Để đáp trả chiến dịch thuế quan của ông Trump, Bắc Kinh đã đình chỉ xuất khẩu đất hiếm. Các nhà quan sát cho biết, bằng cách kiểm soát hơn 90% thị trường này, Trung Quốc đã sử dụng một vũ khí địa chính trị cực kỳ nguy hiểm. Mọi ngành công nghiệp công nghệ cao ở Mỹ đều bị ảnh hưởng, từ ngành hàng không đến ngành quốc phòng. Washington đe dọa sẽ cắt đứt quan hệ, nhưng cũng nói rõ rằng họ đã sẵn sàng lùi bước.

Sự kiên nhẫn đã hết

Trong cuộc chiến thương mại "chống lại tất cả mọi người" của ông Trump, Trung Quốc đã bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề. Nhiệm vụ dần dần đạt tới mức không thể tưởng tượng được là 145%. Sau một loạt các biện pháp trả đũa (lên tới 125%), Bắc Kinh đã phát động một cuộc tấn công có mục tiêu: đình chỉ xuất khẩu một loạt các kim loại đất hiếm.

Theo tờ The New York Times, khi làm như vậy, Bắc Kinh đang đe dọa cắt nguồn cung cấp các linh kiện thiết yếu cho các ngành công nghiệp quan trọng: hàng không vũ trụ, chất bán dẫn, ngành công nghiệp ô tô và quốc phòng.

Theo NYT, các lô hàng sản phẩm này đã bị chặn tại nhiều cảng của Trung Quốc khi chính phủ đang hoàn thiện hệ thống quản lý mới.

Trung Quốc kiểm soát hơn 90% thị trường kim loại đất hiếm toàn cầu.

"Về mặt hình thức, Bắc Kinh không đình chỉ mà hạn chế xuất khẩu: các công ty hiện cần phải xin giấy phép đặc biệt. Nhưng hệ thống không được gỡ lỗi và thời hạn sẽ bị trì hoãn. Mọi người đều đang vội vã nộp hồ sơ, nhưng việc này có thể mất tới 45 ngày. Một số công ty sẽ hết hàng sớm hơn", Evgeny Shatov, đối tác tại Capital Lab giải thích.

Năm ngoái, Trung Quốc đã hạn chế xuất khẩu gali, germani, than chì và antimon.

Bộ Quốc phòng Mỹ ngay lập tức bắt đầu tìm kiếm các giải pháp thay thế, đặc biệt là ở Canada. Nhưng ngay cả khi đó, các nhà kinh tế vẫn cảnh báo: chúng ta không thể sống thiếu Trung Quốc. Trong số 47 loại kim loại đất hiếm mà Mỹ nhập khẩu, hơn 50% đến từ đây, trong đó Trung Quốc là nhà cung cấp lớn nhất hoặc duy nhất cho 25 mặt hàng.

"Mỹ đang cố gắng giảm thiểu rủi ro bằng cách tăng cường sản xuất tại các mỏ ở California và Texas và tăng cường quan hệ đối tác với Úc và Canada. Tuy nhiên, sẽ không thể tăng công suất một cách nhanh chóng. Sự thâm hụt có thể dẫn đến giá linh kiện tăng gấp hai đến bốn lần và việc cạn kiệt dự trữ đe dọa gián đoạn sản xuất", Pavel Sevostyanov, phó giáo sư Khoa Phân tích Chính trị và Quá trình Tâm lý Xã hội tại Đại học Kinh tế Plekhanov của Nga cho biết.

Nhà kinh tế này cho biết thêm tình hình từ đại dịch COVID-19 sẽ lặp lại nhưng ở mức độ nghiêm trọng hơn.

Trong khi đó, Mỹ hiện đang đàm phán với Nga, quốc gia cũng có trữ lượng kim loại đất hiếm. Ngoài ra còn có Brazil và Ấn Độ.

Nhưng Ủy ban Cố vấn Khoáng sản Thiết yếu của Bộ Thương mại đang lo ngại: Không rõ ai có trữ lượng gì và ai chưa sẵn sàng. Ở đây mọi thứ đều rất khác biệt.

Vì vậy, kim loại đất hiếm nặng được sử dụng trong nam châm cần thiết cho động cơ điện. Và, ví dụ, có nguy cơ đình chỉ việc lắp ráp ô tô tại các nhà máy ở Detroit, NYT lưu ý.

Hơn nữa, không chỉ Mỹ sẽ phải chịu thiệt hại mà cả Châu Âu và Nhật Bản cũng vậy.

Tuy nhiên, trong khi các công ty lớn của Nhật Bản mua đất hiếm trước hơn một năm, thì người Mỹ thường chỉ giới hạn trữ lượng nhỏ hoặc không mua đất hiếm hoàn toàn vì chúng quá đắt, ấn phẩm này nhấn mạnh.

Không thể loại trừ khả năng xảy ra thất bại trong quá trình sản xuất máy bay không người lái, robot, tên lửa và tàu vũ trụ.

MP Materials (một nhà sản xuất kim loại đất hiếm của Mỹ) cho biết: "UAV và robot được coi là tương lai của quân đội, và với tình hình hiện tại, các nguồn tài nguyên quan trọng trong chuỗi cung ứng của chúng tôi đang bị cắt đứt".

"Trung Quốc có khả năng tước đoạt "thuốc súng công nghệ" của đối thủ: cả trong điện thoại thông minh và hệ thống dẫn đường tên lửa. Toàn bộ ngành công nghiệp hiện đại, từ công nghệ xanh đến quốc phòng, đều gắn liền với những nguồn cung cấp này. Nếu Bắc Kinh phanh lại, phương Tây sẽ thấy mình ở ngõ cụt, hầu như không có lựa chọn thay thế nào, và việc tạo ra chúng từ đầu là rất lâu dài, tốn kém và đau đớn", Ruslan Pichugin, một chuyên gia độc lập về đầu tư tư nhân, cho biết.

Chúng ta cần phải đi đến một thỏa thuận

Trong khi đó, Bắc Kinh tuyên bố sẽ ngừng mua máy bay chở khách của Boeing. Các công ty Trung Quốc đã được lệnh ngừng cung cấp thiết bị và phụ tùng thay thế cho Mỹ.

Tờ Bloomberg nhấn mạnh rằng bản thân mức thuế quan sẽ làm tăng gấp đôi chi phí của máy bay và phụ tùng, do đó, việc Trung Quốc mua Boeing là vô nghĩa.

Các bước trả đũa quyết liệt khiến Washington choáng váng đến mức Bộ Tài chính Mỹ thậm chí thừa nhận khả năng cắt đứt quan hệ kinh tế với Trung Quốc. Nhưng họ ngay lập tức kêu gọi thỏa hiệp, đảm bảo rằng không ai “muốn” duy trì mức thuế quan cao đối với Trung Quốc.

×