Ngày 26/1/1972, Vesna Vulović, một nữ tiếp viên hàng không người Serbia, lên máy bay JAT Flight 367 bay từ Stockholm đến Belgrade, quá cảnh qua Copenhagen và Zagreb. Do sự nhầm lẫn trong phân công, cô được thay thế vào phút cuối bởi một tiếp viên khác trùng tên. Chiếc máy bay McDonnell Douglas DC-9 chở theo 23 hành khách và 5 thành viên tổ bay.

Lúc 16 giờ 01 phút, khi bay qua vùng Srbská Kamenice thuộc Tiệp Khắc (nay là Cộng hòa Séc), một quả bom giấu trong vali phát nổ trong khoang hành lý. Vụ nổ khiến thân máy bay vỡ vụn trên không, mảnh vỡ rơi xuống sườn núi phủ tuyết dày. Cơ quan điều tra nghi nhóm dân tộc chủ nghĩa Croatia thực hiện vụ đánh bom, nhưng không có ai bị bắt giữ sau đó.

Phần đuôi máy bay rơi xuống qua tán thông, giữ Vesna Vulović mắc kẹt bên trong. Một xe đẩy thức ăn đè lên người cô, ngăn cô bị hút ra ngoài theo sức ép. Lớp tuyết và cành cây đã giảm lực va chạm. Một người tiều phu tên Bruno Honke, từng là quân y trong Thế chiến II, nghe thấy tiếng kêu cứu từ rừng và lần theo để cứu cô. Ông bới đống đổ nát, kéo cô ra khỏi thi thể đồng nghiệp, sơ cứu và giữ cô sống cho đến khi lực lượng cứu hộ tới.

Bệnh viện tại Praha xác nhận Vesna Vulović bị chấn thương nghiêm trọng: vỡ sọ, chảy máu não, vỡ ba đốt sống (trong đó một đốt bị nghiền nát), gãy hai chân, nhiều xương sườn và xương chậu. Cô hôn mê trong 27 ngày và mất hoàn toàn trí nhớ về vụ tai nạn. Các bác sĩ tin rằng huyết áp thấp của cô khiến cô ngất xỉu ngay khi xảy ra sự cố, từ đó giúp tim không bị vỡ do áp lực khi va chạm.

Sau khi tỉnh lại, Vesna trải qua 7 tháng điều trị liên tục. Sau đó, cô bắt đầu vật lý trị liệu cường độ cao. Mười tháng sau tai nạn, cô có thể đứng dậy. Đến tháng thứ mười sáu, cô đi lại được. Mặc dù mang theo di chứng đau lưng suốt đời, Vesna không bao giờ từ bỏ nỗ lực phục hồi.

Dù có tranh cãi vào năm 2009 từ một số nhà báo cho rằng máy bay bị bắn rơi thay vì nổ bom, các điều tra độc lập và dữ liệu hộp đen đã bác bỏ giả thuyết. Vesna không khẳng định điều gì. Cô chỉ nói: “Tôi không nhớ chuyện gì xảy ra. Nhưng tôi đã rơi từ rất cao, và tôi biết ơn vì vẫn còn sống.”

Tháng 9/1972, Vesna Vulović đề xuất quay lại làm tiếp viên. Tuy nhiên, ban lãnh đạo hãng JAT không muốn gây sự chú ý nên phân công cô làm việc tại bộ phận thương thảo hợp đồng vận chuyển hàng hóa. Vesna chấp nhận công việc mới, nhưng vẫn thường bay với tư cách hành khách. Nhiều người trên máy bay tỏ ra bất ngờ khi thấy cô thắt dây an toàn một cách bình thản.

Năm 1985, Vesna Vulović được Sách Kỷ lục Guinness vinh danh là người sống sót sau cú rơi tự do cao nhất mà không cần dù: 10.160 mét. Tại lễ trao giải tại London, ca sĩ Paul McCartney đã đích thân trao kỷ lục này cho cô. Vesna khiêm tốn nói rằng đó là thành quả của các y, bác sĩ và những người cứu cô.

Trong nước, cô được ông Josip Broz Tito vinh danh. Ca sĩ Miroslav Ilić sáng tác bài hát “Vesna the Stewardess” để tôn vinh cô. Thị trấn Srbská Kamenice trao danh hiệu công dân danh dự. Người cứu cô, ông Bruno Honke, đã đặt tên cháu gái theo tên cô.

Sau này, Vesna trở thành tiếng nói đối lập với chủ nghĩa dân tộc. Năm 1990, cô tham gia biểu tình phản đối chính sách của ông Slobodan Milosevic và bị hãng JAT sa thải. Dù đối mặt nguy cơ bị bắt, cô tiếp tục ủng hộ hòa bình và kêu gọi chống xung đột dân tộc trong hai thập kỷ tiếp theo.

Trong cuộc sống riêng, Vesna không lập gia đình và sống một mình trong căn hộ nhỏ tại Belgrade cùng ba con mèo. Cô từng gặp biến chứng thai ngoài tử cung, khiến không thể sinh con. Cha mẹ cô mất vài năm sau tai nạn, theo cô là vì sang chấn tinh thần quá lớn.

Ngày 23/12/2016, Vesna Vulović được phát hiện qua đời tại nhà riêng, hưởng thọ 66 tuổi. Nguyên nhân cái chết không được công bố. Cô chỉ còn một người anh là thân nhân gần nhất.

×