Cây dừa nước cho trái quanh năm, nhưng nhiều nhất vào mùa hè, từ tháng 7-9. Cơm dừa nước (cái dừa) là món ngon, đặc sản dân dã của quê hương mà ai thưởng thức một lần sẽ nhớ mãi.

Ðám dừa nước xanh non bên dòng Sông Trẹm, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau.

Cây dừa nước có rất nhiều công dụng đối với người dân Cà Mau như: đọt lá dừa nước non (dân gian còn gọi là cà bắp) dùng làm dây buộc (lạt dừa), lá dừa dùng để lợp nhà, bập dừa là phương tiện cho trẻ nhỏ tập bơi… Ðặc biệt, mật và cái dừa nước chế biến thành nhiều món giải khát rất ngon.

Bông (hoa) dừa nước còn được gọi là bông phèn.

Dừa nước sống thành bụi, cho trái tương tự cây dừa cạn. Thân dừa tới lứa ra lưỡi mèo, rồi trổ bông, ra trái; những trái dừa được ghép chặt lại với nhau thành hình cầu, gọi là quày dừa, buồng dừa. 

Cái dừa nước có màu trắng, mềm, vị ngọt thơm, tính mát, chế biến thành nhiều món ăn tuyệt vời như: mật dừa nước có hương vị thơm ngon được khai thác từ cuống của quày dừa, dùng để sản xuất mật dừa, nước giải khát, làm bánh; cái dừa chế biến món chè, làm dừa đá… giúp thanh nhiệt, rất tốt cho sức khoẻ.

Thu hoạch trái dừa nước.

Vị mát dịu, ngọt thanh của dừa nước chính là những tinh tuý được kết tụ và chắt lọc từ đất tạo nên những trái ngọt mát lành, đặc trưng của miền quê sông nước Cà Mau.

Mát dịu, ngọt thanh ly cái dừa nước.

Ngày nay, khi đời sống người dân miền quê Cà Mau ngày một phát triển, nhiều vật liệu đã thay thế chức năng của lá dừa nước trong xây dựng, làm cho cây dừa nước ngày càng mất đi vị thế của nó. 

Tuy nhiên, hình ảnh hàng dừa nước ven sông soi mình trong nắng sớm, nơi tuổi thơ hồn nhiên của biết bao người cùng bạn bè kéo nhau đi chặt từng quày dừa nước, cùng nhau ôm bập dừa nước tập bơi trong những ngày hè… vẫn còn hiện hữu trong tâm trí những người con xa xứ mỗi khi trở về...

×