạng của thiền sư Không Lộ.
Trong rất nhiều nghi thức, trò diễn ở hội chùa Keo Thái Bình còn được duy trì đến ngày nay có thể kể đến những nghi thức trong đám rước khổng lồ với hàng trăm người tham gia, trong đó có tục múa rối với quân rối dây mang tên Bà Chàng, tay vẫy gọi thiền sư, diễn tả sự tích Bà Chàng theo Không Lộ lên trời bán cá, vì mải vui say cảnh thần tiên nên quên lối về.
Hôm sau Không Lộ lại lên trời, Bà Chàng trông thấy mừng quá vẫy tay theo về. Tục đua trải trên sông Hồng, tục múa Ếch vồ, múa Chèo trải cạn được duy trì trong hội chùa Keo chính là sự mô phỏng về cuộc đời và hành trạng của thiền sư Không Lộ…
Trong tâm thức dân gian, Dương Không Lộ vừa là thiền sư, vừa là thánh tổ, vừa là đấng tối linh, tối thiêng, vừa gần gũi ân tình. Phép màu nhiệm mà đạo và đời đã dành cho ông trường tồn trong nhân gian là thế.
Theo bản tin bão mới nhất của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, hồi 04 giờ ngày 21/7, tâm bão ở trên khu vực phía Bắc bán đảo Lôi Châu (Trung Quốc), cách Quảng Ninh–Hải Phòng khoảng 275km về phía Đông.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, tỉnh Vĩnh Long (sau sáp nhập tỉnh Bến Tre, Vĩnh Long, Trà Vinh cũ) hiện có gần 120.000 hecta trồng dừa, chiếm hơn 50% diện tích trồng dừa của cả nước.
Chia sẻ
Không chỉ thành công trong sự nghiệp, tiền vệ Lâm Ti Phông còn khiến không ít đồng nghiệp ghen tỵ khi có vợ đẹp, con ngoan.
Chia sẻ
Từ một nông dân nghèo với cuộc sống bấp bênh, anh Hoàng Văn Hưng, sinh năm 1979 tại xã Na Sầm, tỉnh Lạng Sơn (trước kia Na Sầm thuộc huyện Văn Lãng) đã vươn lên trở thành một tấm gương điển hình trong phát triển kinh tế với những cây hồng vành khuyên
Chia sẻ
Một bé gái 10 tuổi bất ngờ hét lên vì nhìn thấy côn trùng tại nhà ga Vine City, thành phố Atlanta (Mỹ), đã vô tình gây ra chuỗi phản ứng hoảng loạn khiến 11 người bị thương sau đêm nhạc của Beyoncé trong tour diễn “Cowboy Carter”.
Chia sẻ
Do triều cường sông Văn Úc dâng cao sau bão số 3 các đơn vị chức năng ở Hải Phòng tạm thời cấm các phương tiện lưu thông qua cầu Khuể.
Chia sẻ
Không chỉ sở hữu nhan sắc rực rỡ, MC Thanh Mai còn khiến nhiều khán giả ngưỡng mộ bởi sự chăm chỉ, cầu tiến và học thức đáng nể.
Chia sẻ
Chiều 22/7, trường Đại học Sư phạm TP.HCM công bố ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào (điểm sàn) năm 2025, với mức cao nhất là 24 điểm cho 6 ngành học tại cơ sở chính.
Chia sẻ
Anh nông dân Hoàng Văn Hà, thôn Co Hương, xã Hữu Kiên, huyện Hữu Lũng, nay là xã Quan Sơn, tỉnh Lạng Sơn đã biến vùng đất đồi khó khăn thành một cơ ngơi vững chắc với thu nhập hơn 600 triệu đồng mỗi năm từ chăn nuôi ngựa bạch và trồng rừng.
Chia sẻ
Cầu Chợ ở xã Phú Trạch (tỉnh Quảng Trị) xuống cấp nghiêm trọng, Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị đã kiến nghị UBND tỉnh này sớm bố trí nguồn vốn cấp bách để xây dựng một cây cầu mới ở xã Phú Trạch (tỉnh Quảng Trị) để đảm bảo an toàn giao thông và ổn định đời sống người dân địa phương.
Chia sẻ
Nước lũ ầm ầm đổ về cuốn trôi 3 nhà dân, công trình cầu cống, ruộng lúa của người dân xã Nhôn Mai, tỉnh Nghệ An (Nhuôn Mai là một xã của huyện Tương Dương cũ). Hiện, có 4 bản tại xã Nhôn Mai bị chia cắt, lực lượng chức năng đang tìm phương án tiếp cận.
Chia sẻ
Giá đất tăng mạnh, đặc biệt tại vùng ven, khiến nhiều chuyên gia lo ngại bảng giá đất mới từ 2026 sẽ phản ánh sai lệch thực tế, đẩy chi phí đầu tư tăng vọt và khiến người dân khó mua nhà an cư.
Chia sẻ
Nguyễn Bình là Trung tướng đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam được Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh phong quân hàm đầu năm 1948. Là người con ưu tú của quê hương Giai Phạm, Yên Mỹ, Hưng Yên, tên tuổi của Trung tướng Nguyễn Bình gắn liền với nhiều chiến công vang dội, trong đó có trận đánh đồn Bần Yên Nhân (năm 1945) – Trận đánh du kích kiểu mẫu ở đồng bằng Bắc bộ.
Chia sẻ
Hai mươi năm sau nghi án ngoại tình từng làm rúng động làng bóng đá, David Beckham và Victoria Beckham lần đầu chia sẻ những tổn thương sâu sắc trong phim tài liệu “Beckham” (Netflix, 2023).
Chia sẻ
Bảng giá đất và cách truy thu tiền sử dụng đất bổ sung đang "làm khó" doanh nghiệp. HoREA đề xuất chỉ thu 0,5%, cảnh báo mức cao sẽ đẩy giá nhà leo thang, bóp nghẹt thị trường.
Chia sẻ
Lực lượng Nga đã xâm nhập thành công vào thành phố Pokrovsk thuộc tỉnh Donetsk, theo xác nhận của quân đội Ukraine với báo Ukrainska Pravda. Một chiến dịch truy quét đang được quân đội Ukraine tiến hành nhằm đánh bật các nhóm biệt kích và trinh sát Nga đã lọt vào bên trong thành phố từ đầu tuần.
Chia sẻ
Ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam giữ chức Bí thư Đảng ủy Cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, nhiệm kỳ 2020-2025.
Chia sẻ
Theo “Kỳ lân công nghệ” Lê Hồng Minh, nhà sáng lập kiêm Chủ tịch HĐQT Công ty CP VNG các starup cần khai thác nhu cầu doanh nghiệp đừng tập trung và sản phẩm AI.
Chia sẻ
Mua cá thể tê tê Java – loài động vật hoang dã quý hiếm để phục vụ thực khách tại nhà hàng, một đầu bếp ở Đà Nẵng cùng hai đầu nậu từ Quảng Ngãi đã bị Công an TP.Đà Nẵng tạm giữ hình sự để điều tra.
Chia sẻ
Thực hiện Chương trình xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch năm 2025 của UBND thành phố Hà Nội, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội đã tổ chức đoàn công tác xúc tiến thương mại tại Vương quốc Anh và thị trường Châu Âu. Trong đó, hoạt động trọng tâm là tham gia Hội chợ thủ công mỹ nghệ, sản phẩm quà tặng Home & Gift 2025.
Chia sẻ
Thép Xanh Nam Định gây chú ý khi chiêu mộ Kyle Hudlin, chân sút cao đến 2m06 và từng có thời điểm lọt mắt xanh của... Man City. Ngoại binh này đã có những buổi tập đầu tiên cùng đội bóng thành Nam.
Chia sẻ
Mỗi cán bộ thay đổi địa điểm làm việc từ trung tâm hành chính tỉnh Gia Lai cũ (Pleiku) tới trung tâm hành chính tỉnh Gia Lai mới (Quy Nhơn), được hỗ trợ 6 triệu đồng/tháng, cho chi phí đi lại và tiền thuê nhà.
Chia sẻ
So với thống kê ngày 21/7, con số thiệt hại về cơ sở vật chất, tài sản do bão Wipha gây ra trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng ngày 22/ đã tăng lên hơn chục tỷ đồng.
Chia sẻ
Người đẹp gốc Cuba Laura Pérez bị chấn thương khi thực hiện phần thi mạo hiểm tại bán kết “Hoa hậu Hoàn vũ Latina”
Chia sẻ
Ngay sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh về việc lực lượng chức năng phường Nghĩa Lộ (Quảng Ngãi) mang lợn bệnh ra chôn tiêu huỷ tại bờ Nam sông Trà Khúc, lãnh đạo địa phương này đã có phản hồi cụ thể cho PV Dân Việt.
Chia sẻ
Do ảnh hưởng của cơn bão số 3, nước sông Thái Bình dâng cao khiến một đoạn đê bối ở xã Vĩnh Thuận bị vỡ, nước lũ tràn trắng băng vùng đầm nuôi rươi của người dân. Đê bối là đê nhỏ phía ngoài đê sông.
Chia sẻ
Dự Đại hội Đảng bộ Quân chủng Hải quân, Đại tướng Trịnh Văn Quyết yêu cầu Quân chủng tiếp tục giữ vững, bảo vệ chủ quyền biển, đảo và trong bất luận hoàn cảnh nào cũng không để bị động, bất ngờ.
Chia sẻ
Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, ông Phạm Thành Ngại, vừa ký thông báo trả lời các kiến nghị liên quan đến đất đai giữa 41 hộ dân và Công ty TNHH MTV U Minh Hạ tại xã Khánh Hòa, huyện U Minh (cũ) – nay là xã U Minh. Lãnh đạo tỉnh cũng yêu cầu người dân chấm dứt việc kiến nghị, khiếu nại vượt cấp, tập trung ổn định sản xuất, kinh doanh.
Chia sẻ
Theo bản tin bão mới nhất của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, hồi 16 giờ ngày 22/7, vị trí tâm bão ở vào khoảng 20,1 độ Vĩ Bắc; 105,9 độ Kinh Đông, trên đất liền các tỉnh Ninh Bình-Thanh Hoá. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 8 (62-74km/h), giật cấp 10; di chuyển theo hướng Tây với tốc độ 10-15km/h.
Chia sẻ
Lực lượng lính dù thuộc Trung đoàn tấn công riêng biệt số 425 "Skala" của Ukraine vừa tiết lộ chi tiết về một chiến dịch tấn công thành công tại khu vực Kursk, lãnh thổ Nga.
Chia sẻ
Nhiều quan điểm tranh luận nổ ra sau khi CLB Quảng Nam giải tán, xin rúi lui khỏi V.League 2025/2026. Đội bóng nào sẽ thay vị trí của Quảng Nam?
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Nguyễn Thanh (Xã Vũ Quý, huyện Kiến Xương) 
