Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Trong đó, miếu thờ vua Lê Thánh Tông có giá trị lịch sử - văn hóa nổi bật. Tuy nhiên, hơn 50 năm đã qua, di tích này vẫn là phế tích.
Vách miếu thờ vua Lê Thánh Tông, xóm Đùi (thôn Long Uyên, xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên) dây leo chằng chịt. Ảnh: HOÀI SƠN
Từ TP Tuy Hòa theo quốc lộ 1 về hướng bắc khoảng 40km, qua cầu Nhân Mỹ dọc bờ kè sông Vét đến ngã ba rẽ phải theo đường liên xã về hướng đông đến khu di tích Thành An Thổ, rẽ phải khoảng 1km là đến khu di tích Miếu thờ vua Lê Thánh Tông.
Ba di tích nằm trên một trục thẳng đông - tây, quay mặt về hướng đông nam. Phía đông là miếu thờ vua Lê Thánh Tông, phía tây là miếu Hội đồng, chính giữa là di tích Văn chỉ.
Theo lời các bậc cao niên ở địa phương, khi xưa miếu thờ vua Lê Thánh Tông phía trước có bảng đề chữ Hán: Miếu vua Lê Thánh Tông. Dưới thời phong kiến, mỗi năm cúng hai lần theo lệ Xuân cúng, Thu tế. Khi cúng, triều đình Huế phái người đến chủ trì cúng tế rất long trọng. Năm 1881, Bố chánh Phú Yên Đinh Nho Quang viết câu đối trước miếu thờ vua Lê Thánh Tông:
“Giang san khai thác hà niên, phụ lão tương truyền Hồng Đức sự
Trở đậu hinh hương thử địa thanh linh trường đối Thạch Bi cao”
Phạm Đình Khiêm dịch:
“Giang sơn khai thác năm nào, phụ lão còn truyền công Hồng Đức
Lễ kính hương thơm đất ấy, danh thiêng muôn thuở ngọn Đá Bia”.
Năm 1947, Pháp đánh vào An Thổ, miếu thờ vua Lê Thánh Tông bị bom đạn làm hư hại nặng. Năm 1957, Nhân dân quyên góp trùng tu lại miếu thờ.
Năm 1966, quân Mỹ và Nam Triều Tiên càn vào làng An Thổ, miếu thờ vua Lê Thánh Tông một lần nữa bị đánh sập. Khảo sát di tích nhận thấy các khóm tre và cây dại bao phủ. Phía trước miếu có một án phong hình lục giác.
Án phong này đã bị nứt, vỡ một số chỗ, để lộ lớp gạch, đá, xi măng bên trong. Xung quanh án phong cây dại mọc um tùm. Hiện tại miếu chỉ còn một đoạn bức vách dài 470cm, cao 210cm, dày 30cm nằm trên đất nhà ông Trần Sướng. Vách bị đứt gãy, mặt vách vỡ một số lỗ, để lộ lớp gạch, đá, xi măng bên trong, bên trên vách có dây thanh long, rễ cây dại bò chằng chịt.
Di tích Văn chỉ là nơi thờ đức Khổng Tử, nằm cạnh miếu thờ vua Lê Thánh Tông. Theo lời người dân địa phương, trước Cách mạng Tháng Tám các quan đầu tỉnh tổ chức cúng ở Văn chỉ hết sức linh đình. Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, người dân không còn tổ chức cúng tế.
Năm 1970, Văn chỉ bị giặc đốt cháy và bắn sập. Hiện tại còn 3 bức vách bị sụp đổ một phần, lớp xi măng bên ngoài bong tróc để lộ lớp đá, gạch bên trong. Các bức vách được xây bằng đá và gạch thẻ, trên 3 bức vách dây thanh long và cây dại bao trùm.
Hai bức vách hai bên có khoảng cách 860cm. Gần vách bên trái có 1 trụ xi măng, phần trên trụ bị gãy, dây leo xung quanh. Trên vách bên trái có một lỗ thủng đường kính 30cm, dấu tích vết đạn bắn của lính Mỹ. Trên nền đất di tích Văn chỉ có một số cây ổi, sầu đông, chùm ruột, cây gạo...
Cách nền đất khoảng 10m là án phong hình lục giác, xây gạch, xi măng. Phía trước án phong có 1 tháp búp sen, một phần búp sen bị vỡ, để lộ lớp đá và gạch bên trong. Hiện tại gia đình ông Trần Năm có sử dụng một phần đất của di tích Văn chỉ để xây công trình phụ.
Di tích Miếu Hội đồng nằm bên phải Văn chỉ, được tạo lập từ rất sớm. Quy mô nhỏ nhất trong khu di tích, tường trét đất, mái lợp tranh. Miếu Hội đồng thờ nhiều thần: Thành hoàng làng, tiền hiền, hậu hiền, những hương linh không còn thân nhân thờ phụng. Trước Cách mạng Tháng Tám, miếu thường tổ chức cúng Xuân và Thu.
Ngày đầu tháng và ngày rằm nhân dân đến thắp hương khấn vái cầu an cho gia đạo và xóm làng. Trong hai cuộc kháng chiến, miếu bị bom đạn tàn phá không còn dấu tích. Hiện tại, hộ ông Đào Chí Vân sử dụng một phần đất của miếu để xây dựng các công trình phụ và nhà kho chứa công cụ sản xuất.
Ông Trần Năm bên bức tường sót lại của di tích Văn chỉ. Ảnh: HOÀI SƠN
Gợi mở hướng bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu di tích
Khu di tích Miếu thờ vua Lê Thánh Tông là chứng tích vật chất quan trọng ghi dấu quá trình hình thành và định cư của cộng đồng người Việt vùng hạ lưu sông Cái trong tiến trình lịch sử.
Dù sót lại dấu tích kiến trúc, nhưng giá trị lịch sử, văn hóa tích tụ ở khu di tích luôn được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác.
Mặc dù khu di tích có giá trị lớn về lịch sử - văn hóa nhưng đã hơn 50 năm trôi qua, khu di tích này chưa được nghiên cứu, đánh giá đúng giá trị, tầm vóc của di sản. Vì tồn tại dưới dạng phế tích và công tác quản lý di tích còn nhiều bất cập nên người dân sinh sống trong khu vực có cơi nới, xâm lấn di tích ảnh hưởng đến các dấu tích kiến trúc còn sót lại.
Vấn đề đặt ra là cần sớm có giải pháp kịp thời bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu di tích, phục vụ lợi ích của cộng đồng.
Bà Nguyễn Thị Phương Vân, Phó Giám đốc Trung tâm VH-TT-TT huyện Tuy An (tỉnh Phú Yên) cho biết: UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn khảo sát thực địa, xây dựng đề án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu di tích Miếu thờ vua Lê Thánh Tông trong năm 2022.
Trước khi chính thức có đề án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu di tích, chính quyền địa phương và ngành chức năng cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước theo Luật Di sản; đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân trong việc bảo vệ khu di tích.
Đồng thời, lực lượng chức năng sớm tiến hành lập hồ sơ lý lịch khoa học, bổ sung diện tích khoanh vùng bảo vệ khu di tích vào quy hoạch sử dụng đất của huyện; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Bên cạnh đó, địa phương cũng kịp thời đầu tư kinh phí tu bổ, tôn tạo khu di tích và hạ tầng cơ sở, giao thông để khai thác giá trị di sản, đáp ứng nhu cầu đời sống văn hóa tinh thần của Nhân dân, gắn với phát triển du lịch về miền di sản.
Lê Thánh Tông (1442-1497) là vị hoàng đế thứ năm của nhà Hậu Lê, trị vì từ năm 1460-1497. Ông nổi tiếng là bậc minh quân, là người đã đưa Đại Việt lên tới thời hoàng kim của chế độ phong kiến. Ông được xem là nhà văn hóa lớn, một người coi trọng hiền tài.
Trong lúc trị vì, vua Lê Thánh Tông đã đề xuất nhiều cải cách trong hệ thống quân sự, hành chính, kinh tế, giáo dục và luật pháp. Bộ Quốc triều hình luật của nhà Hậu Lê đã được hoàn thiện trong thời Lê Thánh Tông, nên còn được gọi là Luật Hồng Đức.
Với bộ luật này, Đại Việt đã hình thành một Nhà nước pháp quyền sơ khởi và thuộc loại sớm nhất trên thế giới. Ngoài ra, ông đã có công lớn trong việc mở mang bờ cõi quốc gia Đại Việt về phương Nam.
Núi Đá Bia hay Thạch Bi Sơn, hai tên gọi này có nguồn gốc từ một truyền thuyết cho rằng vào năm Tân Mão 1471, vua Lê Thánh Tông thống lĩnh cuộc Nam chinh đánh thành Đồ Bàn để mở mang bờ cõi vào phía Nam.
Vua Lê có đến núi Đá Bia và cho người khắc chữ vào khối đá lớn trên đầu non thuộc dãy Đèo Cả với mục đích phân định ranh giới giữa quốc gia Đại Việt và nước Chiêm Thành.
Việc người dân Phú Yên lập miếu thờ vua Lê Thánh Tông tại xóm Đùi, thôn Long Uyên, xã An Dân và nhiều đường phố, trường học mang tên ông là biểu hiện rõ nhất lòng tôn kính đối với công lao to lớn của vị vua tiên phong mở đất về phương Nam vào cuối thế kỷ XV. Đây là cơ sở hình thành phủ Phú Yên vào năm 1611 trong cương vực quốc gia Đại Việt.
Với sự nỗ lực không ngừng nghỉ của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của người dân, đến cuối năm 2024, xã Cát Tài (huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) đã hoàn thành 19/19 tiêu chí và chính thức đạt chuẩn xã nông thôn mới (NTM) nâng cao – đánh dấu một bước phát triển mạnh mẽ trong hành trình xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh.
Thủy Hử là một trong tứ đại tiểu thuyết cổ điển của Trung Quốc nói về 108 anh hùng Lương Sơn Bạc, dù là phim truyền hình làm lại từ truyện truyền hình hay tiểu thuyết, đều được mọi người vô cùng yêu thích.
Chia sẻ
Trong Tây Du Ký, có một yêu tinh, tiên giới không thu mà địa ngục không nhận, nhưng lại có mối quan hệ mật thiết với Tôn Ngộ Không. Đó là ai?
Chia sẻ
Một đám cháy lớn bùng phát dữ dội tại nhà hàng hải sản Biển Xanh ở TP.Dĩ An, Bình Dương, thực khách và nhân viên nháo nhào tháo chạy ra ngoài.
Chia sẻ
Sở GDĐT TP.HCM sẽ lần đầu tiên áp dụng phương thức công bố đồng thời điểm thi và điểm chuẩn tuyển sinh lớp 10 công lập, dự kiến từ ngày 23 đến 26/6.
Chia sẻ
Người sinh vào 3 tháng Âm lịch này vượt khó ở tuổi trẻ, đến trung niên sẽ gặt hái thành công lớn về sự nghiệp và tài chính, cuộc sống ngày càng thịnh vượng, viên mãn.
Chia sẻ
Bước ra từ cuộc thi Tiếng hát Việt toàn cầu 2023 và giành giải Á quân 1, cô gái đến từ Quảng Trị - Đức Thoa ra mắt Album Vol1 với tên gọi “Nốt mưa”.
Chia sẻ
Sau sự cố chập điện, hơn 10.000 con gà thịt tại trang trại của một người dân ở xã Diễn Phú, huyện Diễn Châu, Nghệ An bị chết ngạt. Nhận được thông tin, chính quyền địa phương đã huy động hàng chục người giúp chủ trại sơ chế gà chết, vớt vát chút tài sản.
Chia sẻ
Một đoạn clip ghi lại cảnh một con cá voi lớn há miệng ngoi lên mặt nước để săn mồi, phía trên là đàn chim biển chao liệng, vừa xuất hiện trên mạng xã hội và thu hút hàng ngàn lượt chia sẻ. Được biết, hình ảnh trên được ghi lại ở biển Bình Định.
Chia sẻ
Sau cuộc nhậu buổi tối, xuất phát từ những mâu thuẫn trong gia đình, Vàng Hừ Lòng (30 tuổi, trú tại bản Huổi Han, xã Bum Tở, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu) đã không kiềm chế được bản thân, ra tay đánh tử vong người bố dượng.
Chia sẻ
Hai phụ nữ đi chung xe máy theo hướng TP.HCM về miền Tây qua Long An, do thắng gấp khi trời mưa, xe ngã, bị container cán tử vong.
Chia sẻ
Năm nay, mùa mưa đến sớm hơn dự kiến. Từ đầu tháng 5 đã xảy ra một số cơn mưa lớn kéo dài, người trồng mì (trồng cây sắn) ruộng mới ở tỉnh Tây Ninh mừng vì giá thu mua củ khoai mì tăng, nay lại rầu vì mưa sớm.
Chia sẻ
“Chuyền bóng chuẩn vào, chắc chắn lên, hãy đảm bảo người được nhận bóng ở tư thế thuận lợi nhất chứ đừng chỉ nghĩ đến việc chuyền đi cho có”, HLV Kim Sang-sik gằn giọng, hét lớn về phía các cầu thủ trong buổi tập của ĐT Việt Nam tại Malaysia.
Chia sẻ
Đình Triệu hoàn toàn bình phục chấn thương, Nguyễn Filip phải dự bị?; HLV Sellami vui mừng khi giúp Jordan dự VCK World Cup 2026; Arsenal đàm phán mua Sesko; cầu thủ Tottenham tức giận khi HLV Postecoglou bị sa thải; M.U quyết qua mặt Arsenal trong vụ Gyokeres.
Chia sẻ
Tỷ phú công nghệ Mỹ Elon Musk đã đề xuất thành lập "Đảng Hoa Kỳ", đánh dấu sự thay đổi mạnh mẽ trong chiến lược chính trị.
Chia sẻ
Trường Đại học Mở Hà Nội vừa thông tin sẽ bổ sung xét tuyển tổ hợp C00 đối với nhóm ngành Luật.
Chia sẻ
Tống Anh Tuấn, tài xế Lexus hành hung nam shipper gây thương tích 8%, được đình chỉ điều tra vụ án do bị hại rút đơn, được trả tự do ngay tại tòa sau gần 4 tháng tạm giam. Việc này căn cứ vào quy định nào của pháp luật?
Chia sẻ
Vận may bất ngờ gõ cửa với 3 con giáp may mắn nhất khi mọi xui xẻo tiêu tan, Thần Tài chiếu cố đặc biệt, khiến họ liên tục nhận tin vui trong cuộc sống.
Chia sẻ
Phương Mỹ Chi là một trong những ca sĩ bước ra từ sân chơi nhí giữ được sức hút hiếm hoi ở thời điểm hiện tại.
Chia sẻ
Theo báo cáo chính thức từ Kiev, các đơn vị Không quân Ukraine đã bắn hạ một máy bay tiêm kích Su-35 của Nga trong một nhiệm vụ gần hướng Kursk vào sáng sớm thứ Bảy, ngày 7/6.
Chia sẻ
Từ chỗ là món quà quê mộc mạc, trái mãng cầu-quả đặc sản Tây Ninh đang từng bước vươn xa – có mặt trong các hệ thống phân phối lớn, tham gia các hội chợ nông sản, và dần khẳng định vị thế trên thị trường trong nước lẫn quốc tế.
Chia sẻ
HLV Peter Cklamovski vừa công bố danh sách 30 tuyển thủ Malaysia tham dự cuộc đọ sức với ĐT Việt Nam tại lượt trận thứ 2 bảng F, vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027.
Chia sẻ
Kể từ ngày 9/6, Trung tâm phục vụ hành chính công TP Hà Nội chính thức triển khai tiếp nhận 100% hồ sơ theo hình thức trực tuyến và trực tuyến toàn trình đối với các thủ tục hành chính lĩnh vực hoạt động xây dựng, trong đó có cấp phép xây dựng nhà ở.
Chia sẻ
Việc sáp nhập, sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã tại Bình Dương đang bước vào giai đoạn hoàn tất. 36 xã, phường mới Bình Dương đã sẵn sàng đi vào hoạt động từ ngày 1/7 tới.
Chia sẻ
Áng Sáng AZA thừa nhận cô hành xử thiếu suy nghĩ, làm ảnh hưởng đến anh HIEUTHUHAI - một nghệ sĩ mà cô tôn trọng, ngưỡng mộ.
Chia sẻ
Ông Phạm Văn Lắm ở khu vực 3, phường Hưng Thạnh, quận Cái Răng, với mô hình trồng rau an toàn trong nhà lưới mang lại thu nhập ổn định hàng chục triệu đồng mỗi tháng. Năm 2019, cùng với sự hỗ trợ của Hội Nông dân phường, ông Lắm cùng các nông dân lân cận thành lập Tổ hợp tác Rau an toàn Hưng Thạnh với 20 thành viên.
Chia sẻ
Trong hoạt động cuối cùng của phái đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Môi trường làm việc tại Mỹ, doanh nghiệp 2 nước đã ký kết 8 biên bản ghi nhớ mua bán nông sản giá trị 1,1 tỷ USD. Trong đó, có thỏa thuận lớn nhất trị giá 380 triệu USD, giữa Công ty CP Khai Anh Bình Thuận và Tập đoàn Cargill được ký.
Chia sẻ
Trước ngày sáp nhập Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam là quê hương vị anh hùng Đinh Công Tráng với khởi nghĩa Ba Đình chống thực dân Pháp. Năm 1873, quân Pháp kéo về chiếm đóng vùng đồng bằng Hà Nam, chỉ sau 10 ngày, Đinh Công Tráng lập tức đứng lên kêu gọi văn thân, chiêu mộ nghĩa quân dựng cờ khởi nghĩa ngay tại quê hương-đất Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam ngày nay.
Chia sẻ
Từ một cây trồng đại trà trong vườn nhà, hiện nay nông dân (xã Cẩm Thịnh, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) đã và đang từng bước mở rộng diện tích trồng sả, thành lập tổ hợp tác để thuận lợi trong việc tiêu thụ sản phẩm. Nhờ được mùa, được giá nên người nông dân nơi đây có thu nhập ổn định, có nhiều hộ thoát nghèo nhờ trồng sả.
Chia sẻ
Tuy không thể đoạt mạng đối thủ từ xa như trong phim kiếm hiệp, nhưng Nhất Dương Chỉ là bí kíp võ công hoàn toàn có thật ngoài đời.
Chia sẻ
Nga tuyên bố thẳng thừng rằng, nếu không giải quyết “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc chiến ở Ukraine thì sẽ không có lệnh ngừng bắn nào, đồng thời đưa ra những yêu sách mà Kiev và các đồng minh phương Tây coi là các điều kiện đầu hàng.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Nguyễn Hoài Sơn 
