Bình luận
0
Theo gia phả và các nguồn thư tịch cổ, Trạng nguyên Nguyễn Đức Chính quê ở xã Phù Chuẩn, huyện Đông Ngàn, tỉnh Bắc Ninh sinh vào ngày mùng 1 tháng Tám năm Mậu Tý niên hiệu Quang Hưng thứ 11 đời vua Lê Thế Tông (1588) trong một gia đình có truyền thống thi lễ và gia giáo.
Năm 3 tuổi, bố mất sớm, gia đình thiếu thốn, mẹ thường phải bán rượu để nuôi dưỡng con ăn học. Năm 13 tuổi, thi Hương lần đầu, trúng Tam trường, năm 16 tuổi, đỗ đầu cả Tứ trường, lĩnh giải Nguyên đệ nhất. Năm 19 tuổi, học trường Quốc Tử giám.
Năm 24 tuổi, cụ theo học ông Sài Tư, hiệu Niêm Hoành. Tại trường học, Nguyễn Đức Chính dốc chí học hành ngày đêm, miệt mài sách sử, phân tích câu chữ không lúc nào nghỉ ngơi, văn chương trở nên tinh vi thuần thục hơn hẳn, danh tiếng ngày thêm rộng mở, sỹ tử trong trường gọi là “Nho Cháy”.
Sau khi thầy Sài Tư vào kinh, Nguyễn Đức Chính tiếp tục theo học quan Thừa sứ, người làng Tháp. Học được 3 tháng, ông về dựng nhà ra Đường Chim dạy học.
Năm 37 tuổi, Nguyễn Đức Chính thi trúng khoa Sĩ vọng, được triều đình bổ làm Huấn đạo phủ Nghĩa Hưng, trấn Sơn Nam (nay thuộc tỉnh Nam Định). Hai năm sau, ông xin từ quan về nhà dạy học, đợi thi lại.
Từ khoa Bính Thìn (1616), năm ông 29 tuổi đến khoa thi Tân Dậu (1631), khi đã 44 tuổi, liên tục 6 khoá đi thi Hội cũng chỉ trúng Tam trường, bị đánh hỏng ở kỳ “Văn sách”. Tính đến năm 44 tuổi, ông 9 lần đi thi với ý chí bền bỉ, kiên định.
Năm 47 tuổi, Nguyễn Xuân Chính dạy học tại quê nhà. Học trò theo học rất đông, có nhiều người đỗ đạt cao ra làm quan.
Đỗ ở tuổi 50 - Nguyễn Xuân Chính trở thành Trạng nguyên lớn tuổi nhất trong lịch sử khoa bảng.
Đỗ ở tuổi 50 - Nguyễn Xuân Chính trở thành Trạng nguyên lớn tuổi nhất trong lịch sử khoa bảng. Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính quê ở xã Phù Chuẩn, huyện Đông Ngàn, nay là xã Phù Chuẩn, TP Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.
Đến khoa thi năm Đinh Sửu, niên hiệu Dương Hòa thứ 3 (1637) đời vua Lê Thần Tông, Nguyễn Đức Chính khi đó đã 50 tuổi đi thi. Sách Lịch triều hiến chương loại chí viết: năm Dương Hoà thứ ba (1637), khoa Đinh Sửu, lấy đỗ Tiến sĩ 20 người. Hội nguyên, Đình nguyên, Trạng Nguyên: Nguyễn Xuân Chính, người xã Phù Chẩn, huyện Đông Ngàn, thi Hội, thi Đình, bài ứng chế đều đỗ đầu.
Sau khi đỗ Trạng nguyên, vua Lê Thần Tông thấy Nguyễn Đức Chính tuổi cao đã ban cho chữ “Xuân”, gọi là Nguyễn Xuân Chính, được phong “Tam nguyên Đặc tiến Kim tử Vinh lộc Đại phu Khai quốc Trạng nguyên”. Cũng từ đây mà có dòng họ Nguyễn Xuân ở làng Phù Chẩn.
Gia phả dòng họ Nguyễn Đức làng Phù Chẩn cho chúng ta biết, nghiệp học của họ Nguyễn Đức được khai mở từ đời thứ 5 với cụ tổ Nguyễn Đức Hải, tự Nghiêm Giới.
Cụ thi đỗ Hương cống, được vào học trường Quốc Tử Giám, giữ chức Giảng luận tại Nội điện, được tặng phong Thái bộc Tự khanh, Thái Bảo. Sinh thời cụ là người tính khí lạc quan, thấm nhuần đạo đức Thánh hiền, văn chương thuần nhã, học rộng, dạy giỏi nên có rất đông học trò gần xa theo học.
Đến đời thứ 6 là cụ Nguyễn Đức Trinh, tự Mặc Hội, là người quyết định chuyển từ thôn Rích sang định cư tại thôn Sóc. Thời nhà Mạc mở khoa thi Hương tại Kiều Giang (làng Viềng), cụ đậu Giải nguyên, được tặng phong Tự khanh, Thái Bảo.
Cụ là người cẩn trọng, thẳng thắn, đọc nhiều sách, đông người theo học. Truyền thống hiếu học của cha ông trên đây chắc chắn có tác động rất lớn đến quyết tâm theo đuổi nghiệp học đến cùng của Nguyễn Xuân Chính.
Song song với sự kế tục được truyền thống dòng họ, Nguyễn Xuân Chính còn phát huy được truyền thống khoa bảng của làng. Các sách đăng khoa lục cho chúng ta biết, làng Phù Chẩn trước đó đã có những vị đỗ Tiến sĩ (TS) như: Nguyễn Sao, sinh năm 1465, đỗ TS năm 1490, làm quan đến chức Thừa Chính sứ; Nguyễn Kỳ Phùng, đỗ TS năm 1508, làm quan đến chức Hiến sứ; Nguyễn Niệm (1496-1576), đỗ TS năm 1538, làm quan đến chức Hữu Thị lang bộ Công…
Noi theo tấm gương của vị Trạng nguyên của làng, sau khi Nguyễn Xuân Chính thi đỗ, làng Phù Chẩn xuất hiện nhiều tấm gương khoa bảng sáng ngời.
Đó là các vị TS: Nguyễn Đình Bảng, sinh năm 1648, đỗ TS năm 1670, làm quan đến chức Giám sát ngự sử; Nguyễn Xuân Đỉnh, sinh năm 1648, đỗ TS năm 1676 làm quan đến chức Hiến sát sứ; Nguyễn Công Hãng: (1680-1732), đỗ TS năm 1700, làm quan đến chức Thượng thư bộ Lại…
Sinh thời, rất có thể Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính trước tác nhiều, nhưng chắc chắn đã thất lạc không ít. Hiện nay, chúng tôi được biết, ông từng biên soạn một số văn bia: Trấn Quốc tự bi ký/Đại công đức trường thuyên, soạn năm Dương Hoà thứ 5 (1639); Bái Giang kiều bi (dựng năm Dương Hoà thứ 7 (1641); Bia Tu tạo Vĩnh Thái tự ở Hưng Yên (1641); Dịch Lư kiều bi (dựng vào tháng 5 năm Phúc Thái thứ 4 (1646); Hạ Trùm trưởng bi (dựng năm Khánh Đức nguyên niên (1649); Văn tế và Văn mục lục làng Phù Chẩn. Đây là nguồn tư liệu rất quý, là căn cứ giúp chúng ta tìm hiểu tư tưởng của Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính về thời đại, về xã hội, về Phật giáo…
Có thể nói, Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính là một trong những nhà khoa bảng tiêu biểu có nhiều đóng góp về việc xây dựng truyền thống hiếu học cho dòng họ, quê hương Bắc Ninh.
Nhằm tiếp tục giữ gìn, giáo dục, phát huy truyền thống hiếu học của các bậc tiền bối, trong đó có Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính, chúng ta cần tiếp tục sưu tầm, khai thác, truyền bá những tác phẩm của Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính và những danh nhân tiêu biểu của tỉnh ta trong lịch sử.
Anh Hồ Chí Hiếu, ấp Bồ Nhòng, xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước, (tỉnh Cà Mau cũ), nay là xã Lương Thế Trân (tỉnh Cà Mau sau sáp nhập) thành công với mô hình nuôi dúi. Anh Hồ Chí Hiếu bán dúi giống giá từ 1,8-2 triệu đồng/cặp, dúi thịt bán giá từ 600.000-800.000 đồng/kg.
VFF “ra tay”, tiền vệ Việt kiều Julien Nguyễn khoác áo ĐT Việt Nam?; CĐV M.U tức giận vì Garnacho; Leanna Paul xác nhận chia tay Delap; Chelsea tiến gần chữ ký của Xavi Simons; Real sẵn sàng chi 100 triệu bảng mua Rodri.
Chia sẻ
Việc ca sĩ Jack tổ chức họp báo ra mắt sản phẩm, nhưng lại kể chuyện đời tư, lãnh đạo Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM sẽ rà soát xử lý.
Chia sẻ
Chí sĩ Trần Quý Cáp (1870 - 1908) lúc nhỏ tên là Trần Nghị, tự là Dã Hàng, Thích Phu, hiệu là Thai Xuyên. Ông sinh ra trong một gia đình nông dân ở làng Bất Nhị, xã Điện Phước, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Trần Quý Cáp nổi tiếng là người thông minh và là 1 trong những học trò xuất sắc của Đốc học Mã Sơn Trần Đình Phong. Tuy nhiên, con đường khoa cử của ông khá lận đận, đến năm 1904 ông mới đậu Tiến sĩ.
Chia sẻ
Thủ tướng tạm quyền Thái Lan Phumtham Wechayachai tuyên bố sẽ không có cuộc đàm phán nào với Campuchia diễn ra cho đến khi giao tranh dọc biên giới kết thúc, hãng tin CNN đưa tin.
Chia sẻ
Thông tin ban đầu, diễn viên Lan Phương ly thân gây xôn xao dư luận. Thông tin hiện đang khiến người hâm mộ lo lắng về cuộc sống riêng tư của cô.
Chia sẻ
Nước lũ trên sông La dâng nhanh, khoảng 700 hộ dân ở các thôn ven sông thuộc xã Đức Quang (tỉnh Hà Tĩnh) bị ảnh hưởng. Trước tình hình khẩn cấp, người dân khẩn trương di dời đồ đạc, kê cao tài sản để tránh thiệt hại do lũ.
Chia sẻ
Hàng chục cảnh sát cùng xe cứu thương có mặt bên một cống nước trên đường Nguyễn Văn Linh, TP.HCM để tìm kiếm 1 người nghi bị rơi xuống cống.
Chia sẻ
Ẩn mình giữa cao nguyên B’Lao, làng Tân Hà – “trận đồ bát quái” giữa lòng siêu tỉnh Lâm Đồng – khiến bao người ngỡ ngàng bởi quy hoạch kỳ lạ, kiến trúc hiếm có và đời sống cộng đồng bền vững suốt hơn 70 năm. Vì sao nơi đây được ví như “Hà Nội mới” giữa rừng chè, và có thể trở thành điểm sáng du lịch mới của Tây Nguyên?
Chia sẻ
Trong các tháng cao điểm của mùa khô 2025, PC Đắk Lắk đã tích cực ứng dụng công nghệ sửa chữa điện nóng (Hotline) trên đường dây 22kV mà không phải cắt điện. Điều này góp phần tích cực trong giảm thời gian tạm ngưng cấp điện cho khách hàng, nâng cao chất lượng phục vụ và dịch vụ.
Chia sẻ
Chiều 24/7, ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam thăm, tặng quà gia đình chính sách TP.Hải Phòng.
Chia sẻ
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng nhấn mạnh: Thái Lan và Campuchia là láng giềng của nhau và của Việt Nam cũng như cùng là thành viên ASEAN. Điều quan trọng nhất hiện nay là hai bên hết sức kiềm chế, không sử dụng vũ lực, không để căng thẳng leo thang, giải quyết hòa bình và thỏa đáng các bất đồng.
Chia sẻ
Trước diễn biến dịch sốt xuất huyết có xu hướng lan rộng, đặc biệt tại khu vực ngoại thành, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Thu Hà yêu cầu tổ chức cao điểm phòng, chống dịch từ tháng 7, không để dịch bệnh bùng phát vào thời điểm trọng đại của đất nước trong tháng 8 và 9.
Chia sẻ
Việc trao quyền "tự quyết" cho chính quyền địa phương, đặc biệt cấp xã có thể giúp địa phương chủ động thực hiện công tác giảm nghèo. Điều này có thể sẽ tạo ra những thành công mới cho hoạt động giảm nghèo trong giai đoạn tới.
Chia sẻ
Bước sang tháng 8, 4 con giáp này sẽ mở ra một bước ngoặt lớn trong sự nghiệp, sự giàu có sẽ theo sau vận may trong công việc.
Chia sẻ
Hai Thượng nghị sĩ Mỹ – bà Jeanne Shaheen thuộc đảng Dân chủ và ông Lindsey Graham thuộc đảng Cộng hòa – vừa bày tỏ quan ngại sâu sắc rằng một đạo luật mới được thông qua tại Ukraine có nguy cơ làm suy yếu những tiến bộ quan trọng trong cuộc chiến chống tham nhũng của nước này, khi trao quyền kiểm soát các cơ quan chống tham nhũng cho Tổng công tố.
Chia sẻ
Thiên nhiên ưu đãi giúp nguồn thủy sản (các loại cá, tôm...) ở lòng hồ Trị An (một hồ nước ngọt nhân tạo ở tỉnh Đồng Nai, rộng 32.000ha với 76 đảo lớn, nhỏ) phát triển khá phong phú, dồi dào. Từ đó, nhiều người dân từ khắp miền đất nước đã tập trung về đây sinh sống và gắn bó với nghề đánh bắt thủy sản từ vài chục năm nay.
Chia sẻ
CLB Hải Phòng có lẽ là đội bóng khiêm tốn nhất trên thị trường chuyển nhượng khi vẫn giữ nguyên bộ khung và âm thầm đưa về những bản hợp đồng trẻ đầy tiềm năng.
Chia sẻ
Trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, ba mũi nhọn được kỳ vọng đưa kinh tế Việt Nam đột phá: đầu tư hạ tầng hiện đại, tăng trưởng kinh tế dựa trên nền tảng công nghệ và sự hình thành các trung tâm tài chính quốc tế.
Chia sẻ
Xã Phát Diệm, tỉnh Ninh Bình (mới) thành lập trên cơ sở sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của thị trấn Phát Diệm, xã Thượng Kiệm, xã Kim Chính (huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình cũ). Với diện tích 23,1 km² và dân số 37.617 người, Phát Diệm sau sáp nhập tiếp tục triển khai các chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) theo lộ trình và mục tiêu đã đề ra, phấn đấu đạt chuẩn NTM kiểu mẫu vào năm 2030 và trở thành phường trước năm 2035.
Chia sẻ
Dự đoán điểm chuẩn đại học năm 2025 năm nay giảm một số tổ hợp, tuy nhiên, thí sinh vẫn cần lưu ý những nội dung dưới đây.
Chia sẻ
Những đợt giao tranh ác liệt đã bùng nổ hôm thứ Năm tại các khu vực biên giới tranh chấp lâu năm giữa Thái Lan và Campuchia, đánh dấu sự leo thang đột ngột của căng thẳng âm ỉ đã kéo dài nhiều tháng qua giữa 2 nước. Dưới đây là những nguyên nhân cơ bản dẫn đến cuộc xung đột chết người hiện nay.
Chia sẻ
Chia sẻ với Dân Việt, chuyên gia truyền thông Nguyễn Ngọc Long nhận định việc khán giả bày tỏ sự cảm thông với nghệ sĩ khi họ vi phạm pháp luật nghiêm trọng không sai về mặt nhân tính, nhưng có thể gây nguy hiểm về mặt xã hội.
Chia sẻ
Sau khi sáp nhập ba xã cũ của TP Buôn Ma Thuột, xã Hòa Phú mới (tỉnh Đắk Lắk) xác định nhiều mục tiêu phát triển trong nhiệm kỳ mới. Tại Đại hội Đại biểu Đảng bộ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025–2030, Đảng bộ xã đặt quyết tâm xây dựng Hòa Phú trở thành đô thị công nghiệp hiện đại, phát triển nhanh, bền vững và tự chủ ngân sách.
Chia sẻ
Liên danh Công ty Đô thị mới Cam Lâm vừa công bố báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của phân khu đầu tiên thuộc dự án Khu đô thị mới Cam Lâm. Đây là bước khởi đầu cho việc triển khai một trong những siêu dự án lớn nhất tại Khánh Hòa với tổng vốn đầu tư lên tới 10 tỷ USD.
Chia sẻ
Nổi bật là hai mô hình sáng tạo, mang lại hiệu quả kinh tế cao: nuôi ốc hương biển ở phường Hiệp Thành và nuôi lươn không bùn trong bể composite tại xã Vĩnh Mỹ A, tỉnh Cà Mau. Đây là 2 mô hình hay của một số nông dân trong tỉnh Cà Mau, tìm hướng chuyển đổi sản xuất bền vững, trước những tác động ngày càng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu, giá tôm bấp bênh, dịch bệnh diễn biến phức tạp...
Chia sẻ
Tờ The Nation của Thái Lan đưa tin, Không quân Hoàng gia Thái Lan (RTAF) đã lên tiếng bác bỏ thông tin một chiếc tiêm kích F-16 của nước này bị Campuchia bắn hạ. Trong khi đó, Phnom Penh cáo buộc Bangkok là bên khơi mào căng thẳng bằng cách sử dụng máy bay chiến đấu và tuyên bố sẽ bảo vệ chủ quyền của mình.
Chia sẻ
Trong lịch sử Việt Nam, từng có vị tướng dùng động vật làm kế hỏa công, phá bỏ vòng vây và giành được chiến thắng trước đối thủ.
Chia sẻ
Cảng Hàng không quốc tế Đà Nẵng và Bệnh viện Quân y 17 ký kết quy chế phối hợp ứng phó y tế khẩn cấp tại sân bay, nhằm nâng cao năng lực cấp cứu, vận chuyển nạn nhân và xử lý tình huống khẩn nguy, góp phần đảm bảo an toàn cho hành khách và cán bộ nhân viên.
Chia sẻ
Một nữ sinh 18 tuổi ở Thanh Lâm (tỉnh Ninh Bình), đã bị các đối tượng lừa đảo qua mạng dẫn dụ, ép buộc giả vờ bị bắt cóc và đòi tiền chuộc gia đình.
Chia sẻ
Sở Tài chính TP.HCM đã chính thức công bố việc tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn về pháp lý, đối với dự án chống ngập, có số vốn đầu tư khoảng 10.000 tỷ đồng. Dự án trên vốn bị đình trệ gần 10 năm qua tại TP.HCM.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Nguyễn Quang Khải 
