Ký ức ấp chiến lược, “Người dân không làm được gì”

Ông Sứ kể, vào những năm trước 1975, chính quyền Việt Nam Cộng hòa cùng với quân đội Mỹ đã lập nên các “ấp chiến lược” – nơi người dân bị cưỡng bức di dời, giam giữ trong hàng rào dây thép gai, tách biệt khỏi ruộng đồng.

“Ruộng vườn bị bỏ hoang, người dân sống trong cảnh đói nghèo, bất an. Không ai được tự do ra đồng, thanh niên thì sợ bị bắt lính, phải vào chùa tu lánh nạn,” ông nhớ lại.

Trong bối cảnh đó, gia đình ông và nhiều người khác đã chọn con đường âm thầm phục vụ cách mạng. Từ việc giấu lúa gạo trong đêm để tiếp tế cho bộ đội, đến việc vận chuyển thư từ, thông tin quan trọng – mọi việc đều diễn ra trong lặng lẽ nhưng đầy quyết tâm.

Nhiều người dân đi tiếp tế bị phát hiện thì bị đánh, bị bắt đi tù, vòi tiền chuộc. Nhưng người dân ai cũng theo cách mạng, giặc biết cũng không làm gì được.

Khi mới 11-12 tuổi, ông Sứ đã làm liên lạc, đưa thư cho các cô chú trong chiến khu bằng cách giấu trong tay áo hoặc ống trúc dùng làm cần câu cá.

Những ký ức ấy in đậm trong tâm trí ông, nhất là giai đoạn 1972-1973 – mùa hè đỏ lửa. Mỹ không cho người dân ra ngoài, chiến sĩ sống lay lắt, bữa ăn chỉ có mắm muối… Khổ cực lắm, nhưng không ai lùi bước.

Sau ngày 30/4/1975, đất nước thống nhất, chính quyền cách mạng giao lại ruộng đất cho người dân. Nơi nào có bom mìn, dân báo là chính quyền cử người xuống tháo gỡ.

Người dân được an tâm khai hoang, canh tác lại. Dù đất phèn, bị nhiễm phì, việc sản xuất ban đầu rất khó khăn, nhưng vẫn còn tốt hơn rất nhiều khi bị cấm cố trong ấp chiến lược như trước.

Những năm 1976-1977, nhà nước bắt đầu xây dựng hạ tầng giao thông, thủy lợi, mở ra hy vọng cho vùng đất mới hồi sinh.

Dẫu vậy, đời sống người dân vẫn còn nhiều khó khăn do hậu quả chiến tranh để lại: Thương tật, mất mát, nghèo đói. Trước đây, một thôn có 10 người thì hết 8 người nghèo, chỉ có 1-2 người khá giả nhờ tích cóp từ đời ông bà.

Từ Chỉ thị 100 đến đổi mới, đời sống ấm no

Bước ngoặt lớn đến vào đầu thập niên 80, khi Đảng ban hành Chỉ thị 100 của Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, mở đường cho việc giao khoán sản phẩm đến hộ nông dân. Từ đó, người dân mới thực sự phấn khởi làm ăn, có động lực cải thiện cuộc sống, ông Sứ chia sẻ.

Đặc biệt, sau khi Mỹ chính thức dỡ bỏ cấm vận Việt Nam vào năm 1994, các chính sách hỗ trợ nông nghiệp, tín dụng, kỹ thuật... được triển khai rộng rãi, giúp nông dân có điều kiện tiếp cận với tiến bộ sản xuất.

Mặt trận Tổ quốc, Hội Nông dân, các đoàn thể chính trị xã hội đã vào cuộc rất mạnh mẽ để lo cho bà con.

Gia đình ông Sứ cũng là một ví dụ điển hình của sự thay đổi. Từ ruộng đất cằn cỗi, ông mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, đầu tư hơn 6.000 m² đất sang trồng mướp và đậu bắp.

Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật, mỗi năm ông thu được hơn 200 triệu đồng, sau khi trừ chi phí còn lãi hơn 100 triệu đồng – một khoản thu nhập đáng kể, giúp ổn định cuộc sống và có của ăn của để.

Ngồi bên luống mướp đang trổ bông, ông Sứ nhìn lại quãng đường hơn nửa thế kỷ làm nông, làm cách mạng và làm lại từ đầu trên chính mảnh đất quê hương.

Được như ngày hôm nay là quá tốt rồi. Nhờ chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước, nhờ sự giúp đỡ của các tổ chức đoàn thể, người dân chúng tôi mới có cơm no áo ấm, có điều kiện lo cho con cháu học hành.

Từ một cậu bé liên lạc cách mạng năm nào, đến người nông dân sản xuất giỏi hôm nay, hành trình của ông Nguyễn Văn Sứ là minh chứng sống động cho sự kiên cường, cần cù và niềm tin mãnh liệt của người nông dân Việt Nam vào tương lai tươi sáng trên chính mảnh đất quê hương mình.

×