Vừa qua, concert đầu tiên của trong sự nghiệp của ca sĩ SOOBIN mang tên Soobin Live concert: All - rounder đã diễn ra tại Hà Nội. Bao gồm hai đêm, sự kiện được giới chuyên môn và công chúng đánh giá là có sự đầu tư kỹ lưỡng, thành công cả về chất lượng nghệ thuật lẫn hiệu ứng truyền thông.

Trong đó, màn trình diễn của SOOBIN cùng bố - Nghệ sĩ Nhân dân Huỳnh Tú lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội. Với tết mục Mục hạ vô nhân, Ngồi tựa mạn thuyền, hai nghệ sĩ cho thấy sự kết hợp mượt mà giữa âm nhạc hiện tại và nhạc cụ truyền thống, văn hóa dân gian và nghệ thuật đương đại.

PV Dân Việt đã có cuộc trò chuyện với NSND Huỳnh Tú về tiết mục này cũng như những cảm xúc của ông sau concert đầu tiên của con trai:

Tại sao anh lại chọn Mục hạ vô nhân - một bài xẩm để biểu diễn cùng con trai trong concert "Soobin Live concert: All - rounder"?

- Thật ra, đây là tác phẩm SOOBIN yêu thích từ thuở nhỏ, khi theo dõi tôi diễn trên sân khấu. Chính con đã chọn bài xẩm này và mời tôi lên sân khấu.

Xẩm là gì? Xẩm là một cách mượn nghệ thuật để nói về cuộc đời, về số phận. Có khi là để ca ngợi những điều tốt đẹp, có khi phản ánh những điều còn bất công, châm biếm, đả kích thói hư, tật xấu. Ngày xưa, các cụ ta còn dùng xẩm để nói lên nỗi lòng của dân, nói về những tai ương, bất công của thời chế độ cũ.

Bài Mục hạ vô nhân này cũng vậy. Đó là một tác phẩm ca ngợi cuộc sống, mà cụ thể là cuộc sống của hai người hát xẩm – những người thường hát ở chợ búa, hội làng, đình đám, những nơi đông người.

Xẩm không cần quá nhiều nhạc cụ hay thời gian chuẩn bị công phu. Nó là một thứ nghệ thuật trình diễn mang tính ngẫu hứng rất cao – gọi là “ngẫu ứng” – phụ thuộc vào tài năng của người nghệ sĩ.

Vì vậy, người hát xẩm phải cực kỳ điêu luyện. Họ phải biết diễn, biết sáng tác, biết phản ứng ngay tại chỗ- rất giỏi, rất tài. Hơn nữa, họ phải vừa đàn, vừa hát, vừa diễn, lại còn phải pha chút hề hài cho vui. Tức là không chỉ đơn thuần là hát đâu – mà là một nghệ sĩ tổng hợp: hát, múa, đàn, diễn xuất, làm trò.

Mục hạ vô nhân – nôm na là “mắt nhìn xuống mà không thấy người” – là một cách nói đầy ẩn dụ. Mắt thì nhìn thiên hạ đấy, nhưng lại giả như không thấy ai. Một kiểu ẩn mình để nói những điều "động trời động đất", nhưng lại nói bằng cái giọng rất từ tốn, rất trầm.

Bài này khó lắm.! Khó cả về kỹ thuật, đặc biệt là đoạn solo phần đầu – đấy là thử thách lớn đối với SOOBIN trong tác phẩm này và tôi mừng khi con đã thành công.

Anh có góp ý nhiều cho con trai và ê-kíp trong việc dàn dựng tác phẩm?

- Tôi chỉ làm phần cổ thôi. Còn phần đương đại, tôi chủ động để nguyên, không can thiệp. Bởi vì tôi muốn thế hệ mới các con tự nhập vào, tự cảm nhận và phát triển nó theo cách của các bạn ấy. Trong bối cảnh lịch sử và xã hội hiện nay, cần phải có những hơi thở, những tiếng nói mới để nghệ thuật sống tiếp. Nếu không có sự chuyển mình, xẩm – hay bất cứ loại hình truyền thống nào – cũng rất dễ mai một.

Những màu sắc âm nhạc hiện đại, cách xử lý mới, cách nhìn mới – đó là phần các con tự làm. SOOBIN và Slim V đảm nhận phần phát triển bài hát, và tôi thấy các em làm rất ngọt, rất tự nhiên. Đôi khi thế hệ chúng tôi không làm được điều đó. Dù gì thì lớp nghệ sĩ cũ cũng có những giới hạn nhất định – về cách tiếp cận, về tư duy, thậm chí cả trong cách diễn đạt. Chúng tôi mang theo một nền tảng nghệ thuật nhất định, nhưng đôi khi lại vô tình bị trói buộc bởi chính cái nền tảng đó.

Anh có bất ngờ trước sự đón nhận của khán giả trẻ sau màn trình diễn này - khi xẩm vốn luôn được coi là loại hình nghệ thuật khó tiếp cận?

- Ngay khi phần phát triển của tiết mục vang lên, khán giả bên dưới (đặc biệt là khán giả trẻ) đã phản ứng rất mạnh. Các bạn ấy hò reo, đồng cảm, phấn khích ngay từ lần đầu tiên tác phẩm được biểu diễn. Tôi nghĩ thứ họ nghe được là câu chuyện của chính mình – vừa gần gũi, vừa hiện đại. Nó có những chất liệu rất quen như tre, bến nước, sân đình, nhưng lại được kể bằng một hình thức rất văn minh và hợp thời.

Phải nói thật, từ trước đến nay chúng ta thường đánh giá hơi phiến diện về giới trẻ. Chúng ta hay cho rằng các bạn ấy thờ ơ với văn hóa dân tộc nhưng không phải vậy. Tôi nhận ra rằng lỗi không phải ở các em, mà ở chính chúng ta – thế hệ đi trước. Chúng ta lười thay đổi, chúng ta cố chấp, chúng ta bảo thủ, rồi lại quay sang trách giới trẻ không hiểu truyền thống.

Những ngày này, mở Facebook ra thấy tràn ngập hình ảnh, bình luận, chia sẻ về tiết mục, nói thật tôi hơi ngại (cười). Bản thân tôi, giờ cũng đã 65 tuổi rồi – ngại nhất là mấy chuyện lên sóng, đứng sân khấu. Nhưng cuối cùng, tôi vẫn nhắm mắt nhắm mũi bước ra "tiền tuyến".

17 năm qua, tôi gần như không đứng trên sân khấu nữa. Tôi chỉ làm đạo diễn, viết kịch bản, dàn dựng cho các đoàn, các lễ hội. Lần này, con bảo "bố lên cùng con", nên tôi không chần chừ gì, quyết định gác lại mọi việc để ủng hộ SOOBIN.

Chứng kiến thành công của con trai và sự đón nhận nồng nhiệt của công chúng tại concert, cảm xúc của anh chắc hẳn rất đặc biệt?

- Điều làm tôi cảm động nhất, hạnh phúc nhất là SOOBIN đã không chỉ tiếp nhận, mà còn gieo mầm, phát triển một tinh thần nghệ thuật rất rõ ràng. Từ khi phần biểu diễn Trống cơm xuất hiện trong Anh trai vượt ngàn chông gai, tôi chứng kiến một luồng năng lượng mới trỗi dậy. Biết bao bạn trẻ - có thể qua đó đã bắt đầu ấp ủ, viết nên những tác phẩm mới mang tinh thần dân tộc, bản sắc văn hóa truyền thống.

Đó là minh chứng rõ ràng nhất cho sức sống của nghệ thuật – rằng khi được trao niềm tin và không gian sáng tạo, thế hệ trẻ hoàn toàn có thể làm nên những điều bất ngờ và lay động.

Nhiều người tò mò cát-xê của anh như thế nào trong concert của con trai?

- Cát-xê của tôi là... 0 đồng. Tôi không nghĩ tới chuyện này và nói thật là SOOBIN cũng thế. Concert này đã được SOOBIN ấp ủ mấy năm nay và con toàn tâm toàn ý cho nó, chỉ muốn dồn mọi thứ mình có cho khán giả.

Cảm ơn những chia sẻ của anh!

Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Huỳnh Tú sinh năm 1960 tại Thanh Trì (Hà Nội). Mẹ ông là cố Nghệ sĩ Ưu tú Lê Thị Hảo Yến, nghệ sĩ nổi danh tại đoàn cải lương Thanh Hóa. Ông tốt nghiệp chuyên ngành Piano Jazz tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, rồi làm giảng viên tại trường trong 3 năm. Sau đó, ông về Đoàn Ca múa nhạc Thăng Long và thành lập nhóm nhạc Mưa Rừng.

Hiện tại, NSND Nguyễn Huỳnh Tú làm nhạc cho các sân khấu, lễ hội, nhạc phim. Ông cũng từng là đạo diễn âm nhạc cho các cuộc thi âm nhạc lớn như Sao Mai, Giọng hát hay Hà Nội...

SOOBIN được khán giả biết đến khi liên tục đoạt thành tích ấn tượng tại các cuộc thi âm nhạc, điển hình là danh hiệu Á quân Ngôi Sao Việt 2014, giải bạc The Remix - Hòa âm ánh sáng… Từ bước đệm đó, anh liên tục ra mắt các sản phẩm âm nhạc thuộc thể loại ballad, gây sốt với Phía sau một cô gái, Đi để trở về, Lalala, Vài lần đón đưa, Anh đã quen với cô đơn,… Không giới hạn bản thân với ballad, SOOBIN còn lấn sân sang thể loại R&B và gặt hái thành công vang dội với các sản phẩm nổi bật như Dancing in the dark, The Playah, Blackjack, Trò chơi, Giá như…

×