Ai là mưu sĩ đầu tiên của Chu Nguyên Chương?

Chu Nguyên Chương vị hoàng đế sáng lập nhà Minh nổi tiếng với bản tính đa nghi. Sau khi lên ngôi, ông bắt đầu tàn sát các công thần. Vào tháng 11 năm Hồng Vũ thứ ba, Chu Nguyên Chương đã giết 6 công tước và 28 hầu tước, hầu hết đều là vị thần khai quốc giúp ông thành tựu Đế nghiệp.

Ngay cả Lý Thiện Trường, người được Chu Nguyên Chương tin tưởng nhất, được liệt vào hàng anh hùng lập quốc vẫn không thoát khỏi cái chết và bị xử tử trong vụ án Hồ Duy Dung. Tuy nhiên, vào năm Hồng Vũ thứ hai, có một người đã cáo quan về quê và thoát khỏi trận thảm sát về sau, người đó chính là Chu Thăng hay Chu Doãn Thăng.

Chu Thăng (1299-1370), tự Doãn Thăng, quê ở huyện Hưu Ninh, Huy Châu (nay là huyện Hưu Ninh, Hoàng Sơn, An Huy). Chu Thăng đã đọc rất nhiều sách, và ông thường ghi chú ra ngoài lề những cuốn sách mình đã đọc, ông cũng thông thạo về thiên văn, lịch sử và toán mệnh.

Trong những năm đầu, Chu Thăng đã từng đến Tự Trọng Tứ Xuyên thuộc Sở để du ngoạn, ông cùng Triệu Phương là người cùng quận tòng sư học kinh, lúc nhàn rỗi thì nghiên cứu Lục Ngâm (Một dạng chiêm thuật).

Một lần Chu Thăng đến thăm một người bạn, ông nhìn thấy trên bàn có 4 cái hộp. Người bạn nói đùa: "Ông có đoán được bên trong có gì không? Nếu ông đoán đúng, tôi sẽ đưa nó cho ông, nếu không nó sẽ là bữa trưa của người khác".

Chu Thăng đồng ý và người bạn đã đưa ra một cái hộp và Chu Thăng đã đoán nó, nhưng ông trả lời bằng cách viết nó ra tờ giấy, để trên bàn và dùng vải che lại, sau đó ông nói rằng: "Đợi một lát rồi hẵng mở".

Trùng hợp lúc này có một người đến nhà bạn hỏi mượn ngựa, người bạn sai người đi ra sau núi lấy ngựa cho người này. Sau đó Chu Thăng liền hỏi: "Có thể mở liền lúc cả 4 cái hộp được không?", người bạn đồng ý, sau đó đem 4 cái hôm ra và mở, bên trong 4 cái hộp đều là cá.

Lúc này Chu Thăng yêu cầu lấy tờ giấy mà ông đã đoán trước đó, trên có viết đáp án như sau: "một mùi cá, hai mùi cá, còn lại hai mùi đều là cá, có người đến mượn ngựa, ra sau núi mà dắt đi". Sau khi xem xong tờ đáp án của Chu Thăng, người bạn hết sức bội phục ông đến độ "Ngũ thể đầu địa".

Khi Chu Thăng sống ẩn dật ở Thạch Môn, ông thường dạy con trai Trình Đại ở bên bờ sông cạnh nhà, vì Trình Đại thường xuyên bị mẹ kế bạo hành và cảm thấy rất đau đớn, anh cảm thấy mẹ kế của mình giống như Ly Cơ (vợ lẽ của Công tử Tấn Hiến thời Xuân Thu). Một ngày nọ, Trình Đại nói với Chu Thăng: "Trình Đại không thể sống được nữa". Sau đó Trình Đại treo cổ tự tử.

Thời gian sau, Chu Thăng mơ thấy Trình Đại đến nhà, đúng lúc này, người hầu đến báo rằng vợ ông đã sinh một đứa con trai. Vì vậy, Chu Thăng đã đặt tên cho con là Chu Đồng, tự là Đại Đồng và gieo một quẻ cho con rằng: "Khi lớn lên, đứa bé này sẽ phải chịu tai họa từ một người phụ nữ".

Chẳng bao lâu, Chu Thăng cho xây dựng hàng chục ngôi nhà tranh ở phía trước ngọn núi nơi ông sống, dân làng cho rằng thật kỳ lạ và hỏi ông tại sao ông lại dựng nhiều ngôi nhà tranh như vậy. Chu Thăng nói: "Nói không chừng một ngày nào đó xe của Hoàng đế sẽ đến và để quân đội nghỉ ngơi ở đây".

Vào mùa thu năm Chí Chính thứ 17 (1357), tướng của Chu Nguyên Chương là Hồ Đại Hải chiếm được Huy Châu. Chu Nguyên Chương đã nghe danh Chu Thăng từ lâu, ông đã trực tiếp dẫn quân đến gặp ông, và ông ra lệnh cho quân lính nghỉ ngơi trong những túp lều tranh này.

Chu Nguyên Chương triệu kiến Chu Thăng và hỏi ông mưu lược để thành tựu Đế nghiệp của ông. Chu Thăng hồi đáp: "Cao trúc tường, quảng tích lương, hoãn xưng vương", ngụ ý tướng quân xin hoãn xưng Vương. Chu Nguyên Chương nghe xong vô cùng cao hứng, liền bảo Chu Thăng vào bên trong để mật đàm và hỏi Chu Thăng có nguyện vọng và yêu cầu gì không.

Chu Thăng đáp "Xin hãy để lại bút tích của Tướng quân". Sau đó, Chu Nguyên Chương đích thân lấy bút viết "Mai hoa sơ nguyệt lâu" ban cho Chu Thăng.

Trước khi đi, Chu Nguyên Chương còn hỏi Chu Thăng còn có yêu cầu gì không, lúc này Chu Thăng quỳ xuống khóc nói: "Nếu sau này thần tử Chu Đồng phạm tội, chỉ xin được chết toàn thây, thì thần ở dưới suối vàng cũng mãn nguyện rồi".

Vào năm Ngô Nguyên (1367), Chu Nguyên Chương ra chiếu chỉ, phong cho Chu Thăng làm Hàn Lâm Quốc sử viện thị giảng học sĩ; Trung thuận Đại phu; tri chế cáo; đồng tu quốc sử, trong văn cáo viết: "Quyến ngã đồng tính chi lão, thực vi kỳ triết chi anh", ngụ ý Chu Thăng là người cùng họ với Chu Nguyên Chương là bậc kỳ tài trong thiên hạ.

Điều này cho thấy sự kính trọng của Chu Nguyên Chương đối với Chu Thăng. Năm Hồng Vũ thứ hai, Chu Thăng thỉnh cầu Chu Nguyên Chương xin về quê dưỡng lão thờ cúng tổ tiên, lúc đó ông đã hơn 70 tuổi, sau khi từ chức, ông qua đời ở tuổi 72.

Chu Đồng, con trai Chu Thăng, làm Thượng thư Bộ Lễ, giỏi làm thơ và khắc chữ, được Chu Nguyên Chương rất sủng ái. Những bức vách trong Hoàng cung đa số là Chu Đồng vịnh thơ lên. Đôi khi Chu Nguyên Chương lệnh cho ông làm thơ để tặng cho những người hầu cận trong cung điện.

Sau đó, đột nhiên xuất hiện một thi thể dưới lằn suối trong vườn Thượng Uyển, Chu Nguyên Chương nghi ngờ Chu Đồng làm việc này và muốn xử tử hắn, nhớ lại lời yêu cầu trước đây của Chu Thăng để cho Chu Đồng được chết toàn thây nên ông đã ban cho Chu Đồng được treo cổ tự vẫn.

Qua đây có thể thấy, khả năng dự đoán tương lai chính xác của Chu Thăng đáng kinh ngạc, khiến Chu Nguyên Chương nể phục.

×