Hằng năm, từ giữa tháng 7 âm lịch, xã Gia Thanh (huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ) lại nhộn nhịp hẳn lên khi hồng Gia Thanh vào mùa thu hoạch. Những ngày này, từng đoàn xe tải, xe con, nhiều biển số từ khắp nơi đổ về Gia Thanh thu mua hồng.

Do giống cây "kén đất", chỉ một phần diện tích nhỏ ở xã Gia Thanh mới cho quả có chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, nên hồng Gia Thanh đều được thương lái đặt mua trước, có bao nhiêu tiêu thụ hết bấy nhiêu.

Cũng trong những ngày này, khắp nơi ở Gia Thanh đều là tiếng cười nói vui vẻ của những người hái hồng, những câu chuyện bông đùa giữa chủ và thương lái đến mua hồng.

Theo những cao niên trong làng, hồng Gia Thanh được người dân đem từ Tiên Cát, TP.Việt Trì về đây trồng cả trăm năm trước. 

Khi đem về đây trồng, hồng có ưu điểm vượt trội: Quả to, lõi vàng không hạt, ăn giòn, vị thơm, ngọt dịu… mà ngay cả nơi xuất xứ hay bất kể nơi nào cũng không so được.

Ngoài ra, hồng Gia Thanh chỉ hợp trồng các vùng đất đồi, đất đỏ ở xã Gia Thanh. Nếu chuyển sang trồng nơi khác, chất lượng và mẫu mã quả hồng sẽ có sự thay đổi, khác hẳn với hồng Gia Thanh chính gốc. 

Thậm chí, ngay cả cùng xã Gia Thanh, nhưng hồng được trồng tại khu 1 và khu 2 lại có chất lượng ngon hơn hẳn các khu khác trong xã.

Gia đình bà Phạm Thị Thuận đã trồng hồng Gia Thanh hơn 30 năm, và cũng là một trong những người trồng hồng tiêu biểu ở Gia Thanh.

Bà Thuận cho biết, ban đầu chỉ có một số hộ dân ở Gia Thanh trồng vài cây để ăn. Sau đó, thấy quả cho chất lượng tốt, dần dần nhiều nhà trồng hơn với diện tích ngày càng mở rộng. Hồng Gia Thanh giờ đã trở thành đặc sản, được mọi người lùng mua.

Năm 1990, gia đình bà Thuận trồng thử nghiệm 3 gốc hồng. Chỉ 3 năm sau, cây hồng đã cho thu hoạch với số tiền cao gấp nhiều lần những giống cây ăn quả khác.

"Nhận thấy thu nhập cao, vừa làm, gia đình tôi vừa chiết cành, nhân giống, mở rộng diện tích. Đến năm 2004, gia đình tôi đã trồng được trên 100 gốc hồng Gia Thanh. Giờ thì mỗi năm cũng cho gia đình thu được cả trăm triệu đồng", bà Thuận vui vẻ chia sẻ.

Theo lãnh đạo xã Gia Thanh, hiện toàn xã có trên 800 hộ trồng hồng Gia Thanh trung bình mỗi hộ thu hoạch khoảng 1 tấn hồng/năm. Với giá bán từ 30.000 đồng/kg trở lên như hiện nay, mỗi hộ gia đình thu nhập từ vài chục triệu đến hàng trăm triệu đồng/năm từ hồng Gia Thanh.

Không những thế, sau bưởi Đoan Hùng, hồng Gia Thanh cũng đã được dán tem truy xuất nguồn gốc, từ đó khẳng định thương hiệu, giúp người tiêu dùng nhận biết đúng hồng Gia Thanh.

Ông Nguyễn Văn Long (khu 1, xã Gia Thanh, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ) chia sẻ, trồng hồng Gia Thanh ít tốn công chăm sóc vì hợp đất, cây phát triển tốt, ít sâu bệnh.

Mỗi năm, chỉ cần bón phân một lần phân chuồng hoặc phân lân vào tháng Giêng khi cây ra hoa và một lần khi kết thúc vụ mùa vào tầm cuối tháng 10 âm lịch.

Những ngày nắng nóng trên 35 độ, người dân cần thỉnh thoảng tưới nước cho tươi lá, tránh để quả hồng bị nứt.

Cũng theo ông Long, vào khoảng giữa tháng 7 âm lịch, cứ khoảng 6h30 sáng, gia đình ông lại bắt tay vào hái hồng. Hồng Gia Thanh thường được mọi người đặt mua từ trước, hoặc chỉ cần hái xuống là có thương lái đến thu mua hết.

Mỗi ngày gia đình ông Long cũng hái được khoảng 100kg hồng, hái được bao nhiêu bán hết bấy nhiêu. Giá hồng Gia Thành tùy từng thời điểm, nhưng thường từ 30.000 đồng/kg trở lên

."Việc hái hồng cũng cần tỉ mỉ để chọn những quả có chất lượng. Cùng 1 chùm, nhưng không phải quả nào cũng hái. Không nên hái những quả xanh, mà phải chọn ra những quả có màu vàng như thế khi ăn mới ngon chuẩn vị hồng Gia Thanh", ông Long cho biết thêm.

Sau khi hái, hồng Gia Thanh sẽ được ngâm trong nước sạch khoảng 2 ngày, mỗi đợt ngâm thay từ 2 – 3 lần nước để hết chát.

Được biết, năm 2020, hồng Gia Thanh đã được dán tem truy xuất nguồn gốc và ngày càng khẳng định vị thế của mình.

Hiện nay, trên địa bàn xã Gia Thanh đã quy hoạch và tiến tới phát triển diện tích lên 200ha trồng hồng Gian Thanh vào năm 2025 và hoàn thiện sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP.

×