Bình luận
0
Trước đây, những gì hậu thế biết về bà Lê Thị Thưởng và các con rất ít ỏi, từ nguồn “Đại Nam liệt truyện chính biên” (do Quốc sử quán Triều Nguyễn biên soạn), Kỳ Xuyên văn sao (Nguyễn Thông), tư liệu của người Pháp và một số giai thoại lưu truyền trong dân gian.
Gần đây, các nhà nghiên cứu đã sưu tầm thêm tài liệu mới từ nguồn châu bản Triều Nguyễn, địa bạ Nam kỳ, tài liệu của các trung tâm lưu trữ ở nước ngoài. Từ đó, hậu thế có thêm một số thông tin quý báu về bà và người con gái.
Năm 1844, Trương Định vừa tròn 24 tuổi, theo cha là Trương Cầm (được bổ chức Thủy vệ vệ úy Gia Định) từ Quảng Ngãi vào Nam.
Năm 1845, Trương Định cưới bà Lê Thị Thưởng (Lê Thị Lập), con một nhà hào phú ở Tân Hòa. Khi cha mất, ông ở lại quê vợ lập nghiệp. Trương Định và bà Lê Thị Thưởng có hai người con. Trưởng nam tên Trương Quyền; người con thứ hai là nữ, tên Trương Thị Long.
Những năm 50 của thế kỷ XIX, hưởng ứng chính sách khuyến khích phát triển đồn điền của Nhà Nguyễn, nhờ giúp của tiền bên nhà bà Lê Thị Thưởng, Trương Định mộ dân nghèo lập đồn điền ở vùng Tân Phước, Kiểng Phước, Gia Thuận (Gò Công), nên được phong chức Phó Quản cơ, sau thăng lên Quản cơ, nên thường được gọi là Quản Định.
Trong thời gian Trương Định lãnh đạo cuộc chiến đấu chống giặc Pháp của nhân dân Gò Công và 3 tỉnh miền Đông Nam Bộ, bà Lê Thị Thưởng luôn ở bên chồng, vừa giúp đỡ nghĩa quân về hậu cần, đảm đương việc mua sắm quân lương, khí giới, vừa nuôi dạy hai con.
Di tích lịch sử quốc gia Đền thờ Trương Định, ở xã Tịnh Khê (TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi). Ảnh: PV
Sau khi Trương Định mất (20/8/1864), con trai là Trương Quyền tập hợp nghĩa quân liên kết với phong trào khởi nghĩa của người Khơ-me chống Pháp mấy năm liền.
Bà Lê Thị Thưởng lại tiếp tục góp sức cùng con trai nối tiếp sự nghiệp anh hùng của Trương Định.
Tài liệu của tình báo Pháp còn lưu lại cho biết, vào năm 1867, “có người tên Lap chuyển thuốc súng từ Gò Công về Tây Ninh cho thủ lĩnh Trương Quyền”.
Người có tên “Lap” đề cập ở đây chính là Lê Thị Lập, một tên khác của bà Lê Thị Thưởng. Năm 1870, phong trào kháng Pháp của Trương Quyền bị dập tắt, “Cậu Hai” (tên thường gọi của Trương Quyền) hy sinh vì nước.
Sau cái chết của chồng và con trai, bà Lê Thị Thưởng phải liên tục trốn tránh sự truy bức của giặc Pháp và tay sai. Nhờ sự giúp sức của sĩ phu yêu nước và nhân dân, bà trở về quê chồng Quảng Ngãi, chăm lo hương khói cho chồng con.
Quốc sử quán Triều Nguyễn ghi lại: “(Trương Định) sau vì thất lợi mà mất, con ông là (Trương) Tuệ cũng chết vì việc quân, vợ (Trương) Định là Lê Thị Thưởng vì không nơi nương tựa nên về quê quán (Quảng Ngãi, quê chồng) làm ăn.
Năm (Tự Đức) thứ 27 (1874), quan tỉnh Quảng Ngãi tâu rằng, (Trương) Định là người có nghĩa khí rất đáng khen mà nay vợ của (Trương) Định lại là người nghèo khổ, rất đáng thương. Vậy, xin cấp dưỡng suốt đời cho (vợ Trương Định) mỗi tháng 20 quan và 2 phương gạo...
Năm (Tự Đức) thứ 34 (tức năm 1881), triều đình nhà Nguyễn lại cấp thêm cho người vợ (của Trương Định) mỗi tháng 10 quan, đồng thời, sai xã ấy phải thỉnh thoảng đến thăm. Khi bà mất, (vua ban) cho 100 quan tiền (để mai táng)” (Quốc sử quán Triều Nguyễn. Đại Nam chính biên liệt truyện. Nhà xuất bản Văn học, 2004).
Tài liệu của người Pháp cho biết, vào năm 1891, sau khi bà Lê Thị Thưởng rời khỏi Gò Công, ruộng đất của bà bị người Pháp tịch thu, giao cho một người khác canh tác.
Ngày 18/6/1890, có một người đứng tên Trương Thị Long khởi kiện ra Tòa án Mỹ Tho đòi trả lại ruộng đất trước đây của mẹ mình là bà Lê Thị Thưởng (Lê Thị Lập).
Theo bản án tuyên bởi Tòa phúc thẩm Sài Gòn ngày 31/1/1895, chính quyền thuộc địa cho rằng, toàn bộ ruộng đất của cha mẹ bà Trương Thị Long đã bị tịch thu theo mệnh lệnh năm 1863 của Phó Đô đốc Bonard, Thống đốc Nam Kỳ, kiêm Tổng Tư lệnh quan viễn chinh Pháp, lý do là ông Trương Định cầm đầu quân khởi nghĩa chống lại bộ máy cai trị, gây nhiều tổn thất cho quân xâm lược Pháp.
Vì vậy, tòa án đã bác khiếu kiện của bà Trương Thị Long. Tòa của kẻ xâm lược thì tất nhiên xử thắng cho quân cướp nước. Tuy vụ kiện thất bại nhưng cũng cho thấy bà Trương Thị Long là người gan dạ, dám đương đầu với cường quyền, bạo ngược.
Cho đến nay, năm sinh, năm mất của bà Lê Thị Thưởng vẫn chưa rõ. Mộ bà an vị tại Gò Giếng, thôn Tư Cung, xã Tịnh Khê (TP Quảng Ngãi).
Năm 2024, dòng họ Trương cùng chính quyền sở tại góp công sức trùng tu ngôi mộ khang trang để tưởng niệm và ghi nhớ công lao của một phụ nữ đáng kính, có số phận đặc biệt trong thời buổi đất nước gặp nhiều gian truân cuối thế kỷ XIX.
Sau 3 năm vắng bóng, Nghệ sĩ Ưu tú Hoài Linh sẽ chính thức trở lại sân khấu kịch với hai vai diễn đầy chiều sâu và cảm xúc trong dịp ra mắt Sân khấu Mới.
Chia sẻ
Được bao quanh bởi dòng Cổ Chiên, xã An Bình, tỉnh Vĩnh Long mới (trước sáp nhập 3 tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh, xã An Bình thuộc huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long cũ), có nhiều lợi thế về khí hậu, thủy văn và thổ nhưỡng. Những năm gần đây, xã cù lao khai thác thế mạnh để phát triển chăn nuôi thủy sản, trong đó có nuôi cá công nghệ cao theo hướng hiện đại.
Chia sẻ
33 năm trong sự nghiệp của mình, chị đã trải qua 9 vị trí công việc khá quan trọng, trong đó có tới 8 lần ở vị trí CEO của các Tập đoàn lớn như Vingroup, Coca-Cola, các công ty lớn trong hệ sinh thái Vingroup như: VinCommerce, VinFast, CEO Vinsmart, CEO Vineco; Giám đốc thương mại K+, CEO Hanoimilk... Và ở đâu, chị cũng tạo ra những giá trị khác biệt.
Chia sẻ
Cây cảnh này nở hoa xanh biếc, dày đặc. Trông chúng như thể bầu trời bị xé toạc, rải lên khắp các cành cây, khiến mọi vật đều bị lu mờ, kể cả trời xanh.
Chia sẻ
Số lượng lính đào ngũ trong quân đội Ukraine đã lên tới gần 400 nghìn - nhiều quân nhân đã suy sụp tinh thần vì thái độ "như thú vật" của bộ chỉ huy, nữ nghị sĩ Ukraine Anna Skorokhod cho biết.
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay ngày 4/8, thị trường dầu thô đỏ sàn ngay trong phiên giao dịch đầu tuần.
Chia sẻ
Ngay sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh của người dân về các trường hợp vi phạm giao thông qua số điện thoại cá nhân, Trưởng Phòng Cảnh sát giao thông, Công an TP Hà Nội đã chỉ đạo xử lý kịp.
Chia sẻ
Trọng tài Trần Đình Thịnh đột ngột qua đời trong quá trình kiểm tra thể lực tại chương trình tập huấn trọng tài các giải bóng đá chuyên nghiệp quốc gia 2025/26
Chia sẻ
Trên công trường các dự án trọng điểm phục vụ APEC 2027, từ Trung tâm tổ chức Hội nghị APEC 2027 đến Cảng Hàng không quốc tế Phú Quốc, tỉnh An Giang mới (sau sáp nhập tỉnh An Giang, Kiên Giang cũ) không khí thi công đang được đẩy lên cao độ.
Chia sẻ
Suối Mỡ, xã Nghĩa Phương, tỉnh Bắc Ninh mới (trước thời điểm sáp nhập tỉnh Bắc Giang với tỉnh Bắc Ninh, xã Nghĩa Phương thuộc huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang cũ) vào hè trở thành địa điểm tránh nóng lý tưởng bởi khung cảnh xanh mát, trong lành.
Chia sẻ
Từ ngày 28 đến 30/7/2025, hơn 20 doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) sản xuất – chế biến nông, thủy sản đã tham gia khóa tập huấn tiêu chuẩn VietGAP, HACCP/ISO 22000 tại Cụm Công nghiệp Vân Đồn (Đặc khu Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh). Đây là một phần trong Chương trình quốc gia nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hóa giai đoạn 2021–2030 do Viện Nghiên cứu Hải sản chủ trì và tài trợ kinh phí.
Chia sẻ
Từng là vùng quê thuần nông với tỷ lệ hộ nghèo cao, xã Ngọc Lương, huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình (cũ), nay là xã Yên Trị, tỉnh Phú Thọ đã từng bước chuyển mình nhờ một loại cây trồng tưởng chừng chỉ hợp với đất Diễn, Hà Nội. Sự bén rễ của giống bưởi Diễn hơn hai thập kỷ trước không chỉ mang đến hướng đi mới cho người dân, mà còn mở ra cơ hội thoát nghèo bền vững, vươn lên làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương.
Chia sẻ
Chậm giải phóng mặt bằng, vi phạm quy định về đất đai, đầu tư không hiệu quả, nghĩa vụ tài chính chưa thực hiện đầy đủ là những sai phạm điển hình được Thanh tra tỉnh Lâm Đồng xác định tại hàng loạt dự án lớn trên địa bàn, dự kiến sẽ được đưa vào diện thanh tra trong đợt này.
Chia sẻ
Bệnh nhân bị tai nạn giao thông nghiêm trọng, tình trạng nguy kịch, đa tổn thương nội tạng, đe dọa trực tiếp đến tính mạng.
Chia sẻ
Trung tâm phục vụ hành chính công TP Cần Thơ yêu cầu các cơ quan liên quan đề cao cảnh giác với tình trạng “cò làm giấy tờ” và từ chối giao dịch với những người này.
Chia sẻ
Ngày 3/8, bà Bùi Thị Minh Hoài, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đã gửi thư thăm hỏi tỉnh Điện Biên và tỉnh Sơn La bị thiệt hại do thiên tai.
Chia sẻ
Tiền đạo Hồ Tuấn Tài vừa chia tay Trường Tươi Đồng Nai để chuyển sang đầu quân cho Becamex TP.HCM theo dạng cho mượn.
Chia sẻ
Trong cuộc đời làm phim của tôi, hành trình làm phim "Hà Nội 12 ngày đêm" có lẽ là một hành trình đáng nhớ và mang lại nhiều cảm xúc nhất.
Chia sẻ
Tướng Pháp Thierry Burkhardt, người sẽ rời nhiệm sở vào ngày 1/9, một lần nữa cảnh báo về "mối đe dọa từ Nga" trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Economist.
Chia sẻ
Tại xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp mới (xã Tân Đông mới được hình thành từ sáp nhập xã Tân Tây, Tân Phước,Tân Đông, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang cũ) ông Trần Văn Bương, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) rau, củ, quả an toàn Tân Đông đã xây dựng thành công mô hình sản xuất "3 trong 1", kết hợp giữa trồng lúa, rau màu, kinh doanh nông sản tạo ra lợi nhuận gần 2 tỷ đồng mỗi năm.
Chia sẻ
Hôm nay – ngày 4/8/2025 là dấu mốc một chuyên mục đặc biệt của Báo Điện tử Dân Việt kỷ niệm tròn 10 năm ra đời – đó là chuyên mục Dân Việt Trò Chuyện!
Chia sẻ
Radio online Nhịp sống nông thôn mới hôm nay có những nội dung sau: Làm việc với Hội Nông dân tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng nhấn mạnh vai trò trung tâm, nòng cốt hỗ trợ nông dân làm giàu; Hội Nông dân tỉnh Thái Nguyên kiểm tra công tác chuẩn bị Đại hội Đảng tại các xã mới sáp nhập;...
Chia sẻ
Người đàn ông tử vong bất thường trong nhà trọ; thông tin mới vụ thi thể nữ giới trong chiếc vali; đối tượng có 4 tiền án gây ra loạt vụ trộm, chống trả quyết liệt khi bị công an vây bắt... là những nóng 24 giờ qua.
Chia sẻ
Hội đồng nhân dân TP. Hải Phòng mới đây đã chấp thuận thu hồi gần 1.226 ha đất để thực hiện 49 dự án, công trình sau hợp nhất.
Chia sẻ
Trong hành trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, xã Hợp Thành, tỉnh Thái Nguyên (địa bàn huyện Phú Lương cũ) đang từng bước khẳng định hướng đi riêng, phát triển nông nghiệp sạch gắn với du lịch cộng đồng và bảo tồn văn hóa dân tộc Tày. Đây không chỉ là giải pháp phát triển kinh tế mà còn là cách để gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống đang dần mai một.
Chia sẻ
Cổ phiếu giao dịch dưới mệnh giá, dòng tiền eo hẹp, Đầu tư Hải Phát vẫn chấp nhận hoán đổi 212 tỷ đồng nợ thành cổ phiếu HQC, đối mặt nguy cơ lỗ ngay 62% giá trị khoản vay.
Chia sẻ
Thôn Tiền Phong, xã Đức Quang, tỉnh Hà Tĩnh (thôn Tiền Phong, xã Quang Vĩnh, huyện Đức Thọ cũ), từng lênh đênh trong lũ, nay hồi sinh nhờ 24 ngôi nhà chống lũ kiên cố, mang lại cuộc sống ổn định cho người dân vạn chài.
Chia sẻ
Tôi bắt đầu ra quán cà phê một mình nhiều hơn, chỉ để ngồi nghĩ về điều đó.
Chia sẻ
Thời tiết khô nóng, đám cháy bùng phát rồi nhanh chóng lan rộng ở khu vực rừng thông tại xã Tân Châu, Nghệ An. Hàng trăm người nỗ lực dập lửa trong đêm.
Chia sẻ
Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo Bộ Nội vụ, UBND tỉnh Điện Biên báo cáo ngay trong ngày 4/8, trình cấp có thẩm quyền khen thưởng xứng đáng hành động dũng cảm, dám làm dám chịu trách nhiệm của Trưởng bản Mùa A Thi, cứu 90 người dân bản Háng Pu Xi, xã Xa Dung, tỉnh Điện Biên khỏi thảm họa lũ quét, sạt lở đất.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Lê Hồng Khánh 
