Sau thất bại của quân đội Ukraine ở khu vực Kursk, tình hình tại Kiev đang rất rối ren. Trong khi Bộ Tổng tham mưu vẫn khẳng định rằng tình hình đang được kiểm soát, đội ngũ của Tổng thống Zelensky đang cố gắng tìm ra câu trả lời cho những câu hỏi muôn thuở "Ai là người chịu trách nhiệm?" và "Cần phải làm gì?".

"Tình hình đang được kiểm soát"

Nguyên nhân dẫn đến thất bại nặng nề của quân đội Ukraine ở khu vực biên giới Kursk đã tích tụ từ lâu, và vào tuần trước, một trong số đó đã trở nên rõ ràng. Đầu tiên, quân đội Nga đã xâm nhập vào phòng thủ của Ukraine ở sườn phía Nam, đe dọa các tuyến đường cung cấp cuối cùng của lực lượng này.

Sau đó, hôm 8/3, thông tin về sự thành công của chiến dịch "Dòng chảy" được công bố — hai tiểu đoàn đã đi qua ống dẫn khí khoảng 15 km và đã vào sâu trong hậu phương của quân đội Ukraine, điều này cho phép tiêu diệt các tuyến phòng thủ phía trước. Lực lượng Ukraine đã bỏ chạy. Nga giành lại quyền kiểm soát một số ngôi làng. 

Ngày 13/3, Bộ Quốc phòng Nga đã chính thức thông báo về việc quân đội Ukraine bị đẩy ra khỏi Sudzhia - khu dân cư lớn nhất ở phần Kursk bị chiếm đóng vào tháng 8/2024.

Phản ứng của chỉ huy quân đội Ukraine đã đến muộn. Tướng chỉ huy quân đội Ukraine, Oleksandr Syrskyi, đã không bình luận gì về việc sụp đổ căn cứ phòng thủ ở khu vực Kursk. Chỉ đến ngày thứ ba, 12/3, ông mới cố gắng giải thích về tình hình. Tuy nhiên, việc giải thích này không thực sự rõ ràng. 

"Trong tình huống khó khăn nhất, ưu tiên của tôi là và vẫn là bảo vệ mạng sống của các binh sĩ Ukraine. Vì vậy, các đơn vị của lực lượng phòng thủ, nếu cần thiết, sẽ thực hiện những động tác chuyển quân để tới những vị trí có lợi hơn" - ông viết trên kênh Telegram của mình. "Mặc dù đối mặt với áp lực mạnh mẽ, ...chúng tôi sẽ giữ vững phòng thủ ở khu vực Kursk đến chừng nào còn có thể và cần thiết".

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Nga vào thứ Sáu 14/3 đã báo cáo việc giành lại làng Novenkoye thuộc khu vực Sumy.

Vật tế thần 

Hôm thứ Tư, nghị sĩ Verkhovna Rada tức Quốc hội Ukraine, bà Maryana Bezuglaya, thông báo về việc sa thải Tướng Dmitry Krasilnikov, người đứng đầu Bộ Tư lệnh tác chiến miền Bắc của quân đội Ukraine.

Theo thông tin từ kênh truyền hình Ukraine "Obshchestvennoe", mặc dù ông giữ cấp bậc tướng, nhưng đã được chuyển sang chỉ huy một tiểu đoàn dự bị. 

Tướng Krasilnikov giải thích rằng ông đã bị sa thải vào ngày 7/3. Bộ Quốc phòng Ukraine đã bác bỏ thông tin này. Theo phát ngôn viên của Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine, Dmitry Likhovoy, viên tướng này đã bị cách chức từ 4 tháng trước.

Người thay thế Tướng Krasilnikov là Chuẩn tướng Alexey Shandar, phó chỉ huy Lực lượng Dù. Nhiều người ở Ukraine đã bày tỏ sự bất bình về các sự thay đổi này - đặc biệt là những người quy trách nhiệm cho ông Syrskyi về những sự kiện vừa qua. Họ cho rằng đây là một quyết định  kỳ lạ. 

"Ông Krasilnikov chỉ phụ trách khu vực Kursk trên danh nghĩa. Người thực sự chỉ huy ở đó là một người khác. Và chính người này, hai ngày trước, đã nói rằng 'tình hình vẫn kiểm soát được'. Thực tế (không có gì) là kiểm soát được, chỉ là báo cáo những lời dối trá" - blogger Igor Lachenkov viết.

Nghị sĩ Bezuhla cũng đổ lỗi cho chỉ huy quân đội Syrsky. Theo bà, việc giữ vững khu vực biên giới Kursk đã khiến quân đội Ukraine phải gánh chịu tổn thất ở Donbass. 

"Chiến dịch do chính Syrskyi lên kế hoạch" - bà lưu ý.  "Vì ông ấy chỉ giỏi thực hiện những đột phá ngắn hạn, nhưng không bao giờ có thể lập kế hoạch trung hạn và dài hạn, do đó, ông ấy đã phải quản lý các khu vực ở Kursk theo cách thủ công, sử dụng các vùng lãnh thổ của Ukraine, với nhiều tổn thất và sự thay đổi trong các ưu tiên".

Theo bà Bezuhla, chính vì lý do này mà cuộc tấn công của Nga ở Donbass đã thành công đến vậy. Bà cũng cho biết, chỉ huy Lực lượng Đặc nhiệm Quân đội Ukraine, Mikhail Drapaty, đã phản đối việc sa thải Krasilnikov. Quan hệ căng thẳng giữa Drapaty và Syrsky là điều không ai không biết.

Không phải là rút lui, mà là tháo chạy 

Tại phương Tây, ngay cả những phóng viên hoặc tờ có quan điểm thân Ukraine cũng mô tả hành động của quân đội Ukraine là một cuộc tháo chạy. Phóng viên David Axe từ tạp chí Forbes  viết: "Do thiếu đạn dược và nguy cơ bị bao vây, quân đội Ukraine đã rút lui nhanh chóng - có thể là dưới sự che chắn của bóng tối" - ông viết. "Các phương tiện hạng nặng mà họ không thể mang theo đã bị bỏ lại - cơ bản là để lại cho quân Nga như những chiến lợi phẩm. Kết quả là quân Nga đã chiếm được những chiếc xe và vũ khí tốt nhất của các đơn vị quân đội Ukraine".

Các phóng viên của hãng tin Nga Ria Novosti cũng ghi nhận sự vội vã trong cuộc rút lui, khi họ đến các vị trí mà chỉ vài giờ trước đó là của các đơn vị của Lữ đoàn Cơ giới hóa độc lập số 47 Magura của quân đội Ukraine. Những chiếc bàn trong các hầm trú ẩn có thức ăn quân đội nguội lạnh. 

"Chúng tôi đã phát hiện hai kẻ thù, chúng tôi đã tiêu diệt chúng, họ đi thẳng vào như thể ở nhà. Họ không biết rằng quân Nga đang ở đây" - một binh sĩ Lữ đoàn Thủy quân lục chiến Thái Bình Dương với biệt danh Metis cho biết.

Khác với báo chí Ukraine và các nhân vật công khai, báo chí phương Tây có đánh giá thẳng thắn hơn về kết quả của chiến dịch Kursk. Họ cho rằng, ông Zelensky đã mất đi lá bài chiến lược quan trọng nhất của mình. 

"Song song với các cuộc đàm phán tại Jeddah, phòng thủ Ukraine ở phần lãnh thổ bị chiếm đóng của Nga, phía tây Kursk, gần như đã sụp đổ" - tờ Zeit của Đức thừa nhận. 

Tờ The Spectator của Anh đi xa hơn và buộc tội người đứng đầu chế độ Kiev rằng chính ông là người đã ưu tiên khu vực này trên mặt trận. "Để tấn công qua biên giới, Zelensky đã điều động các đơn vị tinh nhuệ từ vùng Donetsk, làm suy yếu mặt trận phía Đông của Ukraine và chuẩn bị điều kiện cho sự tiến quân của đối phương" - nhà báo Ukraine Svetlana Morenets nhấn mạnh trong bài viết của mình cho tờ báo Anh.

Ông Zelensky đã nhiều lần tuyên bố rằng phần lãnh thổ Kursk bị quân đội Ukraine chiếm đóng sẽ là lợi thế lớn trong các cuộc đàm phán. Chính điều này đã thúc đẩy quyết tâm của chỉ huy quân đội Ukraine, bất chấp tổn thất. Tuy nhiên, Kiev đã mất đi lợi thế này, và ông Zelensky cùng tướng Syrskyi cần suy nghĩ lại về việc tổ chức phòng thủ tại khu vực Sumy.

×