Năm 2012, khi được vinh danh với Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật, nhạc sĩ Ngọc Khuê đã không chọn ánh hào quang nơi đô thị để ăn mừng. Ông trở về Yên Sở – vùng quê bình dị của huyện Hoài Đức, Hà Nội – để tổ chức một đêm nhạc tri ân.

Trong ánh đèn sân khấu dựng tạm giữa sân đình làng, tiếng nhạc vang lên không chỉ như một lời cảm ơn quê hương đã nuôi dưỡng tâm hồn nghệ sĩ, mà còn là tiếng lòng của người con xa quê ngày trở lại, mang theo tình yêu, niềm biết ơn và cả khát vọng đổi thay.

Đêm nhạc ấy, ngoài những bản tình ca quen thuộc về đất nước, con người và người chiến sĩ, ông mong muốn có một ca khúc thật mới – viết riêng cho mảnh đất nơi ông sinh ra và lớn lên. Chia sẻ với Dân Việt, nhạc sĩ Ngọc Khuê cho biết cảm hứng đến từ chính nhịp sống mới đang lan tỏa khắp làng quê: quê hương đang chuẩn bị đón danh hiệu hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới. Hơi thở của thời đại, của sự đổi thay, của niềm tin vào một tương lai tươi sáng – tất cả thôi thúc người nhạc sĩ cầm bút. Và rồi ca khúc Bài ca xây dựng nông thôn mới ra đời, như một lời ngợi ca chân thành, mộc mạc, thấm đẫm tình cảm xúc một người con của quê hương.

Làng dừa Yên Sở (thuộc xã Yên Sở, huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội) - nơi nhạc sĩ Ngọc Khuê sinh ra là địa danh quen thuộc trong nhiều tác phẩm nghệ thuật. Nơi đây từng được xưởng phim truyện Việt Nam chọn làm cảnh chính để thực hiện bộ phim “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm”, sau đó là bộ phim "Ma làng". Yên Sở cũng là xã đạt chuẩn nông thôn mới đầu tiên của huyện Hoài Đức.

"Tôi không muốn bài hát chỉ là khẩu hiệu, càng không muốn nó mang dáng dấp hô hào khô cứng. Tôi muốn có khí thế nhất định, nhưng vẫn mang chất trữ tình, đằm thắm, để ai nghe cũng thấy lòng mình xao xuyến, để người nông dân dễ hát, dễ nhớ, dễ cất lên giữa buổi sinh hoạt tập thể hay trên cánh đồng chiều gió lộng" - nhạc sĩ Ngọc Khuê tâm sự.

Ông chọn viết bài hát ở nhịp 2/4, giọng Sol trưởng – tươi sáng mà gần gũi. Lời ca mở đầu giản dị mà xúc động:

“Ta yêu cánh đồng làng ta, nơi nuôi ta bằng hạt lúa,

Ta yêu cánh bãi quê ta cho màu xanh hiền hòa,

Ta yêu xóm làng quê ta đang xây dựng nông thôn mới.

Náo nức trong tim tình yêu, xốn xang một bài ca”

Mỗi câu hát như một bước chân trở về ký ức. Là bờ ruộng lấm lem bùn đất, là hàng tre đầu ngõ, là dáng mẹ lom khom giữa đồng trưa chang nắng. Nhưng giờ đây, khung cảnh ấy đang chuyển mình – rộn rã hơn, tươi mới hơn – nhờ vào chính bàn tay của những người dân quê chân chất, đang từng ngày xây dựng nông thôn mới.

Điệp khúc được lặp lại như một nhịp trống hào hứng vang lên giữa sân đình, giữa sân hợp tác xã, giữa hội trường xã những ngày tổng kết:

“Bài ca xây dựng nông thôn dựng nông thôn mới.

Bài ca xây dựng làng quê dựng làng quê ta.

Làm giàu cho quê hương, làm giàu cho đất nước.”

Đó không chỉ là lời hát, mà là tâm nguyện. Là ước mơ được thắp lên từ lòng yêu quê sâu thẳm của người nghệ sĩ. Ông tin rằng, chỉ khi người nông dân yêu thực sự mảnh đất mình đang sống, họ mới sẵn sàng gắn bó, hy sinh, góp sức để gìn giữ và làm giàu cho nơi ấy. Và với lớp thanh niên hôm nay, tình yêu quê càng cần được đánh thức, để mỗi hành động vun đắp cho quê hương cũng chính là đang dựng xây mái ấm, dựng xây tương lai cho đất nước.

Nhạc sĩ Ngọc Khuê tâm sự, gia đình ông không làm nông nghiệp, nhưng mùa hè nào ông cũng đều tham gia với bà con lối xóm ra đồng, xuống bãi để gặt lúa, cuốc đất trồng rau, trồng mía… "Nông thôn và nông nghiệp đã gắn bó với tôi suốt cả một thời thơ bé cho đến khi tôi nhập ngũ vào bộ đội. Chính vì vậy, rất nhiều ca khúc tôi đã viết về nông thôn, nông nghiệp và người nông dân như Mùa xuân, làng lúa, làng hoa; Đất và Mẹ, Làng Dừa bản tình ca màu xanh…".

“Thật hạnh phúc khi ca khúc ấy không nằm yên trên giấy, mà đã đi vào đời sống. Rất nhiều địa phương – từ Trung ương tới xã phường đã đưa bài hát vào các chương trình văn nghệ, sinh hoạt cộng đồng. Người ta hát bằng giọng thật, bằng tâm hồn thật, và bằng cả niềm tự hào khi thấy quê hương mình đang đổi thay từng ngày” - nhạc sĩ Ngọc Khuê tâm sự.

Bài hát Bài ca xây dựng nông thôn mới chính thức được biểu diễn tại chương trình Tự hào nông dân Việt Nam năm 2018 vào tối 14/10/2018 tại Cung văn hoá lao động hữu nghị Hà Nội, do hợp ca Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam và Vũ đoàn PL trình diễn. Sau đó, rất nhiều nơi dùng làm tiết mục biểu diễn, liên hoan văn nghệ tại nhiều địa phương trong cả nước. Bài hát này cũng đã giúp nhạc sĩ Ngọc Khuê được nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát về những sáng tác trong phong trào xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2015.

×