Bình luận
0
Cuộc đời của Lê Chất, cũng giống như người bạn thân của ông là Lê Văn Duyệt, đều lập nhiều chiến công hiển hách, sau khi giúp vua Gia Long thành công mỗi người được cử trấn giữ một đầu đất nước (Lê Chất làm Tổng trấn Bắc Thành gồm toàn bộ các tỉnh miền Bắc, Lê Văn Duyệt làm Tổng trấn Gia Định gồm toàn bộ các tỉnh miền Nam), nhưng sau khi đã chết, đều bị vua xử tội, mãi nhiều năm sau mới được giải oan.
Trong thời vua Minh Mạng, nhà Nguyễn xảy ra 3 vụ đại án, đó là các vụ xử Hoàng tôn Mỹ Đường (con Hoàng thái tử Cảnh), Lê Văn Duyệt, Lê Chất. Các sử quan sau này đều cho rằng đây là ba vụ án oan.
1.
Lê Chất sinh năm 1769 (kém Lê Văn Duyệt 5 tuổi), mất năm 1826, quê ấp Bình Trị, xã Mỹ Quang, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định, được gọi là Hậu quân Chất, nguyên là danh tướng của triều Tây Sơn, từng được phong tới chức Đô đốc.
Thuở nhỏ ông theo cha là Lê Trung học văn lẫn võ. Lê Trung theo Nguyễn Huệ từ sớm, còn Lê Chất, mãi đến năm Kỷ Dậu (1789) mới được Nguyễn Nhạc (lúc này xưng là vua Thái Đức) sử dụng, phong cho chức Thủy quân Đô tùy trông coi cửa biển Thị Nại. Sau khi Quy Nhơn thuộc về vua Cảnh Thịnh, Lê Chất được toàn quyền nắm giữ thủy binh với chức vụ Thủy sư Đô đốc.
Sau khi vua Quang Trung mất, vua Cảnh Thịnh nối ngôi khi mới 9 tuổi, triều đình Tây Sơn bắt đầu lục đục vì các cuộc tranh giành quyền lực.
Nhà vua bắt giết bố, vợ Lê Chất, lại lùng bắt ông khi đó đang cầm quân tại Quảng Ngãi, khiến Lê Chất phải dùng kế “kim thiền thoát xác”, dùng thi thể người khác giả là mình, rồi trốn vào rừng núi ở Trà Bồng, Quảng Ngãi.
Sau có người dụ hàng, Lê Chất về theo hầu chúa Nguyễn Phúc Ánh, lập nhiều chiến công, tuy nhiên cũng gây nhiều hiềm khích với các đại tướng, quan lại đứng đầu triều Nguyễn như Đặng Trần Thường, Nguyễn Văn Thành, Trịnh Hoài Đức.
Bàn thờ Lê Chất tại Lăng Ông, quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh. Sau khi giúp vua Gia Long nhà Nguyễn thống nhất giang sơn, đại thần Lê Chất được cử làm Tổng trấn Bắc Thành gồm toàn bộ các tỉnh miền Bắc.
Tháng 3 năm Kỷ Mùi (1799), Nguyễn Phúc Ánh ra đánh Quy Nhơn. Lê Chất có nhiều công lao, giúp quân chúa Nguyễn hạ được thành, rồi theo Nguyễn Phúc Ánh về Gia Định.
Năm sau, khi quân chúa Nguyễn đánh nhau với Trần Quang Diệu, Võ Văn Dũng tại Bình Định, theo lời khuyên của Võ Tánh, Nguyễn Phúc Ánh kéo quân đánh ra Phú Xuân. Đến ngày 2 tháng 5 năm Tân Dậu (1801), Nguyễn Ánh chiếm được Phú Xuân.
Sau đó, Lê Chất cùng Lê Văn Duyệt được cử kéo quân vào đánh Bình Định, tuy lúc đầu bị hai tướng Tây Sơn là Trấn thủ Quảng Nam Phạm Cần Chánh và Trấn thủ Quảng Nghĩa Lê Sĩ Hoàng đánh bại, nhưng khi các tướng Tây Sơn biết tin Phú Xuân đã thất thủ, đành rút quân theo đường thượng đạo ra Bắc.
2.
Trong chiến dịch đánh ra Bắc năm 1802, Lê Chất làm Khâm sai Chưởng Hậu quân, Bình Tây tướng quân, lần lượt đánh lấy các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, rồi kéo quân vào Thăng Long, bắt được vua quan nhà Tây Sơn, lập được công to, được phong tước Quận công. Khi đó, Đặng Trần Thường có lòng ghen ghét, bàn với các tướng rằng: “Chất mà được quận công thì lũ ta phải mười lần quận công”.
Lấy được Thăng Long, vua Gia Long cho đổi tên thành Bắc Thành, Nguyễn Văn Thành được cử làm Tổng trấn, Lê Chất là Hiệp Tổng trấn.
Năm 1803, ở Quảng Yên có giặc cướp, Lê Chất cầm quân đi đánh, có thắc mắc với tướng Nguyễn Văn Trương là sao Tổng trấn Bắc Thành Nguyễn Văn Thành không đánh giặc, khiến Nguyễn Văn Thành bắt đầu gây lòng thù oán.
Năm 1820, vua Gia Long mất, vua Minh Mạng lên ngôi, Lê Chất vẫn được trọng dụng, được cử làm Tổng trấn Bắc Thành, con là trai Lê Hậu được cho lấy Trưởng Công chúa Nguyễn Thị Ngọc Cửu, con gái thứ tám của vua Gia Long. Con gái Lê Chất trước đó cũng được tiến vào cung làm vợ vua Minh Mạng, sinh hạ ra Quỳ Châu Quận công Miên Liên.
Lúc đương thời, Lê Chất cùng Lê Văn Duyệt là các khai quốc công thần, được vua Gia Long nể trọng. Tuy nhiên, sau khi vua Minh Mạng lên ngôi, đối xử với hai ông có phần giảm sút, có lẽ vì thế mà cả hai ông đều sinh bất mãn. Thái độ này đã gây vạ cho cả hai ông ngay cả sau khi đã chết.
Năm 1826, Lê Chất xin tạm nghỉ chức Tổng trấn Bắc thành về Bình Định lo việc tang cho mẹ, rồi mất ở quê nhà. Vua Minh Mạng nghe tin ấy, nghỉ chầu ba ngày để tỏ lòng thương xót, tặng hàm Thiếu phó, đồng thời ban cấp tiền lụa để lo đám tang Lê Chất rất hậu hĩnh.
3. Năm 1835, sau khi Lê Văn Duyệt mất 3 năm, ở Gia Định, Lê Văn Khôi là con nuôi Lê Văn Duyệt nổi dậy làm phản, chiếm thành suốt 3 năm. Vì tội phản nghịch của con, Lê Văn Duyệt đã chết cũng bị xử tội, Tả thị lang bộ Lại Lê Bá Tú mới hạch tội Lê Chất sáu tội đại ác đáng phải xử lăng trì, và mười tội lớn nữa, trong đó gồm tám tội phải xử chém, hai tội phải xử treo cổ.
Khi đình thần nghị tội, vua Minh Mạng dụ rằng: “Trước kia trẫm nghĩ hắn cùng Lê Văn Duyệt dẫu mang lòng bất thần, nhưng người ta không chịu theo, thì chắc không dám gây sự. Vả hắn là nhất phẩm đại thần, dù có mưu gian mà thần dân chưa cáo tố, thì không nỡ bắt tội. Nay đã có người tham hạch, vậy phải trái cho công, đã có triều đình pháp luật. Chuẩn cho đình thần đem mười sáu điều tội của hắn mà định rõ tội danh, vợ con cũng án luật mà nghi xử, duy con gái nào đã xuất giá cùng là cháu trai còn nhỏ thì tha”.
Các quan bàn rằng: Do Chất đã bị bắt về âm phủ nên xin truy thu bằng sắc, đào mả quan tài và chém xác bêu đầu để răn. Vợ Chất là Lê Thị Sa cũng là kẻ đồng mưu, xin xử chém ngay.
Án làm xong, đưa xuống cho các quan Đốc phủ ở các địa phương đọc và gửi ý kiến vế triều đình. Các quan ở địa phương đều tâu xin y lời nghị bàn của triều thần.
Vua Minh Mạng mới kết luận: “Lê Chất cùng với Lê Văn Duyệt, dựa nhau làm gian, tội ác đầy chứa, nhổ từng cái tóc mà tính cũng không hết, giá thử bổ áo quan giết thây cũng không là quá. Song nghĩ lại Chất tội cũng như Duyệt, trước kia Duyệt đã không bị bổ áo quan, giết thây thì nắm xương thây của Chất cũng chẳng màng bắt tội”.
Sau đó, vua cho Tổng đốc Bình Phú (kiêm hai tỉnh Bình Định và Phú Yên) là Vũ Xuân Cẩn san bằng mồ mả của Lê Chất rồi dựng tấm bia đá lên đó, khắc lớn mấy chữ “Gian thần Lê Chất phục pháp xứ” (nơi gian thần Lê Chất chịu hình pháp). Vợ Lê Chất là Lê Thị Sa và các con là Lê Cận, Lê Trương, Lê Kỵ bị án trảm giam hậu.
Gia sản của Lê Chất bị tịch thu, tính ra được 22.000 quan tiền, vua hạ lệnh cho sung công, rồi cho Tổng đốc Hà Ninh là Đặng Văn Hòa đem tiền ấy cứu cấp cho dân nghèo 12 tỉnh Bắc Kỳ.
Người con gái Lê Chất tuy làm vợ vua sinh hoàng tử, cũng bị giam cho đến chết. Con Lê Chất là Lê Hậu lấy công chúa (cô ruột vua Minh Mạng) nhưng đã chết nên không liên quan.
Lê Cận, Lê Trương, Lê Kỵ bị xử chém năm 1838. Lê Thị Sa bị đưa về nguyên quán làm nô tì, cháu của Lê Chất là bọn Lê Luận được giảm tội, đày lên Cao Bằng để làm lính, đến năm Thiệu Trị thứ nhất (1841), gặp kỳ ân xá mới được tha về.
Mãi đến khi vua Tự Đức lên ngôi (1847), Đại học sĩ Vũ Xuân Cẩn mới dâng biểu xin gia ơn con cháu Thái tử Cảnh, cùng xin bổ dụng con cháu các đại thần Nguyễn Văn Thành, Lê Văn Duyệt, Lê Chất. Vua nghe cảm động, cho thi hành cả. Đến năm 1868 vua Tự Đức mới truy phong cho ông chức Tả đồn Đô Thống chế.
Cuộc đời của cha con Lê Chất mang nhiều bi kịch của, cả hai ông đều lập được nhiều công trạng phục vụ cho chủ của mình, song cuối đời đều bị các vua sau đối xử bất công, tàn nhẫn. Lê Trung bị vua Cảnh Thịnh chém đầu, Lê Chất bị Minh Mạng cho san bằng mồ mả, đều là những nỗi oan thiên cổ.
Tôi đã uốn nắn lại con mình sau đó!
Chia sẻ
Sử gia đương thời cũng như ngày nay có không ít người đã ví chúa Trịnh Tùng như Tào Tháo vào thời Hán ở Trung Quốc. Cầm quyền trong thời loạn, Trịnh Tùng luôn phải đối phó với nhiều lực lượng và nguy cơ chống đối. Không có gì là ông ta không dám làm, kể cả giết vua, giết anh.
Chia sẻ
Người sinh tháng Âm lịch này có thể thúc đẩy sự thịnh vượng của gia đình và gặt hái được cuộc sống tươi đẹp cho riêng mình.
Chia sẻ
Tỉnh Quảng Ninh sẽ bố trí nguồn lực, triển khai và vận hành hệ thống thiết bị cảnh báo sớm dông lốc, sét… trên vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long.
Chia sẻ
Kể tử sau khi tới Nam Kinh cho tới khi Thái Bình Thiên Quốc thất bại, Hồng Tú Toàn có tổng cộng bao nhiêu mỹ nữ? Một cuốn sách có tên là “Giang Nam xuân mộng bút ký” có chép rằng, tổng cộng có hơn 3.400 phụ nữ trong một tổ chức khổng lồ chỉ để phục vụ một mình Hồng Tú Toàn.
Chia sẻ
Nhóm 5 nữ sinh đến khu vực hồ Vực Mấu, phường Hoàng Mai, Nghệ An để chơi. Không may, 3 nữ sinh đuối nước tử vong. Thi thể các em đã được tìm thấy.
Chia sẻ
Bộ Quốc phòng Nga ngày 31/7 cho biết, lực lượng nước này đã giành được quyền kiểm soát thành phố chiến lược Chasiv Yar, thuộc vùng Donetsk ở miền Đông Ukraine sau hơn một năm mở chiến dịch tấn công thành trì chiến lược này, theo Meduza.
Chia sẻ
Sự ra đi đột ngột của ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT, vào chiều 31/7 ở tuổi 56 do đột quỵ và ngừng tim ngoại viện đã khiến giới công nghệ, xuất bản và đông đảo công chúng bàng hoàng, tiếc thương.
Chia sẻ
Tại tọa đàm trực tuyến Hỗ trợ pháp lý để người nghèo tiếp cận thủ tục đất đai hiệu quả hơn do Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt tổ chức, các luật sư đã nêu vai trò quan trọng của Hội Nông dân các cấp trong việc giúp nông dân thoát nghèo.
Chia sẻ
Một người khi leo núi ở Vũng Tàu ngửi được mùi hôi thối bốc ra tại khu rừng rậm nên đến kiểm tra thì tá hỏa phát hiện thi thể người đang phân hủy mạnh.
Chia sẻ
Bà Bùi Thị Minh Hoài, Bí thư Thành ủy Hà Nội, Trưởng Ban Chỉ đạo Thành ủy Hà Nội về Phòng, chống tham nhũng,lãng phí, tiêu cực yêu cầu các cơ quan chức năng đẩy nhanh tiến độ, giải quyết dứt điểm 5 vụ án diện Ban Chỉ đạo Thành ủy theo dõi, chỉ đạo. Đưa một số vụ việc lãng phí nghiêm trọng, dư luận xã hội quan tâm vào diện Ban Chỉ đạo Thành ủy theo dõi, chỉ đạo.
Chia sẻ
Nhận được tiền mọi người chuyển tới, Hải Đăng chỉ xin nhận đủ khoản tiền để mua chiếc xe khác, số còn lại, em gửi tới đồng bào đang chịu ảnh hưởng của lũ lụt ở Nghệ An.
Chia sẻ
Huỳnh Minh Nhật, người vi phạm nồng độ cồn ở mức khủng đã cầm chìa khóa tấn công CSGT khi biết bị tạm giữ phương tiện do vi phạm nồng độ cồn.
Chia sẻ
Trên trang facebook cá nhân, Phạm Lý Đức đã gửi lời chia tay tới CLB HAGL. Như vậy, chỉ sau 1 mùa chơi “lên đồng” cho đội bóng phố Núi, trung vệ cao 1m82 này đã có bước ngoặt mới trong sự nghiệp, khi rời đi để chuẩn bị gia nhập CLB CAHN.
Chia sẻ
Chính quyền Ukraine cáo buộc Nga đã tiến hành một cuộc không kích dữ dội bằng tên lửa và máy bay không người lái nhằm vào thủ đô Kiev trong đêm 30, rạng sáng 31/7, khiến ít nhất 6 người thiệt mạng và 52 người khác bị thương.
Chia sẻ
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đã ký ban hành Nghị quyết phê chuẩn kết quả bầu ông Nguyễn Văn Trường giữ chức Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Lạng Sơn.
Chia sẻ
CLB Ninh Bình chính thức chiêu mộ cựu cầu thủ Benfica; Rojo bị Boca Juniors cấm vào phòng thay đồ; Hojlund và Sesko sắp đổi CLB?; Eberechi Eze muốn đầu quân cho Arsenal; Mahrez mong được sát cánh cùng Messi.
Chia sẻ
Chiều 31/7, tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương chủ trì Hội nghị Thường vụ Quân ủy Trung ương xem xét, cho ý kiến công tác chuẩn bị tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XII, nhiệm kỳ 2025-2030.
Chia sẻ
Tháng 8 mang đến những thăng trầm riêng cho mỗi con giáp, cả cơ hội lẫn thách thức. Trong đó, may mắn nhất vẫn là con giáp Tý, Thân, Sửu...
Chia sẻ
Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau đã có quyết định khởi tố đối với ông Huỳnh Nghĩa vào tháng 4/2025, nhưng khi thành lập xã mới, người này vẫn được bố trí làm việc tại Phòng Văn hoá – Xã hội xã Biển Bạch, tỉnh Cà Mau.
Chia sẻ
Dương Tử đã vượt qua định kiến để thể hiện thành công những vai diễn phụ nữ độc lập, quyết liệt và có chiều sâu trong các phim “Ngã rẽ hạnh phúc”, “Quốc sắc phương hoa” và “Gia nghiệp”.
Chia sẻ
Lực cùng nhóm đối tượng thuê tầng hầm căn nhà đường Bùi Viện để kinh doanh quán S Pub rồi bán khí cười cho khách, chưa đầy 1 năm thu lợi hàng trăm tỷ đồng.
Chia sẻ
Hiện, Tập đoàn Masan đang sở hữu 4.146 cửa hàng Winmart, Winmart+, Win, trong đó 70% cửa hàng mới mở là ở khu vực nông thôn. Ông Danny Le, CEO Masan cho biết, họ đang có chiến lược "lấp khoảng trống" tại thị trường nông thôn do khu vực này đang đem lại lợi nhuận và còn nhiều tiềm năng.
Chia sẻ
Tổng thống Donald Trump bất ngờ tỏ ra mềm mỏng hơn trong chính sách đối với Trung Quốc giữa bối cảnh hội nghị thượng đỉnh giữa ông và Chủ tịch Tập Cận Bình đang được cân nhắc khi đàm phán thương mại Mỹ-Trung chưa đạt được kết quả cuối cùng. Động thái này đánh dấu sự thay đổi đáng kể so với quan điểm cứng rắn của ông Trump đối với Trung Quốc vào đầu nhiệm kỳ.
Chia sẻ
Chia sẻ với PV Dân Việt, trung vệ Phạm Lý Đức cho biết: "CĐV Indonesia càng đông chúng tôi càng thấy hưng phấn khi thi đấu, nhất là khi thấy anh em hỗ trợ nhau mọi tình huống. Tôi nghĩ sự đoàn kết là điều khiến U23 Việt Nam vượt qua được áp lực đó".
Chia sẻ
Dự án Khu đô thị mới Dương Kinh - Kiến Thụy đang từng bước định hình tại khu vực ven biển, hứa hẹn tạo không gian phát triển hiện đại, đồng bộ, động lực tăng trưởng mới cho vùng Duyên hải phía Đông Nam thành phố Hải Phòng.
Chia sẻ
Ngay cả với đề xuất mới, mức khởi điểm tính thuế thu nhập cá nhân vẫn được cho là chưa đáp ứng được thực tiễn cuộc sống, nhất là với mức thu nhập của người dân, cuộc sống ở các đô thị lớn.
Chia sẻ
ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, Thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam cho biết, ngừng tim đột ngột đang là hiểm họa âm thầm đe dọa cả những người tưởng như vẫn khỏe mạnh. Nếu không được cấp cứu trong vòng 3-5 phút, người bệnh có thể tử vong do thiếu oxy não.
Chia sẻ
Nơi những dãy núi đá vôi uốn lượn gặp gỡ miền đồng bằng trù phú, nền ẩm thực sáng sớm hiện lên đầy bản sắc với mùi thơm của bún chả nướng xèo xèo trên vỉ, tiếng xì xụp bên tô bún mọc thanh ngọt... mà du khách không nên bỏ lỡ.
Chia sẻ
Những ai không có vé vào SVĐ Mỹ Đình xem concert "Tổ quốc trong tim" có thể theo dõi trên Đài PTTH Hà Nội (kênh Hanoi2), fanpage Báo Nhân Dân, Hanoi International Light Festival...
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Lê Tiên Long 
