Bình luận
0
Trận thủy chiến hỏa công bậc nhất sử Việt diễn ra tại đầm Thị Nại giữa thủy quân Tây Sơn và thủy quân Gia Định của Nguyễn Phúc Ánh vào năm 1801.
(Tranh minh họa: Họa sĩ Sỹ Hòa, Báo Bình Phước Online).
Thị Nại là một đầm nước mặn khổng lồ thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Nơi đây có diện tích khoảng 5.000 ha với bề rộng khoảng 4 km, trải dài hơn 10 km. Tại đầm Thị Nại vào năm 1801 đã diễn ra cuộc thủy chiến quyết định thành bại giữa quân Tây Sơn do tướng Vũ Văn Dũng chỉ huy và quân nhà Nguyễn do Nguyễn Phúc Ánh chỉ huy.
Quân số hai bên tham gia cuộc chiến này nhỏ hơn trận Xích Bích nhiều, nhưng đây là một trận hỏa công quyết định sự thành bại của hai bên, mức độ ác liệt và gay cấn cũng không khác gì so với trận Xích Bích thời Tam Quốc.
Năm 1800, quân Tây Sơn với 5 vạn quân cùng đại bác dưới sự chỉ huy của tướng quân Trần Quang Diệu đã tiến đến bao vây thành Quy Nhơn, Trần Quang Diệu cho đắp lũy dài với chu vi hơn 4.000 trượng bao bọc thành Quy Nhơn. Quân Nguyễn do Võ Tánh và Ngô Tùng Châu chỉ huy quyết giữ thành và cho người báo tin về Gia Định.
Nguyễn Phúc Ánh nhận tin liền đến cứu thành Quy Nhơn. Quân Nguyễn quyết định đánh thủy quân Tây Sơn ở đầm Thị Nại trước, sau đó giải vây cho thành Quy Nhơn. Đó là bối cảnh dẫn đến cuộc chiến này.
Thời ấy thủy quân đã tạo nên sức mạnh giúp Tây Sơn hùng bá thiên hạ. Các tướng của Tây Sơn đều có tên là đô đốc, là tên gọi thuộc về thủy binh. Đầm Thị Nại có cửa hẹp thông ra biển là nơi thủy quân Tây Sơn chọn làm đại bản doanh, tập trung hết sức mạnh thủy quân Tây Sơn.
Nơi đây tập trung gần 2.000 tàu chiến Tây Sơn, trong đó có 3 chiến hạm Định Quốc Đại Hiệu hiện đại không kém gì các chiến hạm phương Tây thời đó, mỗi chiến hạm trang bị 60 đại bác.
Tại cửa vào đầm Thị Nại, nhiều khẩu pháo hạng nặng được đặt trên hai pháo đài Gành Ráng và Phương Mai, tạo thành thế phòng thủ vững chắc cho quân Tây Sơn. Nơi đây tập trung 24.000 quân Tây Sơn do Vũ Văn Dũng chỉ huy.
Quân nhà Nguyễn nổi bật có 4 chiến hạm hết sức hiện đại kiểu phương Tây, dù không được bằng quân Tây Sơn, gồm Phụng Phi có 26 đại bác, Long Phi có 32 đại bác, Bằng Phi có 26 đại bác, một chiến hạm không rõ, mỗi chiến hạm có trên 300 người.
Lại theo một số nguồn sử liệu khác, chúa Nguyễn đã huy động trên dưới 1.000 chiến hạm lớn nhỏ cho trận Thị Nại. Trong số đó có 5 chiếc mang được 46 khẩu đại bác, 18 chiếc khác mang được từ 20 đến 26 khẩu. Các thuyền chèo bằng tay có 100 chiếc lớn và 200 chiếc nhỏ, quân lính có trên 8.000 người.
Nếu trận Xích Bích thời Tam Quốc, Chu Du phải trông chờ đến gió Đông để thiêu cháy các chiến thuyền của Tào Tháo; thì quân nhà Nguyễn cũng phải chờ đến khi có gió Nam và thủy triều dâng lên mới bắt đầu tiến đánh.
Đầu tháng Giêng năm Tân Dậu 1801, gió Nam thổi mạnh, quân nhà Nguyễn lên kế hoạch tiến đánh. Đầm Thị Nại có cửa hẹp được trang bại trận địa pháo ở hai bên, để tiến vào trong đầm quân Nguyễn phải tiêu diệt trận địa pháo này, đồng thời cho đội quân tiên phong vào trước.
Đầm Thị Nại ngày nay. (Ảnh: Lê Thy, Wikipedia, CC BY 3.0)
Đầm Thị Nại có cửa hẹp. Trận địa pháo được bố trí 2 bên trái và phải. Quân Nguyễn lên kế hoạch đánh trận địa pháo này nhằm mở đường tiến vào đầm. (Tranh minh họa của tác giả Ngọc Hiếu trong bài viết về trận Thị Nại – Ngochieu.com)
Quân tiên phong của nhà Nguyễn đã bắt các thuyền tuần tra Tây Sơn phía ngoài để lấy thông tin và mật lệnh, sau đó cho 18 thuyền chất đầy hỏa khí do Nguyễn Văn Trương và Tống Phước Lương chỉ huy giả làm quân Tây Sơn dùng mật lệnh lấy được vượt qua các cửa kiểm soát đi vào bên trong.
Đêm rằm tháng Giêng năm Tân Dậu 1801, tại cửa đầm Thị Nại phía bên trái, Lê Văn Duyệt cho một cánh quân gồm 26 tàu Galley bắn vào các tháp canh và ụ pháo quân Tây Sơn tại pháo đài canh giữ cửa. Sau khi phá hủy hết các ụ pháo thì nhóm 1.200 quân với súng trường gắn lưỡi lê đánh phá hủy hết những gì còn lại.
Phía bên phải, một cánh quân đổ bộ lên núi Tam Hòa tấn công trận địa pháo ở đây. Tuy nhiên cánh quân này gặp phải chiến lũy kiên cố của quân Tây Sơn nên thất bại và bị thiệt hại nặng nề.
Vũ Văn Dũng phía Tây Sơn biết tin liền cho 30 tàu chiến tiếp ứng cho quân canh cửa vào đầm Thị Nại ở Bãi Nhạn. 30 tàu quân Tây Sơn nhắm vào 26 tàu Galley của quân Nguyễn tấn công.
Nguyễn Phúc Ánh lệnh cho tướng quân Võ Di Nguy đưa quân tiên phong tiếp ứng, đồng thời cánh quân bên trái cũng nhắm vào tàu chiến Tây Sơn mà bắn. 30 tàu chiến Tây Sơn bị chặn đứng và lần lượt bị tiêu diệt.
Lúc này pháo đài phòng thủ bên trái của quân Tây Sơn bị đánh bại, nhưng trận địa pháo của quân Tây Sơn bên phải có nhiệm vụ giữ cửa đầm, sau khi đánh bại quân đổ bộ nhà Nguyễn, vẫn sẵn sàng nhả đạn nếu quân Nguyễn tiến vào trong đầm.
Dù thế, tướng quân Võ Di Nguy vẫn chỉ huy đội tiên phong tấn công thẳng vào trong đầm. Phía sau, thủy quân Nguyễn Phúc Ánh cũng tổng tấn công vào đầm Thị Nại.
Trận địa pháo của quân Tây Sơn trên núi Tam Hòa nhả đạn liên hồi, phía trong đầm ba chiến hạm Định Quốc Đại Hiệu với 60 khẩu đại bác mỗi chiếc liên tục nhả đạn, các chiến thuyền khác của Tây Sơn cũng bắn liên tục vào quân Nguyễn.
Tướng quân Võ Di Nguy trúng đạn tử trận tại chỗ, quân Nguyễn sợ hãi dừng lại định rút về. Lúc này tướng quân Lê Văn Duyệt cũng đã lên đến, liền thúc quân xông pha lửa đạn tiến lên. Quân Tây Sơn từ các chiến hạm và đồn lũy xung quanh nhất loạt nổ súng vào quân Nguyễn mà bắn.
Gặp thiên thời, Xích Bích tái hiện
Nguyễn Phúc Ánh thấy diễn biến bất lợi, binh sĩ tử trận nhiều liền cho người đến gặp Lê Văn Duyệt lệnh lui binh để bảo toàn lực lượng.
Nhưng lúc này gió Nam thổi rất to và thủy triều lên mạnh chạy vào trong đầm, đây là lợi thế rất lớn cho bên tấn công, Lê Văn Duyệt không muốn bỏ mất thời cơ nên quyết định không nghe theo lệnh mà tiếp tục lệnh cho toàn quân tiến lên.
Gió to cộng với thủy triều lên, nước tràn vào trong đầm cuốn theo các tàu của quân Nguyễn tiến rất nhanh. Lúc này Lê Văn Duyệt cùng 60 tàu chiến tiếp cận 3 chiến hạm Định Quốc Đại Hiệu, các chiến hạm này vốn là niềm kiêu hãnh và tự hào của quân Tây Sơn. Lê Văn Duyệt lệnh cho quân dùng đuốc hỏa chiến, lợi dụng chiều gió phóng thẳng vào chiến hạm Định Quốc của Tây Sơn.
Lửa bén vào chiến hạm cháy phần phật, lại có thêm sức gió, nên nhanh chóng cháy lan sang chiếc bên cạnh, quân Tây Sơn cố gắng nhưng không sao dập tắt lửa kịp. Ba chiến hạm Định Quốc bốc cháy và chìm dần xuống đầm Thị Nại.
Lúc này 18 thuyền của quân Nguyễn cải trang thành thuyền Tây Sơn đã lọt vào trong đầm trước đó cũng dùng hỏa công tấn công các tàu Tây Sơn. Đô đốc Trà chỉ huy quân Tây Sơn chống cự nhưng bị tử trận tại chỗ, hậu quân Tây Sơn bị rối loạn.
Thị Nại bỗng chốc biển thành biển lửa. Gió Nam khiến lửa bốc rất nhanh, các chiến thuyền của Tây Sơn neo gần nhau nên cứ cháy hết chiếc này đến chiếc khác. Lửa bốc to cháy khắp đất trời. Các tàu chiến của Tây Sơn cái thì nổ cái thì chìm, khung cảnh như tái hiện lại trận Xích Bích thời Tam Quốc xưa kia.
Súng thần công của quân Tây Sơn được tìm thấy tại căn cứ thủy binh Tây Sơn ở cảng Thị Nại. (Ảnh: Bùi Thụy Đào Nguyên, Wikipedia, CC BY-SA 3.0).
Lúc này ở trong Thị Nại 18 thuyền cải trang thành quân Tây Sơn của Nguyễn Văn Trương và Tống Phước Lương bị bao vây, nhưng Trương và Lương phá được vòng vây chạy lại phía cửa đầm cùng quân của Lê Văn Duyệt, cho quân đổ bộ lên núi Tam Hòa để đánh trận địa pháo tại đây. Quân Tây Sơn tại đây thấy các tàu chiến cháy cả, nên bị tấn công thì bỏ cả dinh trại mà chạy.
Vũ Văn Dũng thua trận liền cùng khoảng 4.000 quân còn lại chạy lên bờ hợp cùng quân Trần Quang Diệu vây thành Quy Nhơn.
Kết thúc trận chiến, quân Nguyễn thắng trận nhưng có 4.000 quân cùng Thủy sư Đô đốc Võ Duy Nghi tử trận. Phía quân Tây Sơn mất 20.000 quân, 1.800 tàu chiến, 600 đại bác đủ cỡ. Sau trận chiến, quân Nguyễn đã vớt được 500 đại bác cùng nhiều loại vũ khí khác.
Thất bại này khiến sức mạnh thủy binh Tây Sơn hầu như bị tiêu diệt, các chiến thuyền của quân Nguyễn đã đi lại tự do khống chế hoàn toàn đường thủy. Sau trận "Xích Bích" này, quân Nguyễn đánh chiếm kinh thành Phú Xuân và sang năm sau (1802) thì Tây Sơn chính thức sụp đổ.
Mai Hắc Đế – vị anh hùng khởi nghĩa chống Đường, người từng được suy tôn làm vua, suốt nhiều thế kỷ qua lại bị bao phủ bởi những câu chuyện nửa thực nửa hư. Từ cái tên “Hắc Đế” bị gán cho là vì màu da, đến truyền thuyết gánh vải phục vụ Dương Quý Phi – tất cả liệu có phải chỉ là lớp sương mù lịch sử? Sự thật về ông có thể khiến nhiều người bất ngờ.
UBND TP. Hà Nội vừa ban hành quyết định phê duyệt nhà đầu tư thực hiện dự án Khu đô thị cao cấp Mê Linh tại các xã Đại Thịnh, Thanh Lâm và Mê Linh (nay là xã Quang Minh).
Chia sẻ
Những ngày hè 2025, những con cá voi lưng xám khổng lồ (cá voi Bryde) quý hiếm xuất hiện ở vùng biển Nhơn Lý thuộc phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai mới (trước sáp nhập là một địa bàn thuộc TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định). Cá voi bơi lượn, ngoi lên mặt nước săn mồi tạo nên những cảnh tượng ngoạn mục, thu hút nhiều nhiếp ảnh gia “săn ảnh”.
Chia sẻ
Ngay trước khi diễn ra Đại hội đại biểu Đảng bộ xã lần thứ I, Chủ tịch UBND xã Tu Mơ Rông Trần Quốc Huy đã thông báo tin vui về tổng giá trị đã tiếp nhận, khi địa phương đề nghị "đổi hoa gửi chào mừng Đại hội sang cây giống, phân bón".
Chia sẻ
Carmelo Borg Pisani (10/8/1915 - 28/11/1942) là một nghệ sĩ người gốc Malta, cũng đồng thời là một tay phát xít Ý, đã bị kết án tử hình vì tội phản quốc vào năm 1942. Là một người theo chủ nghĩa dân tộc nên Pisani tin rằng cơ hội tốt nhất để Malta giành được độc lập là phải trục xuất người Anh, đồng thời hợp nhất đảo Malta với Ý.
Chia sẻ
Trước tình trạng hoạt động môi giới bất động sản (cò đất) diễn biến phức tạp, gây nhiễu loạn thông tin thị trường bất động sản, UBND tỉnh Lâm Đồng đã chỉ đạo chấn chỉnh, ngăn chặn và xử lý.
Chia sẻ
Một đàn trâu bị nước lũ cuốn trôi ra biển Cửa Lò, Nghệ An đã được giải cứu kịp thời. Đàn trâu bị nước lũ cuốn trôi thuộc sở hữu của nông dân phường Vinh Lộc, Nghệ An.
Chia sẻ
Mỹ đã chuẩn bị một vai diễn cuối cùng cho ông Zelensky, trong đó ông sẽ gánh chịu mọi trách nhiệm cho sự thất bại, chuyên gia phân tích CIA Graham Fuller nhận định.
Chia sẻ
Sau thảm kịch lật tàu du lịch Vịnh Xanh 58, số hiệu QN-7105, ở Hạ Long (Quảng Ninh) ngày 19/7, nỗi đau và sự mất mát là vô cùng to lớn. Lúc này, ngoài sự hỗ trợ về vật chất, những nạn nhân sống sót và ngay cả người thân của những người qua đời rất cần được “chữa lành” về tinh thần...
Chia sẻ
Đội tàu Hải quân Ấn Độ đã cập cảng Tiên Sa, bắt đầu chuyến thăm hữu nghị TP Đà Nẵng từ ngày 24 đến 27/7.
Chia sẻ
CLB CAHN mới đây đã chính thức công bố tân binh Việt kiều Brandon Ly cho mùa giải mới 2025/2026. Được biết, cách đây ít tháng, tiền vệ sinh ra tại Vương quốc Anh này đã không ngần ngại bày tỏ giấc mơ theo chân Nguyễn Filip và Cao Pendant Quang Vinh, khoác áo ĐT Việt Nam.
Chia sẻ
Tại xã Vạn Lộc, huyện Hậu Lộc, mưa lớn kéo dài đã khiến nước bất ngờ dâng cao, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người dân. Hơn 6.000 con gà đã bị chết ngạt trong biển nước, khiến nhiều hộ nuôi lâm vào cảnh trắng tay.
Chia sẻ
PGS-TS Nguyễn Thiện Tống cho rằng, khi chuyến bay bị chậm, huỷ chuyến được xác định lỗi do Hãng hàng không, thì đơn vị chịu trách nhiệm chính phải là Hãng hàng không.
Chia sẻ
Tính đến ngày 30/6, TP.Đà Nẵng có 317 doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội với tổng số nợ lên đến hàng trăm tỷ đồng. Đáng chú ý, nhiều trường hợp lãi phát sinh do chậm đóng đã vượt cả tiền gốc, gây áp lực lớn đến công tác thu hồi và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động.
Chia sẻ
“Cũng có những khoảng lặng, cảm nhận được trọn vẹn vẻ đẹp hữu tình, những lần ngất ngây trước vẻ đẹp của biển mây và núi nơi đây”, đó là lời chia sẻ của chàng trai miền Tây trong chuyến độc hành xuyên Việt.
Chia sẻ
Ngày 24/7, nguồn tin Dân Việt cho biết, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lâm Đồng đang điều tra vụ cháy xảy ra lúc giữa đêm khiến người đàn ông tử vong, người phụ nữ nguy kịch.
Chia sẻ
Bộ Xây dựng đã trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Hà Giang (cũ), nay là tỉnh Tuyên Quang về chính sách nhà ở cho đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động bị tác động bởi việc sáp nhập tỉnh, thành.
Chia sẻ
Lãi suất ngân hàng cao nhất hôm nay 24/7: Trong 3 tuần vừa qua của tháng 7, thị trường ghi nhận 3 nhà băng tăng lãi huy động cho loạt các kỳ hạn.
Chia sẻ
TP.Đà Nẵng được phân bổ 500 tỷ đồng để thực hiện dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 14D – tuyến đường chiến lược nối vùng biên Quảng Nam cũ với hành lang kinh tế Đông – Tây hiện đang xuống cấp nghiêm trọng.
Chia sẻ
Là Tiến sĩ nhà Lê sơ, cuộc đời làm quan không thật nổi bật, song Dương Đức Nhan lại có công lớn trong việc đào tạo người con rể là Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm...
Chia sẻ
Quân đội Nga đã tiến sâu 6 km vào khu vực Kharkov tại khu vực Melove và cũng đã vượt qua một con sông, chuyên gia quân sự Andrei Marochko nói với RIA Novosti.
Chia sẻ
Mới đây, đạo diễn Đặng Thái Huyền xúc động kể lại khoảnh khắc Hạ Anh ngất xỉu sau cảnh quay "Mưa đỏ" - bộ phim chiến tranh hoành tráng nhất của điện ảnh Việt Nam hiện nay.
Chia sẻ
Ông Trần Nam Hưng - Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng nhấn mạnh: “Cán bộ, công chức phải phát huy tinh thần “phục vụ nhân dân”, gắn với phương châm, “nghĩ sâu, làm thật”, “nói đi đôi với làm”, “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin””.
Chia sẻ
HLV Nguyễn Việt Thắng sau khi chia tay CLB Phù Đổng Ninh Bình đã chuyển sang dẫn dắt CLB Trường Tươi Bình Phước. Ngay trong ngày đầu tiên đến làm việc tại sân Bình Phước, HLV Nguyễn Việt Thắng đã nhận tin vui khi có thêm sự phục vụ của 2 tân binh là những cựu tuyển thủ U23 Việt Nam.
Chia sẻ
250 người có công, nhân chứng lịch sử tiêu biểu đại diện cho 9,2 triệu người có công trong cả nước đã tham gia cuộc gặp mặt sáng nay (24/7) nhân kỷ niệm ngày 78 năm Ngày Thương binh, liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2025).
Chia sẻ
UBND tỉnh Cà Mau đã chỉ đạo Thanh tra tỉnh làm rõ thông tin Vườn quốc gia U Minh Hạ (trước đây đặt tại xã Trần Hợi, huyện Trần Văn Thời – nay là xã Đá Bạc) bị tố tự in vé câu cá “chui”. Trước đó, cơ quan thuế cũng mời đơn vị này làm việc và lập biên bản vi phạm hành chính liên quan đến hành vi in và sử dụng vé không đúng quy định.
Chia sẻ
Giá hồ tiêu xuất khẩu của Việt Nam tăng cao nhất trong nhiều năm trở lại đây, dự báo với các thông tin tốt hơn-thông tin này được đưa ra sáng nay (24/7), trong hội nghị kết 6 tháng đầu năm 2025 của Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA).
Chia sẻ
Tỉnh Phú Thọ hỗ trợ 800.000 đồng đi lại và 2,4 triệu đồng thuê nhà cho cán bộ, công chức, người lao động đi làm, ở xa nhà sau sáp nhập.
Chia sẻ
Sáng 24/7, trận mưa như trút nước kéo dài khoảng hai tiếng đã biến con đường Nguyễn Xiển, tuyến huyết mạch phía Tây Nam Thủ đô ngập úng nghiêm trọng và ùn tắc cục bộ.
Chia sẻ
Anh Võ Thanh Liêm, xã Hưng Thuận, tỉnh Tây Ninh mới (xã Hưng Thuận được hình thành từ sáp nhập xã Đôn Thuận, xã Hưng Thuận của thị xã Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh cũ) nuôi cá lăng nha đuôi đỏ thành công trên vùng nước phèn, mang lại thu nhập cao.
Chia sẻ
Quân đội Thái Lan cho biết hôm nay quân đội nước này đã triển khai một máy bay chiến đấu F-16 chống lại lực lượng vũ trang Campuchia, trong bối cảnh căng thẳng kéo dài nhiều tuần do tranh chấp biên giới leo thang thành các cuộc đụng độ khiến ít nhất hai thường dân thiệt mạng.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Trần Hưng 
