Trung tâm Quan trắc Môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc (Viện Nghiên cứu nuôi trồng Thủy sản I) vừa có Công văn số 47/TTQT gửi Cục thủy sản và Kiểm ngư, Sở Nông nghiệp và Môi trường nhiều tỉnh ven biển, trong đó, có Nghệ An về việc cảnh báo sâu biển (rết biển) xuất hiện ở vùng nuôi nhuyễn thể; đồng thời khuyến cáo cơ quan quản lý và cơ sở nuôi trồng thực hiện nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu ảnh hưởng đến ngao nuôi.

Mẫu sâu biển thu tại thu tại bãi nuôi ngao ven biển tỉnh Quảng Ninh. Ảnh: TTXVN.

Đầu tháng 4/2025, trong quá trình quan trắc, giám sát và cảnh báo môi trường vùng nuôi trồng thủy sản tại một số tỉnh trọng điểm khu vực phía Bắc, Trung tâm Quan trắc Môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc đã phát hiện sự xuất hiện của một loài rết biển (hay còn gọi là sâu biển) có tên khoa học Chloeia sp. tại các vùng nuôi ngao của tỉnh Ninh Bình, Quảng Ninh.

Quan sát thực tế, cơ quan chức năng ghi nhận loài sâu biển này có hành vi tấn công và ăn thịt ngao cùng các nhuyễn thể nuôi, có thể gây ra những thiệt hại cho các cơ sở nuôi.

Theo Trung tâm Quan trắc Môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc, loài sâu biển quan sát được thuộc giống sâu biển Chloeia sp. trên cơ thể có phân đốt và phủ đầy lông, thuộc họ Amphinomidae, phân ngành giun nhiều tơ Polychaeta, Ngành giun đốt Annelida.

Các loài thuộc họ này thường được gọi là “sâu lửa” do có khả năng gây ra cảm giác nóng rát khi tiếp xúc.

Sâu biển có đặc điểm dài khoảng 5 – 10 cm, dạng dẹt, rộng, hai bên thân có nhiều lông tơ phức tạp. Dọc sống lưng có các vệt hình tam giác hoặc đốm tròn kéo dài từ đầu đến cuối. Thông thường chúng sống ở tầng đáy và hoạt động mạnh vào ban đêm.

Hình ảnh một con sâu biển được ghi nhận tại bãi nuôi ngao ven biển ở địa bàn Ninh Bình. Ảnh: TTXVN.

Tuy nhiên, vào mùa ngao sinh sản (ở miền Bắc từ 3 đến tháng 6), sâu biển có xu hướng bơi lên tầng mặt và tiến sát vào bờ. '

Đây là loài săn mồi, thức ăn chủ yếu bao gồm: san hô, bọt biển, hải quỳ, thủy tức, hải tiêu…

Mặc dù không có hàm (thiếu hàm), sâu biển vẫn có thể nuốt con mồi vừa cỡ miệng và hút hết nước bên trong. '

Cơ quan chức năng đã ghi nhận trường hợp sâu biển ăn rất nhiều ngao nhỏ (ngao giống) đang được nuôi trên bãi triều tại Việt Nam; thực tế quan trắc tại vùng nuôi ngao còn phát hiện loài sâu biển này ăn thịt cả ngao cỡ lớn.

Để hạn chế tác động của sâu biển trong vùng nuôi ngao, Trung tâm Quan trắc Môi trường và Bệnh thủy sản miền Bắc đề nghị các cơ quan chức năng của địa phương cần quản lý chặt vùng bãi nuôi ngao...

HTX, hộ dân hạn chế thả giống ngao cỡ nhỏ, nên thả ngao giống có kích thước lớn để tránh bị sâu biển ăn thịt, gây thiệt hại cho sản xuất hoặc có thể chờ khi độ mặn xuống thấp (dưới 25%) để hạn chế sự xuất hiện của sâu biển trên bãi ngao.

Hình ảnh sâu biển tấn công, gây hại ngao nuôi được ghi nhận tại vùng nuôi ngao ven biển tỉnh Ninh Bình. Ảnh: TTXVN.

Các cơ sở nuôi ngao cần chủ động tích cực diệt sâu biển bằng các biện pháp thủ công như giăng lưới, quây đăng để bắt và diệt trừ.

Các loài sâu biển vào mùa sinh sản hoạt động nhiều vào ban đêm và thường bị kích thích bởi ánh sáng, do vậy các cơ sở nuôi có thể áp dụng thử nghiệm biện pháp dùng bóng đèn điện (hoặc bóng đèn LED bọc trong ống nhựa nhấn chìm trong nước) để kích thích, dẫn dụ sâu biển tập trung lại một khu vực trên bãi ngao, sau đó dùng lưới bắt.

Tuyệt đối không sử dụng hóa chất, thuốc trừ sâu, thuốc không có trong danh mục được phép sử dụng hay hóa chất độc hại không rõ nguồn gốc để diệt sâu biển, gây ảnh hưởng xấu tới ngao nuôi và môi trường xung quanh.

Tại tỉnh Nghệ An, ngao được nuôi nhiều ở những bãi triều vùng biển ở các huyện Nghi Lộc, Diễn Châu, thị xã Hoàng Mai, huyện Quỳnh Lưu,… từ tháng 4 đến tháng 7.

Nghề nuôi ngao ở bãi triều được người dân nuôi theo hình thức thâm canh. Trong đó huyện Quỳnh Lưu (tỉnh Nghệ An) là địa phương có diện tích nuôi lớn nhất với diện tích từ 120 đến 160 ha; sản lượng đạt từ 2.800 - 3.000 tấn/năm.

Không chỉ tiêu thụ nội địa, nhiều nhà máy chế biến thủy hải sản trong nước thu mua để chế biến, đóng gói bằng công nghệ hút chân không rồi xuất khẩu sang nước ngoài.

×