Vì sao có báo 16 năm không tuyển phóng viên mới?

Chiều 20/6, tại Hội báo Toàn quốc 2025 diễn ra phiên thảo luận Nghị quyết 18 và yêu cầu đổi mới nhân sự báo chí.

Phiên thảo luận có sự góp mặt của ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Trưởng Ban Chỉ đạo Hội Báo toàn quốc 2025, ông Trần Trọng Dũng, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cùng đông đảo sinh viên, các cơ quan báo chí.

Tại Hội thảo, một vấn đề lớn được bàn luận đó là nhân sự tại cơ quan báo chí ra sao sau khi sắp xếp tinh gọn bộ máy. Ông Nguyễn Minh Đức, Tổng biên tập Báo Hà Nội Mới cho biết, trong các toà soạn lâu nay có “căn bệnh 1 việc 2, 3 người làm”, tuy nhiên, thực tế hiện nay, một người có thể làm nhiều việc. Có lĩnh vực 2-3 phóng viên nhưng có lĩnh vực không có người theo dõi. Có nhiều toà soạn “nhăm nhăm” chuyên môn nhưng liên quan đến kinh tế, truyền thông nhân lực rất yếu, trong cơ cấu tổ chức toà soạn bất cập nên đây cũng là cơ hội để tổ chức mạnh lên.

“Hà Nội Mới đối diện nhiệm vụ tới đây sẽ nhận thêm nhiều tờ báo về. Hiện chúng tôi có 152 người nhân sự, tới đây nhập về tăng gấp đôi, nếu thêm Báo Kinh tế & Đô thị nữa thì sẽ có hơn 500 người. Đây là nhiệm vụ chính trị, cũng như thực tế để sắp xếp bộ máy tinh gọn, hiệu quả hơn, phù hợp với xu hướng báo chí hiện nay. Việc sắp xếp lại sẽ mở ra không gian mới trong việc xuất bản, ấn phẩm báo chí, thấy rõ tiết kiệm chi phí, giúp các cơ quan báo chí phát triển hơn”, ông Đức nhấn mạnh.

Ông Đức cũng nêu ra thực tế, trước đó hợp nhất Báo Hà Tây vào Báo Hà Nội Mới. Nhân sự từ 260 người xuống còn 152 người. Chính vì vậy, suốt 16 năm qua gần như báo chưa tuyển thêm nhân sự mới nào. Tuổi trung bình của báo là 49. Sở dĩ, ông Đức nêu, do đây là cơ quan báo Đảng nên có tính chất đặc thù, thêm nữa, mỗi năm báo thực hiện tinh giản 10% nhân sự.

“Có thể nói Báo Hà Nội Mới thiếu vài thế hệ độ tuổi lao động, các vị trí việc làm ở tại báo đang rất thiếu từ đồ hoạ, thiết kế trực tuyến, biên tập viên công nghệ, nhân sự liên quan đến kinh tế báo chí, thiếu SEO…", ông Đức cho hay.

Cánh cửa vào cơ quan báo chí luôn rộng mở

Nhiều câu hỏi bày tỏ sự băn khoăn việc sau khi sắp xếp bộ máy, liệu cơ quan báo chí có tuyển dụng phóng viên không, về vấn đề này, nhà báo Nguyễn Văn Hoài, Tổng biên tập Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt nhấn mạnh: “Yêu cầu của tôi với anh em cơ quan, nhiều sinh viên nghe xong phải hoảng, đó là một người phải làm nhiều việc. Tuy nhiên, các bạn trẻ an tâm, đó là nguyên tắc chung không áp dụng phổ biến, chỉ áp dụng một số lĩnh vực như: Thời sự, Văn hoá, giải trí…

Những lĩnh vực như điều tra, phóng sự có tính chất riêng làm chuyên sâu sẽ có cơ chế đặc thù. Nhiều năm gần đây chúng tôi đã đi rất sâu và rất riêng về vấn đề này, nhiều năm liền Báo đã đoạt các giải báo chí rất cao. Như hai năm nay, Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt liên tiếp đoạt 2 Giải A Giải báo chí Quốc gia cùng nhiều giải báo chí lớn”.

Theo nhà báo Nguyễn Văn Hoài, Báo luôn tập trung đào tạo nhân sự chuyên sâu, tập trung vào những loạt bài chất lượng, có tính dấn thân…

“Nếu các bạn tâm huyết, yêu nông dân, nông thôn chúng tôi sẵn sàng trả chi phí đào tạo nếu đam mê với nghề. Sau các bạn ra trường có nguyện vọng vào làm chúng tôi đón nhận. Bản thân tôi cũng xuất phát điểm từ cộng tác viên đến phóng viên, biên tập, thư ký rồi tới Tổng Biên tập.

Cuộc sống xuất phát từ quê đầy khó khăn, từ khi là sinh viên năm thứ 2 tôi đã bắt đầu cộng tác, sống nhờ những đồng nhuận bút và không phải xin cha mẹ nhiều. Qua những trang báo tôi thấy yêu quê hương, cha mẹ, thấy yêu tờ báo cho đến ngày hôm nay. Cánh cửa báo chí trong đó có Báo Nông thôn Ngày nay bao giờ cũng rộng mở, vẫn yêu, vẫn chờ đón các bạn trẻ”, nhà báo Nguyễn Văn Hoài bày tỏ.

Tổng biên tập Báo Nông thôn Ngày nay chia sẻ thêm, bản thân ông hay “ví von” với tập thể cán bộ phóng viên, biên tập viên rằng, ao cá phải có nước vào nước ra cá mới phát triển được. Cũng như ao cá phải có cá ra, cá vào, đó là quy luật. Nếu không có sự thay đổi sẽ trở thành ao tù, nước đọng, không thể phát triển vững chãi.

Đồng quan điểm trên, Tổng biên tập Báo Văn hóa Nguyễn Anh Vũ cho rằng sẵn sàng “trải thảm đỏ” mời người có năng lực về báo làm.

“Tôi luôn nêu rõ quan điểm: Ai không làm, ai mệt mỏi đứng sang một bên để người có năng lực, tâm huyết làm. Chúng tôi quyết tâm tìm kiếm người có năng lực. Theo tôi, làm công việc gì không chỉ riêng nhà báo, đạo đức phải hàng đầu, trong đó có đạo đức về nhân cách, nghề nghiệp, phải có sự gắn kết, thực sự yêu, muốn gắn bó với công việc mà mình muốn.

Tôi hay nói đùa với anh em cơ quan là hãy biến mình thành nhân vật không thể thay thế, làm việc cơ quan đang cần, cần liên tục cập nhật kiến thức, trí thuệ của nhân loại. Câu chuyện chuyển đối số diễn ra hết sức mạnh mẽ, phát triển không ai lường dược, muốn thành người không thể thay thế phải có sự tích luỹ, học hỏi, chuyên môn để thực hiện tốt nhiệm vụ của mình”, nhà báo Nguyễn Anh Vũ nêu rõ.

TS Lê Thu Hà - Phó Viện trưởng Viện Báo chí - truyền thông Học viện Báo chí và truyên truyền cho biết, không phải đến khi có Nghị quyết 18 mà nhiều năm nay có rất nhiều thay đổi liên quan đến bối cảnh báo chí, tinh giản bộ máy, thay đổi thị trường lao động, các cơ sở đào tạo phải đón đầu các xu thế liên quan đến yêu cầu ngành nhân lực để sát với thực tiễn.

"Liên quan đến câu chuyện tuyển sinh, có nhiều lo lắng đến từ nhà báo, phụ huynh, học sinh là liệu trong xu thế này thì đầu vào tuyển sinh giảm như nào. Thực tế chúng tôi đã đón đầu, chủ động trong quá trình tuyển sinh đào tạo.

Có một số điểm thú vị là năm nay tuyển sinh sau đại học kết quả số lượng tăng so với các năm trước. Các lớp bồi dưỡng hoạt động rất thường xuyên. Tuyển sinh đại học chưa có con số cuối cùng. Chúng tôi xác định nếu kể cả có giảm chúng tôi không thấy đó là khó khăn mà chính là cơ hội vì sẽ chọn lọc được người học có đam mê với ngành báo chí. Chúng tôi xác định công tác đào tạo nhà báo hướng tới tính liên ngành, ứng dụng để sinh viên cơ bản đáp ứng yêu cầu thực tiễn...", TS. Lê Thu Hà cho biết thêm.

×