Trong bối cảnh giá thuê nhà tại Anh tăng vọt, nhiều người dân, đặc biệt là những người sống ở London, đã tìm đến một mô hình cư trú mới để tiết kiệm chi phí. Họ trở thành “người bảo vệ tài sản”, một hình thức sống tạm thời trong các bất động sản bỏ trống, từ trường học, thư viện cho đến quán rượu. Hình thức này do Live-in Guardians, công ty chuyên môi giới cho thuê các bất động sản không còn sử dụng, quản lý.

Những người tham gia trả một khoản "phí cấp phép" hàng tháng, thấp hơn đáng kể so với tiền thuê nhà thông thường ở London. Arthur Duke, nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành Live-in Guardians, cho biết số lượng đơn đăng ký đang tăng mạnh, chủ yếu từ những người trong độ tuổi 30-40. Ông nhận định rằng cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt khiến nhiều người tìm kiếm các phương án sống tiết kiệm hơn.

Theo thống kê, hiện có hơn 13.500 “người bảo vệ tài sản” tại Anh. Họ thường sống trong những tòa nhà sắp bị phá dỡ hoặc bỏ hoang, giúp chủ sở hữu tránh được việc phải thuê bảo vệ 24/24. Những địa điểm này rất đa dạng, từ đồn cảnh sát cũ, viện dưỡng lão cho đến ký túc xá sinh viên không còn được sử dụng.

Hình thức này xuất phát từ Hà Lan vào những năm 1980, ban đầu thu hút nhiều nghệ sĩ và những người làm công việc sáng tạo cần không gian rộng rãi. Tuy nhiên, tại Anh, những người tham gia mô hình này thường phải chấp nhận điều kiện sống bấp bênh. Nếu cần di dời, họ chỉ nhận được thông báo trước 28 ngày, ngắn hơn nhiều so với quy định thông báo 2 tháng đối với người thuê nhà tư nhân.

Vòng luẩn quẩn của nhà ở đắt đỏ

Luke Williams, 45 tuổi, đã trở thành “người bảo vệ tài sản” trong sáu năm qua, giúp anh tiết kiệm hàng nghìn bảng tiền thuê nhà. Hiện tại, anh sống trong một tòa nhà văn phòng cũ ở phía Đông London, nơi vẫn còn vương lại những dấu tích của công việc văn phòng như bảng trắng và máy khử trùng. Dù có mức lương khá cao từ công việc quản lý dự án trong lĩnh vực công nghệ, Williams cho rằng giá thuê nhà ở London đã vượt quá khả năng chi trả của nhiều người.

Giá thuê tại London đã tăng nhanh chóng trong những năm gần đây. Theo số liệu của chính phủ Anh, giá thuê nhà riêng trung bình tại London đã tăng 11,5% vào năm 2024, đạt 2.220 bảng Anh (69 triệu đồng) mỗi tháng. Đối với những người thuê chung nhà, chi phí trung bình cũng lên tới 993 bảng Anh (30 triệu đồng) một tháng.

Trước tình trạng này, chính phủ Anh ước tính rằng mỗi năm cần xây dựng ít nhất 300.000 ngôi nhà mới, nhưng tốc độ xây dựng hiện tại không theo kịp nhu cầu. Bộ Nhà ở, Cộng đồng và Chính quyền địa phương Anh không khuyến khích hình thức “người bảo vệ tài sản”, do lo ngại về điều kiện sống không đảm bảo tiêu chuẩn của bất động sản nhà ở.

Những người tham gia mô hình này cũng phải đối mặt với nhiều rủi ro. Một số người phàn nàn về việc không có nước sạch để uống hoặc trần nhà ọp ẹp. Dù vậy, nhu cầu tham gia chương trình này vẫn tăng mạnh, do giá thuê nhà và giá bất động sản tiếp tục vượt xa khả năng chi trả của nhiều người dân Anh.

Vấn đề này đã đẩy nhiều người vào một vòng luẩn quẩn: tiền thuê nhà cao khiến họ khó tiết kiệm để mua nhà, và khi không thể sở hữu bất động sản, họ tiếp tục phải đi thuê với giá ngày càng đắt đỏ. Một phân tích năm 2023 cho thấy một người độc thân có thu nhập trung bình tại London sẽ phải mất gần 20 năm để tiết kiệm đủ tiền trả trước cho một căn nhà tại thành phố này. Theo số liệu mới nhất, giá trung bình của một căn hộ hoặc nhà tại London vào tháng 11/2024 đã vượt nửa triệu bảng Anh (16 tỷ đồng).

×