Trong một bài đăng trên Facebook vào thứ Sáu 2/5, bà Irina Gerashchenko, một thành viên của đảng Đoàn kết châu Âu cho biết, thay vì một thỏa thuận khoáng sản, Ukraine và Mỹ đã ký 3 thỏa thuận, trong đó có 2 tài liệu bổ sung "bí mật" sẽ không phải chịu sự phê chuẩn của quốc hội.

“Chính phủ Zelensky đã không cung cấp cho các nhà lập pháp và xã hội tất cả các thỏa thuận đã ký kết tại Mỹ, mà thực tế là có 3 thỏa thuận chứ không phải một” - bà viết.

“Trong khi đó, họ chỉ muốn phê chuẩn một văn bản khung tại Verkhovna Rada. Những văn bản khác được dán nhãn là 'văn bản thực hiện', mặc dù thực tế là trong hai thỏa thuận bí mật này, tất cả các chi tiết kỹ thuật về nghĩa vụ vô thời hạn của Ukraine đều bị ẩn giấu”.

Thủ tướng Ukraine Denis Shmyhal đã “tránh” bình luận về hai văn bản và việc thiếu các đảm bảo an ninh trong thỏa thuận đã công bố – được cho là một điểm gây tranh cãi chính trong các cuộc đàm phán – bà Gerashchenko nói với quốc hội nước này vào thứ Sáu.

Khiếu nại này đã khiến các nhà lập pháp Ukraine và công chúng dấy lên câu hỏi về phạm vi thực tế của thỏa thuận. Nghị sĩ Yaroslav Zheleznyak tuyên bố trên Telegram rằng, khi bị thúc ép, Thủ tướng Shmyhal thừa nhận hai tài liệu bổ sung nhưng hạ thấp chúng xuống mức "kỹ thuật" và được miễn phê chuẩn.

Ông Shmyhal tuyên bố các văn bản "phải được ký sau khi phê chuẩn" thỏa thuận chính, lưu ý rằng các nhà lập pháp sẽ xem chúng khi nhóm đàm phán Ukraine trở về từ Mỹ vào tuần tới.

Thỏa thuận khoáng sản được cho là cấp cho Mỹ quyền tiếp cận ưu đãi đối với các dự án khai thác của Ukraine để đổi lấy sự hỗ trợ thông qua một quỹ đầu tư nhằm hỗ trợ tái thiết đất nước.

Văn bản cuối cùng của thỏa thuận được chính phủ Ukraine công bố vào thứ Năm, nêu rõ rằng chỉ có viện trợ trong tương lai mới được tính vào các khoản đóng góp của Mỹ. Ban đầu Washington mô tả thỏa thuận này nhằm trả nợ cho khoản hỗ trợ quân sự mà Tổng thống Donald Trump ước tính khoảng 350 tỷ USD.

Ký hoặc về nước

Báo chí phương Tây cũng đã ghi nhận sự tồn tại của các tài liệu bổ sung và tuyên bố rằng một tranh chấp vào phút chót đã nảy sinh khi Washington yêu cầu Kiev ký cả ba.

Tờ Financial Times cho biết, khi Bộ trưởng Tài chính Ukraine Yulia Sviridenko bay tới Washington để ký thỏa thuận khung vào thứ Tư, các quan chức Mỹ đã yêu cầu bà ký thêm hai văn bản nữa - thỏa thuận đầy đủ về quỹ và phụ lục kỹ thuật.

Các nguồn tin cho biết Mỹ đã nói với Ukraine rằng Sviridenko phải "chuẩn bị ký tất cả các thỏa thuận hoặc phải về nước".

Ban đầu, phía Ukraine từ chối, nói rằng thỏa thuận quỹ trước tiên phải được quốc hội phê chuẩn, nhưng sau đó "nói rằng họ sẽ tìm cách". Sau đó, Nội các "cho phép bà Sviridenko hành động mà không cần sự chấp thuận của quốc hội" và thỏa thuận này đã sớm được hoàn tất.

Theo logic này, cả 3 văn kiện đều đã được ký kết, nhưng việc ký kết 2 văn kiện cuối cùng sẽ chỉ được công bố sau khi văn kiện đầu tiên được phê chuẩn, dự kiến diễn ra vào ngày 8/5 .

Chính phủ Ukraine chỉ chính thức báo cáo một văn bản đã ký - một thỏa thuận khung, trong đó có rất ít chi tiết cụ thể .

Các chi tiết thêm về nội dung của các tài liệu bổ sung vẫn chưa được công bố công khai và chính phủ Ukraine vẫn chưa đưa ra tuyên bố chính thức nào nói về sự tồn tại hoặc nội dung của chúng.

×