Vào ngày 17/5, nhóm nhạc đa quốc tịch KATSEYE do HYBE thành lập tại Mỹ đã chính thức xuất hiện trên bảng xếp hạng Billboard Hot 100 ở vị trí 92 với ca khúc “Gnarly”. Đây là lần đầu tiên một nhóm nhạc được gắn mác K-pop nhưng không đặt trụ sở tại Hàn Quốc lọt vào bảng xếp hạng danh giá này. Ca khúc “Gnarly” mang đậm phong cách hyperpop, đồng thời tiết chế các yếu tố truyền thống vốn làm nên thương hiệu K-pop, cho thấy định hướng chiến lược nhằm phù hợp hơn với thị hiếu toàn cầu.

Cùng ngày, Billboard xếp KATSEYE và nhóm NewJeans vào danh sách “21 Under 21”, khẳng định vị thế của K-pop trong ngành công nghiệp âm nhạc quốc tế. Thành công của KATSEYE là minh chứng rõ ràng cho sự chuyển dịch về mặt địa lý và phương pháp sản xuất của K-pop, vốn trước nay gắn liền với hệ sinh thái giải trí Hàn Quốc.

Một trong những người đứng sau quá trình chuyển giao này là Paul Bryan Thompson, nhà sản xuất người Mỹ và là Giám đốc điều hành công ty giải trí MZMC. Ông từng làm việc tại JYP Entertainment từ năm 2013 và đã cộng tác với nhiều nghệ sĩ dưới trướng SM Entertainment. Paul Bryan Thompson cho biết ông đã dành cả thập kỷ để nghiên cứu điểm khác biệt giữa thị hiếu khán giả Hàn Quốc và người hâm mộ K-pop quốc tế, từ đó định hình nên phương pháp sản xuất linh hoạt nhưng vẫn giữ được tinh thần của K-pop.

Mô hình K-pop lan rộng toàn cầu

Tại Nhật Bản, thị trường âm nhạc lớn nhất của Hàn Quốc ở nước ngoài, mô hình sản xuất K-pop đã trở thành tiêu chuẩn cho nhiều công ty giải trí nội địa. Sky Hi, cựu thần tượng kiêm nhà sản xuất âm nhạc, từng lo ngại rằng nền công nghiệp giải trí Nhật có thể bị lệ thuộc vào Hàn Quốc nếu tiếp tục để tài năng chảy máu ra nước ngoài. Tuy nhiên, ông đã chuyển hướng và áp dụng mô hình K-pop để thành lập nhóm nhạc nam BE:FIRST, đạt được thành công đáng kể.

Các tập đoàn lớn tại Nhật như NTT cũng đi theo xu hướng này khi ra mắt nhóm nhạc nữ cosmosy theo mô hình huấn luyện và sản xuất của K-pop. Ngay cả những công ty kỳ cựu như Avex cũng chuyển mình, tạo ra nhóm ONE OR EIGHT với mục tiêu phát triển thị trường toàn cầu, trong đó có cả Hàn Quốc.

Tại Trung Quốc, ông Lee Sooman – nhà sáng lập SM Entertainment – đã quay trở lại bằng cách thành lập nhóm nhạc nữ A20 May, gồm các thành viên người Trung Quốc và sử dụng toàn bộ mô hình sản xuất K-pop. Tại Philippines, nghệ sĩ hài Jung Sunghan – từng nổi tiếng cùng nhóm hài Cult Triple – cũng tham gia thị trường bằng việc thành lập công ty riêng và cho ra mắt các nhóm như SB19, YGIG và PLUUS theo tiêu chuẩn K-pop.

Sự thành công của những nhóm nhạc không có gốc gác Hàn Quốc nhưng hoạt động theo hệ thống đào tạo và sản xuất K-pop tiếp tục khẳng định một điều, yếu tố làm nên K-pop không chỉ là quốc tịch của nghệ sĩ, mà nằm ở hệ thống vận hành.

Theo nhà nghiên cứu Yamamoto Joho thuộc Đại học Ritsumeikan, K-pop là một hình thức sản xuất văn hóa đặc trưng, bắt nguồn từ Hàn Quốc nhưng có thể được tái tạo tại nhiều quốc gia khác. Ông nhận định: “Không quan trọng ai là người biểu diễn, mà là cách họ được đào tạo và hoạt động trong hệ thống nào. Thành công của NiziU chính là minh chứng rõ nét cho sự linh hoạt và khả năng thích nghi của mô hình K-pop trong bối cảnh toàn cầu hóa.”

Từ Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc cho tới Đông Nam Á, mô hình sản xuất K-pop đang chứng minh sức ảnh hưởng vượt khỏi biên giới, mở ra một thời kỳ mới nơi âm nhạc không còn bị ràng buộc bởi địa lý, mà bởi chất lượng và sự chuyên nghiệp của hệ thống vận hành phía sau sân khấu.

×