Người được đặt tên phố ở Hà Nội, từng bị xử tử vì tội chữa bài thi?
Tên ông được đặt cho con phố nguyên là đường đi dọc theo hào chạy men theo đường phía Đông Nam của thành Thăng Long thời Nguyễn, nay thuộc phường Điện Biên, quận Ba Đình.
Báo điện tử của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam
Tổng biên tập: Nguyễn Văn Hoài
Phó Tổng Biên tập: Phan Huy Hà (Thường trực), Lưu Phan, Đỗ Thị
Sâm, Hoàng Sơn
Giấy phép số 115/GP-BTTTT cấp ngày 01/3/2022
Bản quyền thuộc về Báo điện tử Dân Việt.
Mọi hình thức sao chép lại thông tin, hình ảnh phải được sự đồng ý bằng văn bản .
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất
Năm 1841 dưới thời vua Thiệu Trị, Cao Bá Quát được cử làm Sơ khảo trường thi Thừa Thiên. Trong khi chấm bài thi thấy một số bài văn hay nhưng phạm húy, không muốn vì lỗi nhỏ mà đánh trượt người có tài, Cao Bá Quát cùng Phan Thời Nhạ ngầm lấy muội đèn làm mực chữa 24 bài.
Một quan Sơ khảo trường thi dưới triều Nguyễn.
Trong 24 người này có 5 thí sinh đỗ cử nhân, gồm: Hoàng Kim Minh, Lê Thiều, Nguyễn Duy Cần, Nguyễn Khánh, Phan Văn Trị. Thí sinh Trương Đăng Trinh - cháu ruột của Đại thần Trương Đăng Quế - có quyển văn thứ 2 bị nội trường đánh hỏng, phần khảo là Nguyễn Văn Siêu đánh giá bài thi tốt đã nói với quan Ngoại trường Cao Bá Quát cho liệt Trinh vào hạng đỗ. Cao Bá Quát đồng ý.
Luật tổ chức trường thi quy định trong thời gian chấm thi, quan Nội trường và quan Ngoại trường không được gặp nhau. Tuy nhiên thấy Cao Bá Quát viết tốt, Chủ khảo Bùi Quỹ bèn gọi ông ra Ngoại trường viết bảng thí sinh thi đỗ. Viết xong, Cao Bá Quát được Nguyễn Văn Siêu giữ lại qua đêm để uống rượu.
Đến khi tra bảng, các sĩ phu xôn xao. Khi bị Bộ Lễ và Viện Đô sát điều tra, Cao Bá Quát nhận tất cả, nói: “Tôi thấy các bài hay sính bút làm vậy chứ không ai gửi gắm, dặn dò gì cả”.
Án được dâng lên vua, Cao Bá Quát và Phan Thời Nhạ bị tội tử hình. Nguyễn Văn Siêu bị tội phạt trượng (đánh bằng gậy) và tội đồ (đi đày). Chủ khảo Bùi Quỹ và giám khảo Phan Văn Nhã, Trương Hảo Hợp bị giáng chức...
Theo Đại Nam thực lục, nhà vua phán rằng: “Chọn người tài giỏi là một điển lễ long trọng, bọn Quát dám làm trái phép như thế, khép vào tội nặng cũng đáng. Song ta nghĩ do sự khờ dại mà làm ra, chứ không có tình tiết gì khác, còn có thể khoan tha cho tội xử tử. Siêu cho Quát ngủ ở phòng của mình, tuy không có tình tiết gì, nhưng phép trường không thể hỗn tạp như thế được. Đáng lẽ ra cứ theo như luật mà trị tội, nhưng ta tạm gia ơn tha cho tội đồ mà chỉ cách chức, cho gắng sức làm việc để chuộc tội."
Vua ban lệnh cho Thị lang Bộ Hình Ngô Văn Địch, Chưởng ấn Cấp sự trung là Lê Chân cho gọi 5 người được chấm đỗ cho thi lại. Nếu đúng văn khá, đáng được đỗ sẽ phong hạng cử nhân. Trong những người này, duy nhất cử nhân thứ 20 là Phan Văn Trị vì bài phú trùng vần, bị đánh hỏng.
Châu bản triều Nguyễn viết rằng, sau đó Cao Bá Quát được giảm án từ “trảm quyết” (chém chết ngay) thành án “giảo giam hậu” (giam lại, đợi thắt cổ đến chết sau). Nguyễn Văn Siêu truyền miễn đánh gậy, giao cho Bộ Lại hiệu lực chuộc tội....
Cuối cùng, án Cao Bá Quát được đổi sang tống ngục. Năm 1843 ông được cho đi “dương trình hiệu lực” nghĩa là được phép lập công chuộc tội, theo đoàn Đào Trí Phú đến Indonesia. Sau đó vài năm, ông vào Viện Hàn lâm, lo việc sưu tầm và xếp đặt văn thư.
Nhà nghiên cứu Nguyễn Lộc đánh giá, là quan Ngoại trường nên Cao Bá Quát không lạ gì quy chế thi, người đi thi nếu phạm húy, tùy lỗi nặng nhẹ, có khi còn bị chém đầu, huống gì lại chữa bài phạm húy để lấy đậu. Cao Bá Quát chắc chắn biết tội nhưng vẫn cứ làm, bởi từng nói: “Cầu nhân vị đắc thành chiêu họa, Đồng bệnh tương lân khước lụy nhân” (Tìm điều nhân chưa chắc được đã mang tai họa đến, Cùng cảnh thương nhau lại làm lụy cho người)”.
Chế độ thi cử triều Nguyễn nói chung và thời Thiệu Trị nói riêng rất nghiêm nhưng việc giảm án và việc bản án được trì hoãn qua nhiều ngày tháng cũng cho thấy vua triều Nguyễn không phải là không quý trọng người tài.
Ít ai biết rằng, Lý Tuấn lại là một trong số những nhân vật có kết cục may mắn nhất trong 108 vị anh hùng hảo hán Lương Sơn Bạc.
Tên ông được đặt cho con phố nguyên là đường đi dọc theo hào chạy men theo đường phía Đông Nam của thành Thăng Long thời Nguyễn, nay thuộc phường Điện Biên, quận Ba Đình.
Các chuyên gia phân tích cảnh báo, cuộc chiến tranh giữa Israel và Iran có nguy cơ châm ngòi cho một chuỗi leo thang lớn hơn trong khu vực, thậm chí dẫn đến kịch bản cực đoan là Iran kích hoạt một thiết bị hạt nhân.
Cùng với cả nước, lớp lớp người con quê hương Hưng Yên đã anh dũng chiến đấu, góp phần làm nên lịch sử. Trong số đó, nhiều người đã trở thành những danh tướng tài, đức đóng góp công sức, trí tuệ lãnh đạo nhân dân đánh bại các thế lực ngoại xâm, bảo vệ yên bình cho dân tộc.
Chủ tịch FIFA Gianni Infantino khẳng định FIFA Club World Cup 2025 sẽ đem tới một kỷ nguyên mới cho bóng đá, và so sánh với kỳ World Cup đầu tiên năm 1930.
Nghệ sĩ Nhân dân Thúy Hường tiết lộ chị đã bật khóc vì nhân vật Ngữ của mình trong "Thương nhớ đồng quê quá xấu, phải mặc quần đen, áo nâu sòng.
Chủ tịch nước thăng cấp bậc hàm từ Trung tướng lên Thượng tướng đối với các Thứ trưởng Bộ Công an: Lê Tấn Tới, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội; Lê Văn Tuyến; Nguyễn Văn Long.
Một vụ sạt lở nghiêm trọng đã xảy ra tại bờ đê sông Sài Gòn, đoạn qua ấp 3, xã Bình Mỹ, huyện Củ Chi, TP.HCM. Vụ việc khiến 4 hộ dân sinh sống gần khu vực bị đe dọa nghiêm trọng và tạm thời làm gián đoạn giao thông đường bộ qua khu vực.
Tiêm kích MiG-29 của Ukraine vừa thực hiện 2 đòn không kích chính xác, phá hủy hoàn toàn kho đạn dược, nhiên liệu và cơ sở điều khiển máy bay không người lái của Nga ở gần Novozlatopil, vùng Zaporizhzhia. Đây là một trong những cuộc tấn công đường không hiệu quả và gây thiệt hại lớn nhất cho Nga từ đầu năm đến nay, Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine tuyên bố.
Lịch công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2025-2026 của Sơn La thế nào, mời thí sinh theo dõi.
Ngày nay, nhiều bệnh ung thư không chỉ gia tăng tỷ lệ mắc mà còn có xu hướng trẻ hóa, một phần do các yếu tố di truyền, cần được phát hiện sớm.
Việc sửa chữa, mở rộng đường dân sinh kéo dài khiến đời sống của người dân tại đường Bình Hoà 2, Bình Hoà 3, gặp nhiều khó khăn, sống cảnh nắng bụi, mưa bùn.
Từ những khoản vay chính sách ban đầu, nhiều hộ dân ở huyện Hưng Hà (tỉnh Thái Bình) đã thành công với mô hình VAC, gia trại và trang trại đa dạng, từng bước vươn lên thoát nghèo, làm giàu bền vững ngay trên chính mảnh đất quê hương.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, vấn đề quan trọng nhất trong cuộc cách mạng tinh gọn, tổ chức bộ máy tại các cơ quan Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội lần này sẽ là chuyển đổi trạng thái từ "thụ động" sang "chủ động, kiến tạo" tiếp nhận, giải quyết các vấn đề hành chính, vướng mắc của nhân dân, doanh nghiệp.
Al Ahly vs Inter Miami là trận khai mạc của FIFA Club World Cup 2025 và cuộc so tài này hứa hẹn sẽ rất hấp dẫn với nhiều bàn thắng được ghi.
Lịch công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2025-2026 của Quảng Ngãi thế nào, mời thí sinh theo dõi.
Lịch công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2025-2026 của Hải Dương thế nào, mời thí sinh theo dõi.
Nữ diễn viên Kim Tae Hee thừa nhận bắt đầu cảm thấy lo lắng vì ngoại hình khi bước sang tuổi 35, thời điểm kết hôn và có con.
Trước khi sáp nhập với Lâm Đồng, Đắk Nông ghi nhận gần 500 cán bộ, công chức, viên chức và người lao động xin nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ việc.
Ngày 13/6, tại Nhà hát Phạm Thị Trân (thành phố Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình), diễn ra Lễ công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận tỉnh Ninh Bình hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (NTM) năm 2024 đã diễn ra trọng thể, đánh dấu một cột mốc lịch sử cho sự phát triển của vùng đất Cố đô.
Thời gian gần đây, trên nền tảng video và mạng xã hội TikTok xuất hiện một số tài khoản mạo danh Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC). Các tài khoản này sử dụng tên gọi gần giống với thương hiệu chính thức của EVNNPC, cùng với logo, hình ảnh nhận diện và các nội dung liên quan đến ngành Điện lực nhằm tạo lòng tin với người dùng.
Anh Đinh Văn Linh, sinh năm 1982, trú tại thôn Minh Kha xã Đồng Thái, nay là phường Đồng Thái, quận An Dương, thành phố Hải Phòng đã từ bỏ công việc trong nhà máy để về trồng dưa công nghệ cao, ươm trồng lan rừng quý, bước đầu thành công cho thu nhập tốt.
Lịch công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2025-2026 của Thanh Hóa thế nào, mời thí sinh theo dõi.
Quá trình thực hiện khai thác, chế biến khoáng sản, Công ty TNHH MTV Phát Đạt ở Hòa Bình đã báo cáo, kê khai không trung thực về trữ lượng đá khai thác, khai man chứng từ kế toán..., gây thiệt hại hàng tỷ đồng tiền thuế cho Nhà nước.
Ngày 14/6, tin từ Tỉnh ủy Quảng Bình, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thống nhất chủ trương cho 20 cán bộ thuộc diện Tỉnh ủy quản lý được nghỉ hưu trước tuổi theo nguyện vọng cá nhân.
Những năm qua, việc nâng cao trình độ dân trí, đặc biệt là xóa mù chữ cho đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) vùng cao, luôn được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Đây là một chiến lược quan trọng, mang tính bền vững, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống và thúc đẩy công cuộc giảm nghèo đa chiều một cách hiệu quả.
Do thiếu sót của Công ty CP Dược Trung ương 3 trong quá trình giám sát thực hiện việc tiêu hủy nên xảy ra việc lượng lớn thuốc bị vứt bỏ tại bãi rác tự phát ven đường Đà Nẵng.
Sáng ngày 6/3/1946, quân Pháp kéo toàn bộ hạm đội vào Hải Phòng với mệnh lệnh đổ bộ bằng mọi giá. Nhưng chỉ vài giờ sau, một bản hiệp định lịch sử được ký giữa chính phủ Hồ Chí Minh và Pháp – biến trận đánh quy mô lớn thành một cuộc đối đầu ngoại giao nghẹt thở. Bentre, chiến dịch từng được tính toán như đòn đánh quyết định để tái chiếm miền Bắc, cuối cùng lại dừng bước trước bàn đàm phán..
Sau khi báo Dân Việt đăng tải bài viết Dự án cầu 36 tỷ ở Bình Định: Lộ dấu hiệu “tuồn” đất trái phép ra ngoài, ông Tố Hiếu Trung – Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh (Bình Định) đã yêu cầu, cơ quan chuyên môn khẩn trương kiểm tra, tham mưu UBND huyện xử lý, trước ngày 17/6/2025.
Liên đoàn Lao động tỉnh Lai Châu vừa tổ chức hội nghị Ban Chấp hành lần thứ bảy (mở rộng) khóa XIII, nhiệm kỳ 2023 - 2028.
Lực lượng Bộ đội Biên phòng liên tiếp triệt phá nhiều vụ án lớn, bắt giữ các đối tượng có hành vi mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy trên địa bàn tỉnh Sơn La.