Thay đổi tập quán chăn nuôi

Để đảm bảo thức ăn cho đàn trâu từ 400 - 500 con, ngoài việc trồng 2 ha cỏ voi, cỏ VA06, HTX Thông Hà (xã Hương Vĩnh, Hương Khê, Hà Tĩnh) còn thu mua thêm rơm rạ để dự trữ, ngô sinh khối để chế biến thức ăn ủ chua, bình quân gần 100 tấn/năm.

Anh Nguyễn Quang Thông, Giám đốc HTX Thông Hà cho biết: "Đối với chăn nuôi quy mô lớn, việc đảm bảo nguồn thức ăn chủ động là rất quan trọng, đặc biệt trong 6 tháng mùa mưa và mùa đông khi cây cỏ phát triển kém. Thời gian này, đàn trâu của HTX chủ yếu phụ thuộc vào thức ăn ủ chua, chiếm hơn 80%. Để đáp ứng nhu cầu này, HTX đã đầu tư vào các loại máy móc như máy cắt, xay cỏ, ngô; máy trộn nguyên liệu và máy nén thức ăn khi ủ, nhằm cung cấp đủ và kịp thời thức ăn cho đàn trâu".

Những năm trước gia đình bà Nguyễn Thị Nga, trú tại thôn Ngọc Lau, xã Hương Vĩnh chỉ nuôi 2-3 con bò bằng cách chăn dắt. Từ khi áp dụng biện pháp ủ chua thức ăn, gia đình bà đã chuyển sang nuôi nhốt, tăng đàn để phát triển kinh tế.

"Trước kia chăn nuôi trâu bò bằng hình thức chăn thả, mất nhiều công sức, thời gian nhưng hiệu quả kinh tế thấp. Chăn thả ngoài đồng dễ phát sinh dịch bệnh, trâu bò chậm lớn. Từ khi áp dụng phương pháp ủ chua thức ăn cho trâu bò, việc chăm sóc nhẹ công hơn, nguồn thức ăn luôn chủ động, trâu bò nhanh lớn, ít dịch bệnh, mùa đông không lo trâu bò bị đói rét nên chúng tôi đã chuyển sang nuôi nhốt vỗ béo và tăng đàn lên 10 con, mỗi năm cho thu nhập gần 50 triệu đồng", bà Nguyễn Thị Nga phấn khởi nói.

Chăn nuôi trâu bò thức ăn thô xanh chiếm vị trí rất quan trọng, hơn 80% khẩu phần thức ăn hàng ngày. Rất nhiều hộ gia đình đã tự dành ra một phần đất nông nghiệp để trồng cỏ chăn nuôi trâu, bò. Trước đây, ở các huyện miền núi của Hà Tĩnh thường xảy ra tình trạng bò chết đói, chết rét.

Để chủ động nguồn thức ăn thô xanh bổ sung cho trâu, bò trong vụ đông, nhiều hộ dân đã thực hiện mô hình ủ chua thức ăn chăn nuôi chủ yếu từ các nguồn nguyên liệu sẵn như cây ngô, cây cỏ trồng trong vườn và ngoài đồng.

Mô hình góp phần dự trữ, khai thác hiệu quả từ nguồn thức ăn thô xanh, phụ phẩm của ngành nông nghiệp cho vật nuôi, khắc phục tình trạng khan hiếm thức ăn chăn nuôi vào mùa mưa và những ngày đông giá rét. Việc ủ chua thức ăn cũng kích thích vị giác cho trâu bò, cải thiện và nâng cao chất lượng dinh dưỡng thức ăn giúp vật nuôi tiêu hóa tốt, tăng sức đề kháng chống dịch bệnh, nếu bảo quản tốt, thức ăn có thể dự trữ được 6 tháng.

Quy trình ủ chua không quá phức tạp nên người dân dễ áp dụng. Theo đó, các loại nguyên liệu như thân cây ngô hoặc cỏ voi sau khi thu hoạch sẽ cắt thành khúc 3 - 5cm, để ráo nước rồi trộn với bột gạo, muối và men bỏ vào trong bao ủ hơn một tháng thì sử dụng được.

Tiếp sức từ chính sách phát triển chăn nuôi

Hương Khê là địa phương có tổng đàn trâu bò lớn của tỉnh nhưng lại thường xuyên chịu ảnh hưởng của mưa lũ, nên trong chăn nuôi gặp nhiều khó khăn. Trước đây, sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi phụ thuộc vào mùa vụ, không tận dụng triệt để giá trị của các loại cây trồng. Bởi không đảm bảo nguồn thức ăn phục vụ chăn nuôi thường xuyên nên người dân chủ yếu chăn nuôi nhỏ, lẻ.

Mục tiêu phát triển tổng đàn, nâng cao hiệu quả kinh tế dựa trên tiềm năng lợi thế của địa phương về diện tích vườn đồi trồng cỏ và diện tích trồng ngô sinh khối cũng như tận dụng các phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp, tạo bước đột phá trong phát triển sản xuất, chăn nuôi trên địa bàn.

Năm 2021, UBND huyện Hương Khê đã có chính sách khuyến khích người dân ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, hỗ trợ kinh phí để đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất xây dựng mô hình ủ chua cây ngô sinh khối làm thức ăn phục vụ chăn nuôi.

Theo đó, mỗi mô hình đảm bảo tiêu chí chăn nuôi từ 5 con trâu, bò trở lên, cam kết duy trì mô hình tối thiểu trong 3 năm được hỗ trợ 10 triệu đồng để mua sắm các loại máy móc, dụng cụ chứa nguyên liệu là các loại bao bì để thực hiện mô hình ủ chua thức ăn chăn nuôi.

Ông Võ Văn Thành, trú thôn 7, xã Phúc Đồng cho biết: "Trước đây, gia đình tôi nuôi 1 - 2 con bò, khi được chính quyền tạo điều kiện hỗ trợ để áp dụng biện pháp ủ chua, giúp chủ động hơn nguồn thức ăn nên tôi đã tăng tổng đàn lên 7 con. Loại thức ăn này trâu bò rất thích và phù hợp nhất là thời kỳ vỗ béo, hiệu quả kinh tế mang lại hơn hẳn cách chăn nuôi thông thường như trước kia".

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Nguyễn Thành Sơn - Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Huyện Hương Khê cho biết: "UBND huyện Hương Khê đã giao các phòng ban chuyên môn cử cán bộ kỹ thuật tập huấn, hướng dẫn quy trình kỹ thuật ủ chua thức ăn chăn nuôi cho bà con bằng phương pháp "cầm tay chỉ việc" nên người dân dễ nắm bắt và dễ thực hiện.

Để việc sử dụng thức ăn ủ chua đảm bảo hiệu quả, bà con cần chú ý lượng thức ăn ủ chua sử dụng cho mỗi con, cho cả đàn tuỳ thuộc vào lượng thức ăn thô xanh cần thay thế trong khẩu phần. Ngày đầu tiên nên cho ăn lượng nhỏ để cho trâu bò ăn quen dần, sau đó tăng dần, đến ngày thứ 3 hay thứ 4 cho ăn lượng tối đa cần thiết".

×